تاثیر برنامه های اجتماع محوردر پیشگیری و کاهش خودکشی

علیرضا محمدی، گفت: یکی از رویکردهای اصلی درکنترل و کاهش آسیب های اجتماعی برنامه‌های مبتنی بر مشارکت اجتماعی، تقویت پیوندهای اجتماعی و همیاری اجتماعی است به این معنی که در فعالیت‌های توانمندسازی و ارتقاء محلات مردم نقش اصلی را ایفا می‌کنند.

او افزود: خودکشی، یک پدیده اجتماعی است که در آن فرد اقدام به مرگی ارادی و خودخواسته می‌کند و به یکی از مهم‌ترین علت‌های مرگ و میر در جهان تبدیل شده است.

سرپرست معاونت امور توسعه پیشگیری بهزیستی استان تهران تصریح کرد: سالانه تعداد بسیاری از افراد از این طریق جان خود را از دست می‌دهند. علائم خودکشی در واکنش به شرایط تحمل ناپذیر و طاقت فرسای زندگی نمایان می‌شود، در واقع فرد چنان درگیر احساس استیصال و درماندگی می‌شود که چاره ای جز خودکشی نمی‌یابد.

محمدی تاکید کرد: این موضوع نه تنها باعث رنجش و سوگی عظیم در بازماندگان فرد قربانی می‌شود، بلکه انسجام جامعه را نیز تهدید می‌کند. خودکشی خط آخر است اما طیفی از عوامل قبل از آن وجود دارد که اگر به موقع شناسایی و رفع شوند، می‌توان از آن پیشگیری کرد. محمدی ادامه داد:  یکی از برنامه های دفتر پیشگیری از آسیب های اجتماعی این معاونت پیشگیری، کنترل و کاهش خودکشی از طریق اجرای طرح‌های مبتنی بر شناسایی ظرفیت های محلی، ارتقای تاب آوری درجمعیت عمومی از طریق حمایت یابی و اجرای طرح های اجتماع محور است.

وی با بیان اينکه در تلاش هستیم آموزش استاندارد برای تسهیلگران در این خصوص داشته باشیم؛ تاکید کرد: برای اینکه بتوانند با شفافیت، اعتمادسازی و گفتگو که مهمترین اصل مشارکت اجتماعی است کار با مردم محلی را بیاموزند تا بعد از جلب مشارکت مردم محله، با شفافیت و اعتمادسازی در ابتدا نیازسنجی و اولویت‌بندی صحیحی از مسائل و مشکلات محله توسط ساکنان محله و داوطلبان محلی داشته باشیم و سپس با کمک خود مردم پروژه‌هایی را برای پیشگیری و کاهش این موضوع طراحی کنیم. وی خاطر نشان کرد” معاونت امور توسعه پیشگیری بهزیستی استان تهران سالهاست که در محلات فعالیت های خود را در زمینه آگاه‌سازی، دانش افزایی و توانمندسازی با هدف ارتقاء سلامت اجتماعی آحاد مردم ارائه می دهد و در برنامه های پیش رو مصمم هستیم بر اساس تحلیل وضعیت مشکلات محلات حاشیه و کم‌برخوردار در پیشگیری و کاهش خودکشی با کمک و مشارکت خود مردم برنامه هایی طراحی کنیم. تا انسجام جامعه تهدید نشود.

محمدی افزود: استراتژی این طرح افزایش تاب آوری جمعیت عمومی در زمینه خشونت و خودکشی از طریق نیازسنجی محلی، بازاریابی اجتماعی، جلب مشارکت است. 

او ادامه داد: اجتماع محور و اجرای پویش های ملی است. هدف ما از انجام این فرآیند و برنامه‌ریزی اجتماع محور این است که ضمن شناسایی عوامل موثر خودکشی، به دنبال راهکار برای رفع هر یک از این خطرات با آگاه‌سازی، ارتقاء دانش، نگرش و مهارت جوامع محلی باشیم تا بتوانیم اقدامات پیشگیرانه را بیش از گذشته انجام دهیم. همچنین با تقویت ساز و کار لازم برای کار پیشگیرانه، خانواده‌ها و جوانان را از جهت آگاه‌سازی، مهارت‌های ارتباطی، روش‌های حل مسئله، روش‌های کاهش اضطراب، کاهش خشونت و بهبود ارتباط و تعامل فکری و رفتاری اعضای آن، تقویت کرده و آموزش‌های لازم و تکنیک‌های تخصصی مددکاری و روان‌شناسی را در این مورد اجرایی می کنیم.

محمدی تصریح کرد: مطالعات و شواهد متعدد در دیگر کشورها نیز حاکی از آن است که بهترین و اثربخش‌ترین برنامه‌ها بویژه در راستای ارتقای سلامت اجتماعی برنامه هایی است که مردم در فرایند برنامه‌ریزی و تصمیم گیری‌ها آن نقش اساسی و محوری داشته باشند. از این رو ضرورت حساس سازی ذهنی در مسوولان و آحاد جامعه درباره لزوم اجرای برنامه های پیشگیری ازخودکشی و هم افزایی سازمان‌های مسئول درحوزه پیشگیری مهم و موثر است.

وی افزود: پیشگیری از این پدیده، یک تصمیم جمعی مبتنی بر عقلانیت و تدبیر و همراه با برنامه‌های اجرایی مشخص توسط متخصصین علوم روانشناسی و اجتماعی است که لازم است اجرایی و عملیاتی شود.