باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا نجفی - رویترز در گزارشی درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا نوشت: دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با تصمیم خود مبنی بر آغاز فوری مذاکرات با ایران، نخست وزیر اسرائیل را بسیار غافلگیر کرد. چهار منبع آگاه به این خبرگزاری گفتند که مذاکرات هسته‌ای در ماه آوریل برای نتانیاهو شوکه کننده بود و او کمتر از ۲۴ ساعت قبل از یک رویداد مطبوعاتی مشترک در کاخ سفید، از آغاز این مذاکرات در چند روز آینده با خبر شد. 

این خبرگزاری در ادامه به نقل از ۸ منبع آگاه نوشت: چارچوب اولیه بحث‌ها در مذاکرات هسته‌ای ایران، هسته اصلی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که سال ۲۰۱۵ منعقد شد و دونالد ترامپ سال ۲۰۱۸ در دوره اول ریاست جمهوری خود به صورت یک طرفه از آن خارج شد. ترامپ در آن زمان برجام را «بدترین توافق زمان» نامید و اکنون منابع آگاه می‌گویند که توافق جدید (در صورت امضا شدن) ممکن است تفاوت اساسی به برجام نداشته باشد. هر چند که توافق احتمالی زمان آن را به ۲۵ سال افزایش داده و راستی‌آزمایی را تشدید می‌کند. افزون بر این، بند‌هایی موسوم به «بند غروب» در قرارداد جدید افزایش پیدا می‌کند. بند غروب در برجام به بند‌هایی گفته می‌شود که تاریخ انقضا دارند؛ یعنی پس از مدت مشخصی محدودیت‌های ایجاد شده بر برنامه هسته‌ای ایران به تدریج برداشته می‌شود. 

کاهش غنی‌سازی در ازای کاهش قابل توجه تحریم‌ها

 رویترز در ادامه می‌نویسد: از سوی دیگر، منابع می‌گویند که طبق قرارداد جدید (در صورت منعقد شدن) ایران اندازه ذخایر و انواع سانتریفیوژ‌های خود را کاهش خواهد داد. همچنین کشورمان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رقیق، صادر یا مهر و موم می‌کند و البته همه این اقدامات در ازای کاهش قابل توجه تحریم‌ها صورت خواهد گرفت.  رویترز به نقل از منابع خود ادعا می‌کند که طبق پیشنهاد‌هایی که در سه دور اول گفت‌و‌گو‌ها مورد بحث قرار گرفت، ایران غنی‌سازی خود را مطابق با برجام به ۳.۶۷ درصد کاهش می‌دهد. این خبرگزاری به نقل از منابع ایرانی می‌گوید که تهران برای اعطای دسترسی بیشتر آژانس به سایت‌های هسته‌ای خود آماده است. به گفته منابع مذکور، قرارداد جدید به دنبال برچیدن کامل زیرساخت‌های هسته‌ای تهران نیست بلکه هدف آن اعمال محدودیت‌های دائمی بر غنی‌سازی اورانیوم است.

پیشنهاد حفظ غنی‌سازی محدود و واردات اورانیوم غنی‌شده از روسیه

در ادامه، رویترز به نقل از منبعی که ادعا شده ایرانی است، نوشت: «یک مصالحه احتمالی دیگر می‌تواند شامل حفظ حداقل غنی‌سازی ایران با ۵ هزار سانتریفیوژ و در عین حال واردات بقیه اورانیوم غنی‌شده، احتمالاً از روسیه باشد. همچنین تهران در ازای محدودیت غنی‌سازی، خواستار تضمین‌های قطعی مبنی بر عدم خروج مجدد ترامپ از توافق هسته‌ای شده است. همچنین بخش دیگری از بحث‌ها درباره ذخایر اورانیوم موجود در کشور است و اینکه ایران چه مقدار از آن را به صورت رقیق شده داخل کشور نگه می‌دارد و چه مقدار را به یک کشور خارجی (احتمالا روسیه) می‌فروشد.

رویترز می‌گوید که ایران در حال حاضر حدود ۱۵ هزار سانتریفیوژ فعال دارد و طبق توافق برجام، ایران مجاز به فعالیت حدود ۶ هزار سانتریفیوژ بود.

در انتها، «دنیس راس» مذاکره‌کننده سابق به مشکلات رئیس جمهور آمریکا در رابطه با قرارداد جدید اشاره کرد و گفت: «ترامپ به دلیل ضعف بیش از حد، برجام را رها کرد و در نتیجه اکنون با این واقعیت رو‌به‌رو است که تهران در آستانه دستیابی به توانایی ساخت سلاح‌های هسته‌ای قرار دارد. اکنون برای او پذیرش توافقی که منعکس‌کننده یا ملایم‌تر از توافق اصلی باشد، از نظر سیاسی غیرقابل دفاع خواهد بود». 

*شایان ذکر است که منابع ایرانی، آمریکایی یا عمانی هنوز این اظهارات را تایید نکرده‌اند.

 ایران و آمریکا با میانجیگری عمان تا کنون سه دور مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای را برگزار کرده‌اند. قرار بود دور بعدی مذاکرات فردا (شنبه) در رم برگزار شود که به گفته وزیر خارجه عمان «به دلایل لجستیکی» به زمان دیگری موکول شد. تاریخ جدید مذاکرات هنوز مشخص نشده است.

منبع: رویترز