باشگاه خبرنگاران جوان - محمود، روزنامه‌نگار یمنی که برای یک کانال تلویزیونی محلی کار می‌کند، پیامی از یک شماره ناشناس بین‌المللی دریافت می‌کند. تعجب وی بابت پیام ارسال‌شده از یک شماره بین‌المللی نبود، کدی که شماره داشت و «اسرائیل» را نشان می‌داد، غافلگیرکننده بود. او می‌گویند: «پیامی ارسال شد، فرستنده مشخصات کامل مرا می‌دانست و پیشنهاد همکاری به من می‌داد.»

«سامی»، پزشک یمنی هم می‌گوید، در فیس‌بوک مشابه چنین پیامی را دریافت کرده‌است. فرستنده پیام خود را پزشک فلسطینی معرفی می‌کرد و از سامی می‌خواست، در جلسه آنلاین آکادمیکی شرکت کند که پزشکان معروف یمنی هم در آن شرکت داشتند. سامی با افرادی که در پیام نام آنها آمده بود، تماس می‌گیرد، اما آنها اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.

این روند تقریبا برای روزنامه‌نگاران، خبرنگاران و فعالان یمنی عادی شده‌است. آنها این پیام‌ها و تماس‌ها را در چارچوب تلاش‌های رژیم‌صهیونیستی و آمریکا برای نفوذ ارزیابی و تأکید می‌کنند که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بعد‌از گشوده‌شدن جبهه پشتیبانی غزه توسط یمن آغاز شده است.

اذعان به عجز و ناتوانی اطلاعاتی

حملات یمنی‌ها به دریای‌سرخ محدود نشد، بلکه عمق اسرائیل و منافع استراتژیک ژریم در فلسطین‌اشغالی را هدف‌گرفت. این تشدید کیفی، دستگاه‌های نظامی و امنیتی اسرائیل را سردرگم و شکاف اطلاعاتی رژیم در جبهه یمن را آشکار کرده، شکافی که سال‌هاست، در محاسبات اسرائیل بی‌اهمیت تلقی شده‌بود.

یمن تا ۱۸ نوامبر ۲۰۲۳ تاریخی که رسماً وارد نبرد حمایت از غزه شد، جزو اولویت‌های «موساد» یا «امان» نبود. اما حملات مکرر و ضربات دردناک یمنی‌ها واقعیت جدیدی به اسرائیل تحمیل کرد و باعث‌شد، رژیم را به اقدام برای «تهیه بانکی اطلاعاتی درباره یمن» وادار کند.

این مطالبه آشکار و علنی بسیاری از مقامات اسرائیلی بود، «آویگدور لیبرمن»، وزیر جنگ اسبق اسرائیل خواستار نفوذ در یمن و جذب جاسوس به‌ویژه با حمایت مالی و کمک‌گرفتن از نیرو‌های محلی برای مشغول نگهداشتن «انصارالله» بود. «یاکوف آمیدرور»، مشاور پیشین امنیت قومی اسرائیل، نیز به شکست اطلاعاتی اسرائیل در ارزیابی وضعیت یمن اذعان و خاطرنشان کرده‌بود، نبود درک درست از انصارالله نقش مهمی در غافلگیری اسرائیل داشته‌است. این اسرائیل را مجبور کرد، فعالیت‌های اطلاعاتی خود را به‌جبهه‌ای سوق دهد که دهه‌ها آن را نادیده گرفته بود.

تلاش دیرهنگام برای فهم جبهه جدید

نداشتن اطلاعات از یمن، اسرائیل را وادار کرد، تلاش‌های گسترده و پیچیده‌ای را برای نفوذ و جاسوسی در آن آغاز کند. در این اولین گام اسرائیل به سراغ یهودیان یمن رفت که به لهجه صنعا مسلط هستند یا به زبان محلی صحبت می‌کنند تا از آنها به‌عنوان مزدور برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کند.

در کنار این روش‌ها، تبلیغات نیز به‌عنوان یکی از ابزار‌ها مطرح‌شد، لذا حجم عظیمی از تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی یمنی ظاهر شدند که در قبال پاداش‌های نقدی هنگفت تا یک‌میلیون دلار خواستار ارائه هرگونه اطلاعات از رهبران انصارالله و نیروی دریایی یمن می‌شدند.

برخی از این تبلیغات از صفحات مشکوک منتشر می‌شدند که وابسته به «موساد» بودند و برخی‌دیگر از صفحات رسمی آمریکایی مانند وزارت خزانه‌داری یا سفارت آمریکا تحت‌عنوان «حفاظت از منافع دریایی» و امنیت ناوبری جهانی. آنها نیز خواستار اطلاعاتی درباره رهبران انصارالله و نیروی دریایی یمن بودند.

یک مبنع امنیتی یمنی می‌گوید: «جاسوسانی که دستگیر شدند، آموزش‌های پیشرفته اطلاعاتی در اروپا دیده‌بودند و تحت پوشش سازمان‌های بین‌المللی، رسانه‌ای و مؤسسات توسعه به یمن بازگشته‌بودند، این به آنها درجه‌ای از آزادی‌عمل می‌داد که شناسایی آنها را دشوار می‌کرد.» 

مأموریت این جاسوسان نظارت بر سایت‌های نظامی، جمع‌آوری‌اطلاعات درباره نیروی دریایی و داده‌های فنی موشک‌ها و پهپاد‌های یمنی بود. همچنین، عملیات‌های ترور و خرابکاری و ارائه مختصات دقیق برای تسهیل حملات هوایی. آنها از فرستنده‌های رمزگذاری‌شده، جاسوس‌افزار‌های پیشرفته و سیستم‌های ارتباطی ماهواره‌ای استفاده می‌کردند که ردیابی آنها را دشوار می‌کرد.

فعالیت‌های مشکوک و نفوذ‌های دیجیتال

این عملیات بخشی از یک استراتژی سیستماتیک برای نفوذ در یمن از طریق مؤسساتی بود که نام‌های جعلی توسعه، همکاری و پشتیبانی داشتند، اما در واقع در بخش‌های اقتصادی، کشاورزی، آموزشی و امنیتی به جاسوسی و خرابکاری مشغول بودند. این شبکه‌ها تحت پوشش‌های دیپلماتیک، بشردوستانه، اقتصادی و دانشگاهی فعالیت می‌کردند.

روزنامه‌نگاران یمنی از مدل‌های تکراری نفوذ می‌گویند: دوره‌هایی که در هتل‌های خاص برگزار می‌شدند، پرسشنامه‌هایی حاوی سؤالات مشکوک درباره جهت‌گیری‌ها و وابستگی‌های سیاسی، درخواست‌های تماس از افراد پس‌از دوره‌ها و پیشنهاد‌های غیررسمی برای شرکت در تحقیقات هدفمند. برخی حتی پیشنهاد‌های سفر یا دعوت‌نامه‌هایی شرکت در پروژه‌های رسانه‌ای بین‌المللی نیز دریافت کرده بودند.

بیشتر این فعالیت‌ها توسط آمریکایی حمایت می‌شوند و پیشنهاد توسط طرف‌هایی ارائه می‌شد که با سفارتخانه‌های خارجی مرتبط بودند، شرکت «لابس» یکی از آنها بود که نقشی محوری در جاسوسی برای اسرائیل در یمن ایفا کرد. «لابس» در پوشش یک شرکت تبلیغاتی رسانه‌ای مستقیما در مأموریت‌های اطلاعاتی فعالیت داشت.

ارسال پیام از شماره‌های خارجی که به‌نظر می‌رسد، دارای کد اسرائیل یا اروپاست، ایجاد حساب‌های کاربری جعلی که هویت دانشگاهی یا حرفه‌ای دارند، پیشنهاد‌های شغلی جذاب، بردن نام شخصیت‌های معروف برای اعتمادسازی و درخواست اطلاعات از مناطق، افراد یا شبکه‌ها، مهم‌ترین شیوه‌های مورداستفاده شرکت بود.

دروازه نفوذ مخفی

صنعا علاوه‌بر رویارویی نظامی آشکار در جبهه‌های متعدد، در جبهه پنهان‌تر و پیچیده‌تر نیز مشغول مبارزه است: مبارزه با جذب مزدور و نفوذ اطلاعاتی. «عبدالحافظ مجاب»، کارشناس رسانه و جنگ‌روانی می‌گوید: «جاسوسی در یمن عملیات سیستماتیک پیچیده‌ای است که با ابزار‌های پیچیده انجام می‌شود.»

از اکتبر گذشته، عملیات نفوذ در یمن افزایش چشمگیری یافته، دولت صنعا تا مارس ۲۰۲۴ از دستگیری بیش‌از ۱۷۸۲ هسته جاسوسی و از ابتدای تجاوز نظامی ائتلاف‌عربی در سال ۲۰۱۵ از دستگیری ۲۵۶۶۵ جاسوس خبر می‌دهد.

صنعا همچنین، ژانویه ۲۰۲۵ از کشف یک شبکه جاسوسی خبر داد که برای MI۶ و دستگاه اطلاعات عربستان کار می‌کرد. در دسامبر ۲۰۲۴ یک‌هسته مرتبط با سیا و موساد دستگیر شد. خطرناک‌ترین شبکه شناسایی‌شده در مه ۲۰۲۴ با ۴۰۰ جاسوس بود که مشترکا برای آمریکا و اسرائیل کار می‌کرد و مأموریت داشت، در جبهه داخلی و مراکز فرماندهی ارتش یمن نفوذ کند.

بنابراین، جدا از رویارویی نظامی مستقیم، نوع متفاوتی از نبرد در یمن آغاز شده‌است. نبردی بلندمدت که در آن واشنگتن و تل‌آویو تمام قابلیت‌ها برای جبران شکاف اطلاعاتی‌شان به‌کار می‌گیرند تا مانع تبدیل یمن به بازیگری منطقه‌ای شوند که حضور خود را بر نقشه نفوذ آنها تحمیل می‌کند.

منبع: فارس