
باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - مجموعه رو به رشدی از تحقیقات بالینی نشان میدهد که کمبود ویتامینها و مواد معدنی خاص میتواند فولیکولهای مو را به فاز استراحت سوق دهد، چرخههای رشد را کوتاه کند و باعث ریزش موی بیشتر شود.
خبر خوب این است که بسیاری از کمبودهای ویتامین و مواد معدنی به راحتی قابل تشخیص و حتی درمان با غذا یا مکملها هستند.
یک بررسی علمی در سال ۲۰۲۴ در مورد ریزمغذیها و آلوپسی به این نتیجه رسید که اصلاح کمبود اصلی، تراکم موی قابل اندازهگیری را در کمتر از سه ماه برای اکثر زنان بازیابی میکند. این یافتهها با بهروزرسانی WellMed که آخرین بار در ژوئیه ۲۰۲۵ ویرایش شده است، مطابقت دارد که هفت ماده مغذی را که بیشتر با ریزش مو در زنان مرتبط هستند، شناسایی میکند:
۱. ویتامین D
کمبود ویتامین D با کراتینوسیتهایی که ساقه مو را تشکیل میدهند، تداخل میکند و تشکیل فولیکولهای جدید مو را کند میکند و موهای بیشتری را در فاز خفته باقی میگذارد. کاهش قرار گرفتن زنان در معرض نور خورشید به دلایل مختلف، آنها را در معرض خطر بیشتری برای ریزش مو قرار میدهد. سطح ویتامین D را میتوان با یک آزمایش خون ساده تأیید کرد؛ بسیاری از متخصصان پوست سطح حداقل ۳۰ نانوگرم در میلیلیتر را هدف قرار میدهند.
منابع ویتامین D شامل ماهی سالمون، لبنیات غنیشده و زرده تخممرغ است، اما اغلب مکملهای ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد بینالمللی روزانه مورد نیاز است. همیشه توصیه میشود پس از سه ماه دوباره آزمایش شود تا از دوز توصیهشده تجاوز نشود.
۲. بیوتین (ویتامین B۷)
بیوتین پروتئین غذایی را به کراتین، واحد سازنده مو، تبدیل میکند. کمبود آن نادر است، اما در زنانی که اختلالات سوء جذب رودهای دارند یا رژیمهای غذایی سخت را دنبال میکنند، رخ میدهد. علائم آن از نازک شدن مو، شکنندگی ناخنها و بثورات قرمز و پوستهدار در اطراف دهان متغیر است. بیوتین در گوشت، آجیل، مغزها و سیبزمینی شیرین یافت میشود. اکثر مولتیویتامینها مقادیر کافی را تأمین میکنند. مکمل بیش از حد میتواند بر عملکرد تیروئید و قلب تأثیر منفی بگذارد، بنابراین ابتدا باید دوز مصرفی با پزشک خود مشورت کنید.
۳. آهن
آهن سوخت تولید گلبولهای قرمز و در نتیجه، رساندن اکسیژن به ریشههای مو را فراهم میکند. کمبود فریتین - یک پروتئین ذخیرهکننده آهن - ارتباط نزدیکی با الگوی ریزش مو دارد که به عنوان تلوژن افلوویوم شناخته میشود. علائم میتواند شامل سرگیجه، خستگی و رنگپریدگی پلک داخلی و همچنین ظاهر شدن موهای اضافی روی بالش باشد.
توصیه میشود با گنجاندن گوشت قرمز بدون چربی، عدس یا غلات غنیشده با آهن در رژیم غذایی خود و همچنین منابع گیاهی حاوی ویتامین C برای بهبود جذب، میزان مصرف آهن خود را افزایش دهید. مصرف آهن به صورت خوراکی میتواند باعث ناراحتی معده شود، بنابراین قرصهای آهسته رهش یا محلولهای داخل وریدی در موارد شدید جایگزین هستند.
۴. اسید فولیک (ویتامین B۹):
اسید فولیک سنتز DNA را تحریک میکند و تجدید سلول را تسریع میکند، که هر دو برای فعالیت فولیکول مو ضروری هستند. زنان باردار و کسانی که داروهای خاصی را برای تشنج مصرف میکنند، اغلب از کمبود آن رنج میبرند. علاوه بر ریزش مو، کمبود آن میتواند باعث خستگی و زخم دهان شود. سبزیجات تیره، لوبیا و غلات غنیشده در صدر فهرست این غذاها قرار دارند، در حالی که مکملهای ب کمپلکس دوران بارداری یا مکملهای غذایی سنتی میتوانند به جبران کمبود کمک کنند. سطح آهن در بیشتر موارد ظرف هشت هفته پس از مصرف منظم به حالت عادی برمیگردد.
۵. ویتامین E
ویتامین E به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی، سلولهای پوست سر را از استرس اکسیداتیو محافظت میکند. تحقیقات، سطح پایین ویتامین E سرم را با افزایش شکستگی مو و کند شدن رشد مو مرتبط میدانند. علائم اولیه شامل خشکی، موخوره و کدر شدن پوست سر است. آجیل، دانهها، روغن جوانه گندم و آووکادو دوزهای طبیعی را ارائه میدهند، اما هنگام مصرف مکملهای بالای ۴۰۰ واحد بینالمللی در روز باید احتیاط کرد تا از خطر خونریزی جلوگیری شود. حفظ یک رژیم غذایی متعادل سرشار از ویتامین E، رشد سالم مو و سلامت پوست سر را در طول زمان افزایش میدهد.
۶. روی
روی از ترمیم DNA و تعادل غدد چربی در پوست سر پشتیبانی میکند. کمبود روی، ساقه مو را تضعیف میکند و میتواند باعث شود سیستم ایمنی به فولیکولها حمله کند. هنگامی که روی کمبود دارد، ریزش مو با سرماخوردگیهای مکرر، بهبود ضعیف زخم و از دست دادن حس بویایی همراه است. گوشت، صدف، تخمه کدو و نخود مفید هستند، اگرچه رژیمهای غذایی گیاهی سرشار از فیتات میتوانند مانع جذب شوند. قرصهای گلوکونات روی کوتاه مدت (۱۰-۱۵ میلیگرم) سطح روی را به حالت عادی برمیگردانند، اما روی اضافی باعث کاهش مس میشود، بنابراین نظارت مداوم پزشکی بسیار مهم است.
۷. ویتامین C
ویتامین C تولید کلاژن و جذب آهن غیر هِم را افزایش میدهد. مصرف ناکافی آن میتواند منجر به شکستگی مو و کند شدن ترمیم آسیبهای میکروسکوپی ناشی از حالت دادن مو شود. مرکبات تازه، انواع توتها، فلفل دلمهای و کلم بروکلی راهحلهای آسانی هستند. قرصهای ۲۵۰-۵۰۰ میلیگرمی نیز مناسب هستند.
منبع: Times of India