باشگاه خبرنگاران جوان - تا اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی بازی‌های تلفن همراه موضوعی فراتر از سرگرمی‌های ساده‌ای مانند «مار بازی» (Snake) روی گوشی‌های نوکیا نبودند، اما با ورود گوشی‌های هوشمند، ظهور فروشگاه‌های دیجیتال مانند اپ استور (App Store) اپل در ۲۰۰۸ و رشد فناوری گرافیکی، فرصتی طلایی برای توسعه‌دهندگان مستقل فراهم شد تا ایده‌های خلاقانه خود را بدون نیاز به ناشران بزرگ پیاده کنند.

در این فضای باز، استودیو‌های کوچکی شکل گرفتند که بعد‌ها با موفقیت در جذب کاربران، به استودیو‌های غول‌پیکر تبدیل شدند. این استودیو‌ها اغلب با الهام از شرکت‌های پیش‌گامی، چون بلیزارد (Blizzard)، نینتندو (Nintendo) و ولو (Valve)، ساختار فنی و طراحی محصول خود را ارتقا دادند تا با کیفیتی در سطح کنسول رقابت کنند.

زمینه‌سازی برای شکل‌گیری استودیو‌های بزرگ تلفن همراه

ظهور استودیو‌های بزرگ بازی‌سازی موبایل، نتیجه هم‌زمان چند تحول فرهنگی، فناورانه و اقتصادی در جهان بود؛ تحولی که نه‌فقط به‌دلیل پیشرفت سخت‌افزاری گوشی‌های هوشمند، بلکه به واسطه تغییر نگرش عمومی نسبت به بازی و سرگرمی شکل گرفت.

در آغاز دهه ۲۰۱۰، گوشی‌های هوشمند به‌تدریج از ابزار‌هایی لوکس به وسایلی روزمره تبدیل شدند؛ هر روز در دسترس‌تر، ارزان‌تر و قدرتمندتر. صفحه‌نمایش‌های لمسی، اینترنت پرسرعت و فروشگاه‌های آنلاین، تجربه بازی را از دسته بازی و کنسول‌ها به دست کاربران دادند.

در چنین فضایی، توسعه‌دهندگان کوچک که پیش‌تر در بازار اشباع‌شده کنسول‌ها و کامپیوتر‌های شخصی جایگاهی نداشتند، فرصت یافتند تا خلاقیت خود را با هزینه پایین‌تری به میدان بیاورند. برخی از آنها با ساخت بازی‌هایی ساده، اما اعتیادآور، ناگهان به موفقیت‌های جهانی رسیدند. این موفقیت‌های غیرمنتظره، نگاه سرمایه‌گذاران و ناشران بزرگ را به بازار تلفن همراه تغییر داد.

این تغییر تنها به گرافیک بهتر یا امکانات بیشتر محدود نبود؛ بلکه حاصل تلاقی علم روان‌شناسی رفتاری با طراحی بازی بود. سازندگان بازی‌ها با تحلیل رفتار کاربران، از مکانیزم‌هایی بهره گرفتند که در ذهن کاربران چرخه‌ای از انگیزش، پاداش و بازگشت بی‌پایان ایجاد می‌کند. این چرخه گاه به‌شدت اعتیادآور می‌شود و کاربران را به‌گونه‌ای درگیر می‌کند که ترک بازی نه فقط سخت، بلکه گاه همراه با اضطراب و بی‌قراری است.

برخی استودیو‌ها نخست به شکل گروه‌های مستقل و کوچک فعالیت می‌کردند، اما با جذب سرمایه یا ادغام در شرکت‌های بزرگ‌تر، تبدیل به بازیگران اصلی صنعت شدند. آنها با الگوبرداری از مدل‌های موفق کنسولی، اما با تطبیق با روحیه و شرایط بازار موبایل، سبک‌های خاصی از طراحی بازی، اقتصاد درون‌برنامه‌ای و روایت تعاملی را خلق کردند.

این استودیو‌ها آموختند چگونه تعادل میان سرگرمی، سادگی، گرافیک جذاب، و انگیزه بازگشت روزانه کاربران را حفظ کنند؛ مهارتی که امروزه به کلید موفقیت در بازار بازی‌های تلفن همراه تبدیل شده است.

به این ترتیب، زمینه پیدایش استودیو‌های بزرگ موبایل نه تنها در فناوری، بلکه در یک تحول عمیق فرهنگی و اجتماعی نهفته بود؛ تحولی که موبایل را از یک ابزار ارتباطی به دروازه‌ای برای تجربه جهانی از بازی و سرگرمی تبدیل کرد.

مهم‌ترین استودیو‌های بازی موبایل و بازی‌های پرچم‌دار

استودیو سوپرسل (Supercell)

سوپرسل در سال ۲۰۱۰ در هلسینکی فنلاند تأسیس شد و به‌سرعت با رویکرد منحصربه‌فردش در توسعه بازی به شهرت رسید. این شرکت از ساختار «سلولی» استفاده می‌کند؛ تیم‌های کوچک خودمختار که می‌توانند آزادانه ایده‌های بازی را پیاده کنند. این رویکرد باعث تولید بازی‌هایی شد که نه‌تنها موفق تجاری بودند، بلکه از نظر طراحی گیم‌پلی نیز تحسین شدند.

کلش آو کلنز (Clash of Clans)

یک بازی استراتژیک آنلاین که بازیکن در آن دهکده‌ای را می‌سازد، منابع جمع می‌کند و به دیگران حمله می‌کند. با ترکیب جذاب مدیریت منابع و مبارزه، به سرعت به یکی از پرمخاطب‌ترین بازی‌های جهان تبدیل شد.

کلش رویال (Clash Royale)

ترکیبی از استراتژی، کارت و زمان‌بندی. این بازی با ارائه نبرد‌های زنده و مهارت‌محور، توجه گیمر‌های رقابتی را جلب کرد.

براول استارز (Brawl Stars)

یک بازی چندنفره اکشن با گرافیک رنگارنگ و شخصیت‌های متنوع. به‌خاطر گیم‌پلی سریع و طراحی بصری جذاب، بسیار محبوب شد.

استودیو تیمی از تنسنت (Tencent TiMi Studios)

استودیو تیمی از زیرمجموعه‌های تنسنت غول چینی است. این استودیو در ساخت بازی‌های عظیم موبایلی، به‌ویژه در سبک‌های نبرد چند نفره آنلاین (MOBA) و شوتر، تخصص دارد. با پشتیبانی مالی گسترده و تیم توسعه جهانی، تیمی از بازی‌سازان پیشرو موبایل در جهان است.

اقتدار پادشاهان (Honor of Kings)

بازی در سبک نبرد چند نفره آنلاین که مخصوص بازار چین ساخته شد و به پرفروش‌ترین بازی تاریخ موبایل تبدیل شد. با شخصیت‌هایی برگرفته از افسانه‌های چینی و گیم‌پلی رقابتی.

کال آو دیوتی موبایل (Call of Duty: Mobile)

این بازی نسخه‌ای بازطراحی‌شده از فرنچایز مشهور Call of Duty برای گوشی‌های هوشمند است که تجربه‌ای کنسولی از تیراندازی اول‌شخص را با گرافیک بالا، کنترل‌های روان و حالت‌های متنوع (از نبرد مرگبار تا بتل رویال) به موبایل می‌آورد. این بازی با ترکیب نقشه‌ها و شخصیت‌های محبوب نسخه‌های پیشین، هم برای هواداران قدیمی نوستالژیک است و هم برای کاربران جدید، هیجان‌انگیز و درگیرکننده. موفقیت آن، اثباتی بر این است که بازی‌های موبایلی نیز می‌توانند تجربه‌ای کامل و رقابتی مانند کنسول‌ها ارائه دهند.

استودیو کینگ (King)

استودیو کینگ در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد، اما در ۲۰۱۲ با عرضه کندی کرش ساگا (Candy Crush Saga) به اوج شهرت رسید. این استودیو با تمرکز بر بازی‌های تفننی و در دسترس، نسل جدیدی از کاربران را وارد دنیای بازی کرد. استودیو کینگ در سال ۲۰۱۶ توسط اکتیویژن بلیزارد (Activision Blizzard) خریداری شد.

کندی کراش ساگا (Candy Crush Saga)

این بازی یکی از موفق‌ترین بازی‌های پازل موبایل در تاریخ است که توسط استودیوی کینگ توسعه یافته و در سال ۲۰۱۲ عرضه شد. این بازی با ترکیب ساده‌ای از جابجایی آب‌نبات‌های رنگی برای ایجاد ترکیب‌های سه‌تایی یا بیشتر، تجربه‌ای اعتیادآور، آرامش‌بخش و در عین حال چالش‌برانگیز فراهم می‌کند. طراحی رنگارنگ، صدا‌های جذاب و پیشرفت مرحله‌ای هوشمندانه باعث شده تا میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان، ساعت‌ها وقت خود را با این بازی بگذرانند. موفقیت کندی کراش ساگا مسیر را برای ورود بازی‌های ساده، اما پرمخاطب به بازار موبایل هموار کرد.

اکنون دیگر نمی‌توان بازی‌های موبایل را سرگرمی‌های ساده دانست. با رشد فناوری‌هایی، چون 5G، هوش مصنوعی و واقعیت افزوده، استودیو‌های موبایل در مسیر رقابت مستقیم با کنسول‌ها و کامپیوتر‌های شخصی قرار گرفته‌اند. آن‌چه زمانی در یک گاراژ شکل می‌گرفت، حالا در ساختمان‌های شیشه‌ای با صد‌ها کارمند و میلیارد‌ها دلار بودجه در حال توسعه است. دنیای بازی دیگر فقط روی میز نیست، در جیب‌ها زندگی می‌کند.

منبع: ایرنا