باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - وجود قلعه فلک‌الافلاک، پل‌های تاریخی، بافت‌های قدیمی و محلاتی که خاطره جمعی مردم را در خود جای داده‌اند، این شهر را از بسیاری از مراکز استان‌ها متمایز می‌کند. 

اما در عین حال، بخش بزرگی از محدوده‌های شهری خرم‌آباد با پدیده فرسودگی مواجه‌اند؛ محلاتی با معابر باریک، خانه‌های قدیمی و ناایمن، کمبود خدمات عمومی و ضعف زیرساخت‌ها. این شرایط نه تنها کیفیت زندگی ساکنان را تحت تأثیر قرار داده بلکه توسعه پایدار شهر را نیز با چالش روبه‌رو کرده است.

چرا بازآفرینی در خرم‌آباد حیاتی است؟

با توجه به قرارگیری خرم‌آباد در پهنه‌ای با خطر لرزه‌خیزی، وجود بنا‌های فرسوده و ناایمن، امنیت جانی و مالی شهروندان را تهدید می‌کند. بازآفرینی این بافت‌ها می‌تواند به ارتقای تاب‌آوری شهر کمک کند.

بسیاری از ساکنان بافت‌های فرسوده از اقشار کم‌درآمد هستند. بازآفرینی نه تنها کیفیت مسکن آنها را ارتقا می‌دهد، بلکه زمینه بهبود دسترسی به خدمات و ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید را فراهم می‌سازد.

خرم‌آباد شهری است با ریشه‌های تاریخی عمیق. بازآفرینی اگر با رویکرد هویت‌محور انجام گیرد، می‌تواند از میراث تاریخی حفاظت کند و آن را به فرصتی برای توسعه گردشگری بدل سازد.

 مشارکت مردم در فرآیند بازآفرینی موجب تقویت حس تعلق به شهر و افزایش سرمایه اجتماعی می‌شود. این موضوع برای خرم‌آباد که شهری با تنوع فرهنگی و قومی است، اهمیتی دوچندان دارد.

از فرسودگی تا شکوفایی؛ بازآفرینی شهری ضرورتی برای هویت پایدار خرم‌آباد

شاهین بیرانوند روز چهارشنبه در جلسه علنی شورای شهر خرم آباد اظهار کرد: حدود ۵۸۳ هکتار بافت فرسوده در خرم‌آباد وجود دارد که معادل ۱۴ درصد از مساحت شهر و نیازمند بازآفرینی فوری است و در مهم‌ترین پروژه، ۸۸۲ واحد مسکونی در زمینی به مساحت ۶.۶ هکتار ساخته می‌شود که ۴۴۲ واحد در فاز نخست و مابقی در فاز دوم احداث خواهد شد.

وی با اشاره به ظرفیت‌های "شرکت بازآفرینی شهری ایران" افزود: این شرکت علاوه بر تامین منابع مالی، دانش فنی و تخصصی خود را در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌دهد و اجرای پروژه‌های زیرساختی را نیز بر عهده دارد بنابراین هرچه پیگیری دستگاه‌های محلی بیشتر باشد بهره‌مندی از اعتبارات این شرکت نیز افزایش می‌یابد.

وی همچنین به پروژه‌های ۱۷ شهریور، دره اسدآبادی و علی‌آباد اشاره کرد و گفت: با همکاری استانداری، شهرداری، شورای شهر و شرکت بازآفرینی جلسات هماهنگی متعددی برگزار شده تا اجرای این پروژه‌ها تسریع شود.

به گفته بیزانوند این اقدامات با هدف بهبود کیفیت زندگی شهری و رفع مشکلات بافت‌های فرسوده در دست اجرا است.

چالش‌های پیش‌روی بازآفرینی در خرم‌آباد

 کمبود منابع مالی پایدار: پروژه‌های نوسازی و بهسازی نیازمند سرمایه‌گذاری کلان هستند که با محدودیت بودجه‌های دولتی تحقق آن دشوار است.

 مقاومت اجتماعی در برابر تغییر: برخی از ساکنان به دلیل دلبستگی به محله و خانه‌های قدیمی، یا نگرانی از هزینه‌های جابه‌جایی، در برابر طرح‌های بازآفرینی مقاومت می‌کنند.

 نابسامانی حقوقی و مالکیت‌ها: پیچیدگی وضعیت اسناد مالکیت و چندپارگی زمین‌ها، اجرای پروژه‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.

 ضعف در هماهنگی نهادی: تعدد سازمان‌ها و نهاد‌های متولی (شهرداری، اداره راه و شهرسازی، میراث فرهنگی و …) باعث شده است فرآیند بازآفرینی پراکنده و غیرمنسجم باشد.

بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده خرم‌آباد نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی برای آینده شهر است. این فرایند اگر با نگاهی جامع، هویت‌محور و مشارکت‌جویانه دنبال شود، می‌تواند هم ایمنی و کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا دهد و هم زمینه‌ساز شکوفایی اقتصادی و گردشگری شود.

خرم‌آباد می‌تواند با استفاده از فرصت بازآفرینی، از شهری گرفتار در چالش‌های فرسودگی، به شهری پویا، ایمن و جذاب برای سرمایه‌گذاری و زندگی بدل شود.