باشگاه خبرنگاران جوان - متن سخنرانی سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست وزرای خارجه مجمع تمدن‌های کهن به شرح زیر است: 

به نام خداوند بخشنده مهربان

وزرای محترم، همکاران گرامی؛

ابتدا مراتب قدردانی صمیمانه خود را از یونان به‌خاطر مدیریت شایسته این مجمع و برگزاری این نشست ابراز می‌دارم. ما در مقام پاسداران کهن‌ترین تمدن‌های بشری گرد هم آمده‌ایم؛ تمدن‌هایی که میراث مشترک‌مان نه فقط پنجره‌ای به گذشته، بلکه قطب‌نمایی برای آینده‌ی مشترک ماست. عدم قطعیت‌های کنونی جهانی به روشنی نشان می‌دهد که چرا مأموریت ما اهمیتی روزافزون یافته است.

همکاران عزیز؛

برای حفاظت از میراث فرهنگی مشترک‌مان و در شرایطی که تهدید‌ها علیه محوطه‌های باستانی در چندین کشور از جمله در خاورمیانه همچنان پابرجاست، ایران همبستگی کامل خود را با تمامی کشور‌هایی که در تلاش برای صیانت از میراث تاریخی خویش در برابر تخریب و قاچاق غیرقانونی هستند، اعلام می‌کند. ما باید همکاری‌های خود را گسترش دهیم، اطلاعات و منابع‌مان را به اشتراک بگذاریم تا این ستون‌های بی‌بدیل حافظه‌ی بشری را پاس بداریم.

در این مسیر، نوآوری فناورانه به یاری قدرتمند برای ما بدل شده است. پیشرفت‌های حاصل‌شده در حوزه‌ی تصویربرداری ماهواره‌ای، هوش مصنوعی و بایگانی دیجیتال، باستان‌شناسی را متحول ساخته و امکان کشف فصل‌های گمشده‌ی تاریخ‌مان و حفاظت از آنها را با دقتی بی‌سابقه فراهم آورده است. این مجمع باید پرچم‌دار این ابزار‌ها باشد، مأموریت‌های علمی مشترک را تقویت کند و یک کنسرسیوم دیجیتال برای نقشه‌برداری و حفاظت از میراث مشترک‌مان برای نسل‌های آینده ایجاد نماید.

علاوه بر این، جنبش جهانی برای بازگرداندن آثار فرهنگی شتاب گرفته است. بازگشت اخیر گنجینه‌های گران‌بها به مصر، یونان، ایران، عراق و نیجریه، اصلاحی حیاتی در برابر بی‌عدالتی‌های تاریخی است. ایران از این اقدامات استقبال می‌کند و خواهان تسریع این روند است. ما باید چارچوب‌های حقوقی بین‌المللی را تقویت کنیم تا تمامی اموال فرهنگی که در اثر استعمار، جنگ و حفاری‌های غیرقانونی غارت شده‌اند، به صاحبان حقیقی خود بازگردانده شوند.

ما همچنین به ظرفیت گردشگری فرهنگی به‌عنوان موتور محرکه توسعه‌ی پایدار و تعامل مردمی واقفیم. 

در مسیر توسعه، محوطه‌های باستانی ملت‌های ما فرصتی یگانه به جهان عرضه می‌کنند تا فهم متقابل، احترام و گفت‌و‌گو را تقویت کند.

خانم‌ها و آقایان؛

در دو سال گذشته جهان شاهد نسل‌کشی هولناک و تجاوز مستمر از سوی رژیم آپارتاید اسرائیل علیه مردم فلسطین در غزه بوده است؛ مردمی که وارثان راستین تاریخی کهن فرهنگی پویا هستند.

این موضوع صرفاً یک منازعه‌ی سیاسی نیست؛ بلکه یورشی هستی‌سوز علیه تمدن است. تخریب عمدی دانشگاه‌ها، کتابخانه‌ها، موزه‌ها، مساجد و کلیسا‌ها ــ که گنجینه‌داران هویت تاریخی و فرهنگی فلسطین‌اند ــ جنایتی جنگی در سطح نسل‌کشی است که با هدف محو یک ملت به‌همراه تاریخ و آینده‌ی آنها صورت می‌گیرد. قتل‌عام غیرنظامیان، گرسنگی‌کشاندن نظام‌مند یک جمعیت، و نابودی کامل آبادی‌ها جنایتی آشکار به تمامی ارزش‌هایی است که تمدن‌های کهن ما همواره پاس داشته‌اند: شفقت، عدالت و حرمت کرامت انسانی.

ما نمی‌توانیم در برابر نابودی کامل یک ملت و ارزش‌های تمدنی که فلسطین و فلسطینیان نماینده‌ی آن هستند، سکوت کنیم. سکوت برخی بازیگران بزرگ، کرکننده و به مثابه همدستی و شراکت در جنایت است. همین بی‌اعتنایی به حقوق بین‌الملل در جریان تجاوزات نظامی رژیم اسرائیل و ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران در ژوئن ۲۰۲۵ نیز نشان داده شد. این اقدامات نقض آشکار منشور ملل متحد و تمامی هنجار‌های پذیرفته‌شده‌ی حقوق بین‌الملل است. چنین تجاوزاتی حمله‌ی مستقیم به اصول همزیستی مسالمت‌آمیز و احترام متقابل است که این مجمع متعهد به پاسداری از آنهاست. همچنین میراث فرهنگی عظیمی که سرزمین کهن ما در خود جای داده را به مخاطره می‌اندازد.

این یک وظیفه‌ی اخلاقی است که نسل‌کشی جاری در غزه و اقدامات تجاوزکارانه علیه کشور من به‌صراحت محکوم شود. این مجمع، که بر پایه‌ی خرد قرون بنا شده، باید خواستار آتش‌بس فوری و دائمی در غزه، ارسال بی‌وقفه‌ی کمک‌های بشردوستانه به آنجا، و پایان اشغالگری که ریشه‌ی این چرخه‌ی بی‌پایان خشونت است، شود. حفظ فرهنگ و حفاظت از جان انسان‌ها در هم تنیده‌اند.

آقای رئیس؛

تمدن‌های کهن ما در طول هزاران سال با پایبندی به اصل عدالت، تاب آورده‌اند. بیایید اکنون از آن سرچشمه‌ی عمیق خرد بهره بگیریم. بیایید متحد شویم تا هم بنا‌های گذشته و هم اصول انسانیتی که امکان شکوفایی تمدن‌ها را فراهم می‌سازند، پاس بداریم.

میراث ما باید این باشد که بتوانیم ادعا کنیم ما ناظران بی‌تفاوت یک نسل‌کشی نبوده‌ایم. بیایید اقدام کنیم تا خونریزی در غزه متوقف شود، میراث مشترک‌مان حفظ گردد و آینده‌ای ساخته شود که ما را به سوی صلح، گفت‌و‌گو و همکاری رهنمون شود.

سپاسگزارم.