باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا بالاور - نشست خبری بیست‌ودومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی و مراسم رونمایی از پوستر جشنواره با حضور مدیران هنرهای نمایشی، دبیر و مدیران بخش های مختلف جشنواره در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.

 این مراسم با قرائت آیاتی از کلام‌الله مجید و سپس پخش سرود ملی کشورمان آغاز شد. سپس پوستر بیست‌ودومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌‌های آیینی و سنتی رونمایی شد.

در ادامه رضا مردانی مدیرکل‌هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: از تمام اساتیدی که طی سال‌های گذشته زحمت کشیدند و طی سال‌ها، هویت فرهنگی هنری ایرانی را نگه‌داشتند ممنونم و قدردان زحمات عزیزان و اساتیدی هستیم که برای برپایی این جشنواره زحمت کشیدند.

وی ادامه داد: بخشی از آیین‌ها و سنت‌های ما برگرفته از هویت و میراث فرهنگی کشور عزیزمان ایران است. آن چیزی که مفهوم می‌بخشد و زیبایی‌ها را به‌نمایش می‌گذارد میراث ملموس ماست. این جشنواره به نسل جوان کمک می‌کند تا با هویت فرهنگی و هنری آشنا شوند‌. پاسداشت هویت فرهنگی ایرانی اسلامی دربرنامه‌های آقای وزیر هم هست. چه بهتر که این کار طی نمایش صورت بگیرد. دوستان برای نخستین بار در این جشنواره شهر به شهر حضور داشتند و کلاس تخصصی برگزار کردند. 

پیوند میان نمایش‌های آیینی و سنتی و مخاطبان

اسدی مدیر انجمن هنرهای نمایشی بیان کرد: امیدوارم این جشنواره همچنان شعله فروزان تئاتر را زنده نگه‌دارد. خوشحالم که به عنوان همکار و همیار پشتوانه دوستان در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی بودیم.

وی ادامه داد: شاید تنها جشنواره‌ای که باید و حتما باقی بماند جشنواره‌ نمایش‌‌های آیینی و سنتی است. در حوزه نمایش و درام ایرانی آثار منحصر به فردی داریم که در جهان وجود ندارد. اینکه در سراسر ایران به تمام آیین‌های ایرانی بپردازیم و در همان مکان با نسل جدید ارتباط برقرار کنیم و گفت‌وگو داشته باشیم، اتفاق خجسته‌ای است. بنظرم این جشنواره خاص است و باید گفت علیرغم سختی‌هایی که وجود داشت تیم آقای ستاری دبیر جشنواره کوشیدند تا پیوندی میان این جشنواره و سراسر ایران ایجاد کنند. امیدوارم جشنواره درخشانی که آغاز شده است، ان‌شاءالله با شکوه برگزار شود. امیدوارم ایران باقی و پایدار باشد، با تمام توان فرهنگی خود مانا باشد.

برگزاری احتمالی اختتامیه جشنواره در فضای باز 

سیاوش ستاری دبیر بیست و دومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی گفت: قرن‌ها است که با نمایش‌های آیینی و سنتی اشک ریختیم، خندیدیم و واسطه ارتباط با کائنات شدیم و برکت آوردیم. هر دوسال یکبار در جشنواره‌ای دور هم جمع می‌شویم و سعی داریم تکه‌هایی از این هنر را به نمایش‌بگذاریم. خیلی دردناک است که نسل ما درحال تمام شدن است. این جشنواره برای ما یک سوگواره است، زیرا هر سال که دور یکدیگر جمع می‌شویم یک سری در میان ما نیستند. 

وی ادامه داد: دوستان لطف داشتند، اما من کار جدیدی انجام ندادم و آنچه که اساتیدم چندین سال صحبت کردند را به زبان دیگر طرح کردم. سال‌ها است که می‌گویند نمایش‌های آیینی و سنتی دفتری ندارد. به ما یک ساختمان بدهند که بشود بنیاد یا مدرسه یا تماشاخانه‌ نمایشنامه ایرانی. یکی از این ساختمان‌های این تهران بزرگ را به‌ تئاتر آیینی و سنتی بدهند. سعی کردم ضرورت پژوهش را در این دوره یادآوری کنم. به هرحال از لطف و اعتمادی که به بنده شده است، ممنونم.

وی در ادامه از جزئیات بیشتر جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی گفت: حدود چهارماه پیش مسئولیت دبیری جشنواره را به من سپردند. ۱۲۰ کارگاه در ۶۵ شهر ایران برگزار شد. هزار و ۸۶۵ هنرجو در کارگاه شرکت و گواهی گرفتند. همچنین ۵ هزار و ۴۸۰ ساعت آموزش داشتیم. خیلی از این رشته‌ها در ایران فقط یک نفر را برای آموزش دارد. استادی داشتیم که توان حرکت نداشت ولی در جلسات آموزش به نسل نو حضور داشت. 

وی افزود: تعداد زیادی معلم تربیت شد. اعتماد به نفس برای دوستان ایجاد شد که می‌توانستند هنر خود را آموزش دهند. امسال چندکار فضای باز داشتیم و کار را هنرجویان کلاس‌های ما ارائه کردند. این اتفاقات در ۱۵ روز رخ داد و اگر در طی سال چنین مواردی را داشته باشیم اتفاقات خوبی برای نمایش آیینی و سنتی رخ خواهد داد.‌

ستاری بیان کرد: نیاز داریم در بخش آموزش حمایت اساسی شود و یک مرکز دائم در بخش‌هنرهای آیینی و سنتی داشته باشیم. 

وی درباره بخش اجرای این جشنواره گفت: دوستان من بیش از یک ماه و نیم است که درحال تولید و کار برای جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی هستند.‌ دو بخش، سالن و فضای باز داشتیم‌. متاسفانه بخش‌تازه‌های ما وضعیت خوبی ندارد و سه اثر تولید جدید، ۱۲ اثر در بخش مرور داریم که در یک سالن اصلی ک سه سالن همکار با ما همکاری می‌کنند. ما فقط یک اجرا در تالار حافظ خواهیم داشت و اجراهای دیگر در سالن‌های تئاتر شهر خواهد بود. ما ۷ اثر تهران و ۸ اثر از استان‌ها خواهیم داشت، هر اثر دو اجرا خواهد داشت و بخش اجراها غیر رقابتی است.

وی افزود: در بخش فضای باز، آثار در ۱۱ بخش تقسیم شده‌اند. هر پاتوق ۸۰ هنرمند خواهد داشت. در بخش صحنه‌ای ۹۳ اثر و در بخش فضای ۱۲۸ اثر به دبیرخانه رسید. در این بخش آثار میهمان هم خواهیم داشت. همچنین در بخش بین‌الملل، متاسفانه ظرفیت مالی خوبی برای حضور آثار خارجی وجود نداشت. حتی گفته شد جشنواره می‌تواند بین‌المللی نباشد. لذا سعی کردیم در بخش پژوهش حضور کشورهایی را داشته باشیم. دو کشور به صورت حضوری نمایندگانی خواهند داشت و ۹ کشور به صورت آنلاین حضور خواهند داشت. اگر مسائل حل شود، از کشور ترکیه اجرای نمایش خواهیم داشت.

وی در خصوص حضور اسپانسر در جشنواره گفت: همچنین اسپانسر برای جشنواره در نظر گرفته شده، اما نتیجه قطعی نشده است. شرایط اجتماعی را درک می‌کنیم. عمده کمک‌ها از سوی شهرداری رخ می‌داد اما امسال به دلیل شرایط جنگ نتوانستیم از این کمک‌ها بهره ببریم.

ستاری از شرایط برگزاری اختتامیه جشنواره گفت: شعار جشنواره "نمایش ایرانی برای مردم ایران زمین" است ؛ تلاش بر این است اختتامیه با همین شکل و شمایل و شاید در فضای باز و در دل مردم خواهیم داشت. امیدوارم این اجازه را داشته باشیم که بتوانیم این شرایط را فراهم کنیم.

جای خالی تدریس هنر تعزیه در دانشگاه‌ها

ابراهیم گله‌دار زاده دبیر بخش پژوهش بیان کرد: امیدوارم نشست‌های خوب و سمینارهای شایسته برگزار کنیم. قصد داشتیم تفاوت‌هایی ایجاد کنیم و همواره‌ چون تلاش کردیم زیست و سنت گذشته را حفظ کنیم نتوانستیم در زمان حال زیست کنیم. صد سال است که گونه نمایشی سایه اجرا نشده و عین خیالمان نیست. این موارد نیاز به بستری دارند تا به صورت طبیعی زندگی کنند. خانه‌های تاریخی و فضاهای ممکن داریم که به افراد و موسسات مختلف داده می‌شود، اما فکر می‌کنم به ضرورت نمایش‌های آیینی و سنتی پرداخته نمی‌شود. 

وی تاکید کرد: هرجای دنیا برویم به چه می‌توانیم افتخار کنیم؟ جز نمایش‌های آیینی و سنتی. ما در دانشگاه‌هایمان درسی به اسم تعزیه‌داشتیم که الان نداریم. اگر معلم نداریم خب آموزش دهید و تربیت کنید. چند نفر در نمایش سیاه بازی داریم که‌بتوانند‌کار کنند؟ آیا دانشگاه‌های ما نمی‌توانند معلم برای پرورش خود تربیت کنند؟ می‌توانیم. 

وی در ادامه گفت: در طول جشنواره پنج نشست تخصصی خواهیم داشت که از سوم مهر ماه ساعت ۱۵ اغاز خواهد شد و تا هفتم مهر ماه ادامه خواهد داشت. پرده‌خوانی، نقالی خوانی، سایه‌های سنتی خیال، عروسک‌های نخی، نمایش‌های عروسکی دستکشی سنتی ایران و جهان، نمایش آیینی و سنتی و روایتگری را خواهیم داشت. همچنین ورود برای همه در این نشست‌ها آزاد است و سعی شده است برپایه‌های نظری ورود کنیم. 

شایان ذکر است جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی در ۱۲ مهر ماه افتتاح و از ۱۳ مهر ماه اجراهای صحنه‌ای آغاز، در نهایت ۱۷ مهر ماه اختتامیه جشنواره برگزار خواهد شد. همچنین علاقه‌مندان می‌توانند از سایت ایران نمایش و گیشه تئاتر بلیط نمایش‌ها را تهیه کنند.