صف‌های طولانی وام ازدواج؛ داستان جوانانی که چشم‌به‌راه گشایش‌اند
در لرستان، استانی که سال‌هاست با محدودیت منابع و مشکلات معیشتی، ازدواج جوانان بیش از هر زمان دیگری به وام‌های بانکی گره خورده و صف‌های طولانی متقاضیان و کم‌کاری برخی بانک‌ها، مسیر تشکیل زندگی را دشوار کرده است.
باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی - ازدواج در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ نه تنها به‌عنوان یک سنت اجتماعی و دینی، بلکه به‌مثابه آغاز استقلال فردی و شکل‌گیری خانواده‌ای تازه. با این حال، فشارهای اقتصادی، افزایش هزینه‌های زندگی، رکود بازار کار و مشکلات معیشتی سبب شده تا جوانان لرستانی برای برداشتن اولین گام در مسیر ازدواج، بیش از هر زمان دیگری نیازمند حمایت‌های مالی باشند.
وام ازدواج و فرزندآوری، یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت برای کاهش بار مالی بر دوش جوانان است. اما در لرستان، چالش‌های متعددی بر سر راه پرداخت این تسهیلات قرار دارد.
از یک‌سو آمارها نشان می‌دهد که بانک‌های استان ارقام قابل توجهی را به تسهیلات ازدواج اختصاص داده‌اند و از سوی دیگر، هزاران جوان همچنان در صف انتظارند. این تناقض آماری و میدانی، خود گویای روایت «وفور در آمار و کمبود در عمل» است.
جوانانی که در صف مانده‌اند
فرهاد دیناروند، مدیرکل ورزش و جوانان لرستان، با انتقاد از عملکرد برخی بانک‌ها می‌گوید:با وجود اینکه بانک‌ها منابع کافی دارند، اما برخی از آن‌ها از پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری سر باز می‌زنند. این مسئله باعث شده تا بیش از ۱۱ هزار جوان لرستانی در صف دریافت وام قرار بگیرند. این رقم برای استانی با جمعیت جوان، بسیار نگران‌کننده است. هرچند مبلغ وام‌ها چندان بالا نیست، اما همین عدد می‌تواند بخشی از هزینه‌های اولیه زندگی جوانان را تأمین کند.
جوانان متقاضی هم گلایه‌های مشابهی دارند.
«رضا»، جوان ۲۷ ساله‌ای از خرم‌آباد که دو سال است در نوبت دریافت وام ازدواج قرار دارد، می‌گوید:هزینه‌های عقد و اجاره خانه به حدی بالاست که بدون وام نمی‌شود زندگی را شروع کرد. اما متأسفانه هر بار به بانک مراجعه می‌کنم، می‌گویند پرونده‌ها زیاد است و نوبت شما هنوز نرسیده. این بلاتکلیفی واقعاً زندگی ما را عقب انداخته.
روایت بانک‌ها از حجم پرداخت‌ها
طالب یاسمی، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های لرستان، در پاسخ به این گلایه‌ها، گزارشی از عملکرد بانک‌ها ارائه می‌دهد:از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون، بیش از ۸ هزار و ۶۱۳ فقره وام ازدواج در استان پرداخت شده که مجموع آن به ۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان می‌رسد. همچنین بانک‌ها ۵۹۳ میلیارد تومان تسهیلات فرزندآوری به متقاضیان پرداخت کرده‌اند.
او در ادامه تأکید می‌کند:بانک ملی لرستان به‌تنهایی ۳۰ درصد از این وام‌ها را پرداخت کرده است. این نشان می‌دهد که شبکه بانکی در حال ایفای نقش حمایتی است. البته قبول داریم که صف انتظار هنوز طولانی است و بیش از ۱۳ هزار نفر در نوبت قرار دارند، اما تلاش می‌کنیم این روند سرعت بیشتری پیدا کند.
تناقض میان آمار و واقعیت
با نگاهی به آمار، لرستان در شش‌ماهه نخست سال جاری رقمی معادل ۳ هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان تسهیلات ازدواج و فرزندآوری پرداخت کرده است.
این عدد در ظاهر نشان‌دهنده پویایی سیستم بانکی و حمایت جدی از جوانان است. اما واقعیت اجتماعی چیز دیگری می‌گوید: جوانانی که همچنان پشت درهای بانک‌ها منتظرند.
ازدواج در سایه دغدغه‌های معیشتی
ازدواج در لرستان دیگر به‌سادگی گذشته نیست. هزینه‌های اجاره خانه، مراسم ازدواج، جهیزیه و حتی ابتدایی‌ترین نیازها، جوانان را در تنگنای شدید قرار داده است.
«مریم»، دختر ۲۴ ساله‌ای از بروجرد که یک سال است در صف وام مانده، می‌گوید:خانواده‌ها هم فشار زیادی را تحمل می‌کنند. خیلی وقت‌ها مراسم ساده برگزار می‌شود، اما باز هم بدون وام نمی‌شود زندگی را شروع کرد. از طرف دیگر، تأخیر در پرداخت وام باعث تنش بین خانواده‌ها می‌شود.
ازدواج در لرستان، بیش از آنکه یک تصمیم شخصی یا فرهنگی باشد، به یک چالش اقتصادی و اجتماعی بدل شده است. صف‌های طولانی وام، ضعف برخی بانک‌ها در اجرای تعهدات و تمرکز منابع بر پروژه‌های بزرگ، جوانان را در آغاز زندگی مشترک سردرگم کرده است.
