باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدجواد ایزدی یزدان آبادی _ بنا‌ها و اماکن تاریخی بخش یزدان آباد در شمال استان کرمان که از قدمت و جذابیت بالایی برخوردار هستند این روز‌ها حال خوشی ندارند و با گذر ایام  کم کم به تلی از خاک تبدیل و یا به کلی از روی زمین محو می‌شوند.

یزدان آباد را می‌توان دیار کهن دژ‌های خشت و گلی نامید بنحوی که در گوشه، گوشه این نقطه از ایران بزرگ می‌توان برج، قلعه یا خانه‌ای زیبا از جنس خشت و گل دید که تجلی معماری اصیل کویر و حافظه تاریخی این سرزمین هستند.

از جمله بنا‌های تاریخی یزدان آباد می‌توان به برج جلال آباد، قلعه دختر، برج عبدالله خان، مسجد اکبر آباد، مسجد خالق آباد، حمام خالق آباد، چهار برج شاهرخ خان، محله قدیمی یزدان آباد، آب انبار محمد آباد، محله تاریخی و مسجد حصن آباد، قلعه کهنه شعبجره، قلعه نو شعبجره، برج مقیس آباد، قلعه سلطان آباد (کوچکترین قلعه خشت و گلی ایران)، برج محمد آباد، بادگیر شعبجره، قلعه سیریز، برج سنگ و بسیاری از میراث به جامانده از گذشته اشاره کرد.

چهار برج شاهرخ خان نگین میراث بجا مانده

یکی از بنا‌هایی که هر ساله علاقمندان زیادی برای بازدید بسمت خود جذب می‌کند چهار برج شاهرخ خان است.

این بنا که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده قدمتی۲۰۰ ساله دارد و دارای گچ بری‌های خاص و امارت چهار فصل هست که با چهار برج سر بفلک کشیده محصور شده است.

برج شمال شرقی این اثر چند سال پیش بدلیل عدم رسیدگی در آستانه ریزش قرار گرفت که با پیگیری فعالان اجتماعی این بخش و همت شهرداری از ریزش آن جلوگیری شد.

شعبجره روستایی از دل تاریخ

یکی از روستا‌های بکر تاریخی یزدان آباد، شعبجره است. در هر گوشه این روستا دست ساز‌های خشت و گلی معماران ایرانی حرفی برای گفتن دارد.

قلعه کهنه با قدمتی بیش از ۵۰۰ سال و مربوط به دوره صفویه که با خندقی در دور خود و وجود آب انبار، دژ اول و دژ دوم از بنا‌های کم نظیر این روستا است. قلعه دیوو، که با ۲۲۵ متر زیربنا عنوان کوچکترین قلعه خشت و گلی ایران را به خود اختصاص داده و یا قلعه نو و بادگیر این روستا که چشم هر بیننده را به خود خیره می‌کند و نشانه تمدن و معماری غنی گذشتگان این منطقه است.

یزدان آباد علاوه بر میراث تاریخی ظرفیت‌های بی‌نظیر دیگری برای رونق گردشگری و توسعه گردشگری مثلا این را در نظر بگیرید که کمپ زدن در تپه‌های شنی و صرف آبگوشت محلی (مخصوص) بروی گلیم فرش‌های دستباف هنرمندان و تماشای چوب بازی محلی این دیار چه خاطره لذت بخشی را می‌تواند برای گردشگر رقم بزند.

همه اینها ظرفیت‌های بالقوه‌ای هستند که باید به فعل تبدیل شوند. 

کهن دیار یزدان آباد در میراث ناملموس هم حرف‌هایی برای گفتن دارد برای مثال چوب بازی یزدان آباد که ریشه در آداب و رسوم مردمان این دیار دارد و هنوز هم گرما بخش محافل شادی و سرور این منطقه هست، همچنین به هنر بافت گلیم، شده بافی، پته دوزی، آیین مذهبی حیدری محمد آباد و قنبرخوانی شعبجره می‌توان اشاره کرد و از آنجائیکه شهرستان زرند مدعی شهر جشنواره‌ها در ایران است، کمترین برنامه‌ها در سطح این بخش برگزار می‌شود، گرچه می‌توان این برنامه‌ها را مثبت و اقدامی رو به جلو برای توسعه گردشگری دانست، اما بخش زیادی از همین برنامه‌ها هم کمترین محتوا را دارد و صرفا حکم یک جشن را دارد تا جشنواره، همین امر بهانه‌ای است تا این سوال را از مسولان بپرسیم" که چرا بخش یزدان آباد با وجود اینکه بیشترین آثار ملموس و ناملموس تاریخی شهرستان را درخود دارد کمترین سهم را در بودجه مرمت بناها، ایجاد اقامتگاه‌ها و بوم گردی ها، برند سازی هنر‌های صنایع دستی و بطور کلی زیرساخت‌های گردشگری دارد؟ "

شاید مرمت و احیای این بنا‌های تاریخی و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری صرفا از ید یک اداره یا نهاد خارج باشد، اما می‌توان با ایجاد هم افزایی بین سایر نهاد‌ها و قوا و همچنین استفاده از پتانسیل مردم و دوستداران میراث این کار به جریان برسد.

موقعیت مناسب جغرافیایی یزدان آباد و دسترسی به راه آهن، جاده‌های ترانزیتی و فاصله مناسب با فرودگاه‌های اطراف از مزیت‌های یک منطقه گردشگری است و می‌تواند دسترسی گردشگران به این منطقه را راحت‌تر کند.

در پایان امیدواریم سرنوشت سایر آثار فرهنگی و تاریخی یزدان آباد به سرنوشت برج مکعبی و خانه حیدر خانی دچار نشود و بدانیم میراث تاریخی این سرزمین نماد هویت، فرهنگ، آداب و رسوم ماست و باید درحفظ و توسعه آن از جان و دل تلاش کنیم و نشان دهیم که کار نشد ندارد.