باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهره شعبانی _ حجتالاسلام والمسلمین عباس کمساری، رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) قم، در نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب «اسرار ملکوت» (شرح دعای سحر) اثر حجتالاسلام باقر صاحبی که با حضور جمعی از اساتید و فرهیختگان حوزه و دانشگاه در موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) قم برگزار شد،ضمن تبریک میلاد با سعادت حضرت زینب کبری (سلاماللهعلیها)، با اشاره به جایگاه شرحنویسی در مکتب امام خمینی (ره) گفت: در مکتب امام، نباید به یک شرح بسنده کرد؛ بلکه باید شروح متعددی بر آثار ایشان نگاشته شود.
او با اشاره به ضرورت تبیین علمی و معرفتی آثار بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران،افزود: یکی از سیاستهای اصلی مؤسسه، فراهمسازی زمینه برای تدوین و شرح آثار حضرت امام(ره) در حوزههای مختلف است، چراکه این آثار نیازمند بازخوانی عمیق و روزآمد هستند.
کمساری با بیان اینکه آثار امام(ره) در حوزههای فقه، عرفان، اخلاق و فلسفه، ظرفیتهای گستردهای برای پژوهش دارند، افزود: ضروری است برنامهریزی شود تا هر یک از این آثار توسط اساتید صاحبنظر در سطوح مختلف علمی شرح و تبیین گردد.
مدیر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) با اشاره به تلاشهای سهساله اخیر این مؤسسه در زمینه گسترش شرح و پژوهش پیرامون آثار امام، گفت: برخی آثار مانند«تحریر الوسیله» در حوزه فقه و نیز متون عرفانی و اخلاقی امام، نیازمند شرحهایی جدید و متناسب با زبان امروز جامعه علمی هستند و مؤسسه با جدیت در این مسیر گام برمیدارد.
او با تأکید بر اینکه اندیشه امام(ره) متعلق به یک قشر خاص نیست، خاطرنشان کرد: هدف ما این است که آثار ایشان نه تنها در حوزههای علمیه بلکه در دانشگاهها و مراکز پژوهشی نیز قابل استفاده و الهامبخش باشد؛ چراکه این میراث فکری، ظرفیت تمدنسازی برای همه جوامع اسلامی دارد.
حجتالاسلام کمساری همچنین بر ضرورت همکاری نخبگان و استادان در این مسیر تأکید کرد و گفت: با مشارکت علما و پژوهشگران حوزه و دانشگاه، بنا داریم طرحهای علمی و تفسیری متعددی را در حوزه معارف امام(ره) اجرا کنیم تا فهم دقیقتری از مبانی فکری و سلوک عرفانی ایشان در جامعه گسترش یابد.
اودر پایان با اشاره به نگاه ژرف امام خمینی(ره) در شرح دعای سحر، تصریح کرد: همانگونه که ایشان نگاهی الهی و توحیدی به مفاهیم عرفانی داشتند، ما نیز موظفیم با تداوم این مسیر، معارف آن بزرگمرد الهی را در قالب آثار علمی و پژوهشی روزآمد، به نسل امروز منتقل کنیم.
همچنین در این نشست ، نویسنده اثر، با بیان اینکه این کتاب حاصل سالها تحقیق درباره روش تفسیری و سلوکی امام خمینی (ره) است، گفت: در این پژوهش تلاش شده ابعاد کمتر شناختهشده تفکر عرفانی و قرآنی امام، بهویژه در تفسیر دعای سحر، معرفی و تحلیل شود.
صاحبی، با تأکید بر اینکه دعای سحر یکی از متون بنیادین عرفانی امام است، افزود: امام خمینی (ره) در این اثر، حقیقت قرآن را در پیوند با حقیقت محمدی تفسیر میکند و مراتب نزول و صعود کلام الهی را بهگونهای بیان میدارد که انسان خود را در محضر دائمی خداوند میبیند. این نگاه، بهزعم امام، اساس تربیت معنوی و خودسازی در مسیر بندگی است.
همچنین ،حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی حسینی آملی مدرس حوزه علمیه قم، در سخنانی با اشاره به جایگاه والای شرح دعای سحر در اندیشه امام خمینی (ره) گفت: امام در این شرح میخواهد به ما بیاموزد که «عالم محضر خداست» و هیچ عملی کوچکترین اندیشه انسان از دید الهی پنهان نیست؛ ازاینرو مؤمن باید در محضر خدا مراقب رفتار و نیت خود باشد.
او افزود: امام خمینی (ره) در پی آن بود که معرفت الهی را از حصار مباحث آکادمیک بیرون آورد و به متن زندگی مردم وارد کند. او باور داشت جامعه اسلامی تنها زمانی به سمت عدالت و معنویت پیش میرود که معرفتالله در رفتار روزمره مردم جاری شود، نه صرفاً در لابهلای متون درسی.
حسینی آملی ادامه داد: دعای سحر متنی است برای بیداری و بازنگری در ایمان، نه فقط ویژه ماه رمضان، بلکه برای هر سحرگاه عمر انسان. مطالعه آثار امام در این زمینه میتواند نسل امروز را با شیوه تفکر سلوکی و رابطه میان عقل، ایمان و عمل در سیر معنوی آشنا کند.
در پایان این نشست، از کتاب «اسرار ملکوت» به عنوان یکی از تازهترین آثار شرحی بر دعای سحر در موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، رونمایی شد.
کتاب «شرح دعای سحر» اثر حجتالاسلام باقر صاحبی، تفسیری عرفانی و فلسفی بر دعای سحر منسوب به امام محمد باقر(ع) است که با الهام از مبانی فکری امام خمینی(ره) نگاشته شده و به تبیین مفاهیم توحیدی، اسمای الهی و سلوک معنوی در قالبی علمی و روزآمد میپردازد.