۳۰۰۰ آمبولانس فرسوده در کشور/ ۷۰ درصد ایستهای قلبی در منازل رخ میدهد
رئیس سازمان اورژانس کشور اعلام کرد: بخش قابلتوجهی از ناوگان آمبولانس فارس با پوشش ۱۸۰ پایگاه، عمری بیش از ۱۵ سال دارد و در کنار ۳۰۰۰ دستگاه فرسوده کشور، نیازمند نوسازی فوری است.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - پرونده نخستین کنگره احیای قلبیـریوی (CPR) در حالی بسته شد که استقبال کمنظیر متخصصان و پزشکان، کادر درمان و عموم افراد جامعه از این رویداد سه روزه، نویدبخش فصل تازهای در ارتقای مهارتهای نجاتبخش و کاهش مرگومیرهای ناشی از ایست قلبی در کشور است.
کنگره احیاء که با هدف همافزایی علمی و استانداردسازی آموزشها برگزار شد، امروز با حضور رئیس سازمان اورژانس کشور، مقامات ارشد دانشگاه علوم پزشکی شیراز و جمعی از مدیران و اساتید برجسته نظام سلامت، در مراسمی باشکوه به کار خود پایان داد.
رئیس سازمان اورژانس کشور با تأکید بر ظرفیتهای علمی و اجرایی کلانشهر شیراز در حوزه طب اورژانس، از سیاستگذاریهای کلان این سازمان برای همگانی کردن آموزش احیا (CPR) خبر داد.
جعفر میعادفر ضمن تحسین برگزاری موفق این کنگره با حضور بیش از هزار شرکتکننده، بر ضرورت یادگیری مهارتهای احیا توسط عموم مردم به عنوان نخستین حلقه در زنجیره نجات جان بیماران تأکید کرد و از برنامهریزی برای اجباری شدن آموزش CPR جهت اخذ گواهینامه رانندگی خبر داد.
او ضمن دیدار با قائممقام، معاونین درمان و تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی شیراز و جمعی از مدیران سلامت استان، به تبیین راهبردهای ملی در حوزه اورژانس پیشبیمارستانی پرداخت و با اشاره به تقارن سیاستهای سال جاری اورژانس کشور با اهداف این کنگره گفت: امسال را در سازمان اورژانس، "سال CPR" نامگذاری کردهایم با این هدف که مقوله احیا را دوباره زنده کنیم. برگزاری نخستین کنگره احیا در شیراز با حضور بیش از ۱۰۰۰ نفر و مدیریت دشوار و دقیق این جمعیت فرهیخته، اقدامی بسیار ارزشمند و در راستای همین سیاست است.
او با ابراز امیدواری نسبت به تداوم سالانه این کنگره، افزود: ظرفیتهای علمی موجود در شیراز میتواند الگویی برای سایر دانشگاههای علوم پزشکی کشور باشد تا این حرکت علمی تسری یابد. با توجه به اینکه جامعه ما رو به سالمندی میرود، نیاز به خدمات فوریتهای پزشکی افزایش مییابد؛ بنابراین شهروندانی که در کنار هم زندگی میکنند باید توانایی کمک به یکدیگر را داشته باشند تا پیش از رسیدن تیمهای امدادی، اقدامات حیاتی آغاز شود.
آموزش همگانی؛ از کتب درسی تا گواهینامه رانندگی
رئیس سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه در حوادث، زمان طلایی تا رسیدن آمبولانس نباید از دست برود، گفت: افراد حاضر در صحنه بهترین کسانی هستند که میتوانند زنجیره بقا را آغاز کنند. در همین راستا، توسعه آموزشهای عمومی در اولویت ماست. پس از ورود مباحث اورژانس به کتب درسی با همکاری وزارت آموزش و پرورش، اکنون برنامه داریم تا آموزش CPR را نیز به سرفصلهای آموزشی مدارس اضافه کنیم.
او همچنین از تعامل سازنده با فراجا خبر داد و تصریح کرد: در حال برنامهریزی هستیم تا گذراندن دوره آموزش احیا قلبی ریوی برای دریافت گواهینامه رانندگی اجباری شود و سوالات مربوط به آن نیز در آزمونها گنجانده شود.
تجهیز اماکن پرتردد به دستگاههای شوک خودکار (AED)
میعادفر در خصوص بهروزرسانی تجهیزات احیا در سطح شهرها گفت: بر اساس مصوبه دولت، اماکن پرتردد و مراکز تجمعی ملزم به نصب دستگاههای شوک خودکار (AED) هستند. وجود این دستگاهها در کنار آموزش مردمی میتواند نقش بسزایی در کاهش مرگومیر ناشی از ایست قلبی ایفا کند.
رئیس سازمان اورژانس کشور در بخش دیگری از سخنان خود به چالش فرسودگی ناوگان آمبولانس اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود ۳۰۰۰ دستگاه آمبولانس فرسوده در کشور داریم که سهم استان فارس نیز در این میان قابلتوجه است. دانشگاه علوم پزشکی شیراز با پوشش ۱۸۰ پایگاه، ناوگانی دارد که بخش اعظم آن عمری بالای ۱۵ سال دارند.
او، درباره راهکارهای برونرفت از این چالش افزود: علاوه بر برنامه واردات ۲۰۰۰ دستگاه آمبولانس تا سال آینده و استفاده از ظرفیت ماده ۶۹ قانون برنامه هفتم (تخصیص یک درصد از فروش خودرو به خرید آمبولانس)، طرحهای مشارکتی کوتاه مدت را نیز اجرا کردهایم. در این طرح، اگر استانداریها ۵۰ درصد هزینه را تأمین کنند، اورژانس کشور نیز ۵۰ درصد مابقی را تقبل کرده و به صورت فورسماژور آمبولانس مورد نیاز را تأمین میکند. این طرح تاکنون در استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان، گیلان و کرمان با موفقیت اجرایی شده و این آمادگی برای استان فارس نیز وجود دارد.
میعادفر به اهمیت دانشافزایی پرسنل اورژانس اشاره کرد و گفت: کتاب الگوریتمهای درمانی اورژانس، از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن تا بیماران قلبی و نحوه انتقال، تدوین و به دانشگاهها ابلاغ شده است. تلاش ما بر این است که برخلاف عرف معمول به روز رسانی ۴ ساله، این پروتکلها را در کوتاهترین زمان ممکن و منطبق با دانش روز دنیا بهروزرسانی کنیم.
رئیس سازمان اورژانس کشور در بخش دیگری از سخنان خود با ارائه آماری تکاندهنده، بر نقش حیاتی مردم در "زنجیره بقا" تأکید کرد.
او با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد ایستهای قلبی در خارج از بیمارستان و عمدتاً در منازل رخ میدهد، گفت: هر دقیقه تأخیر در شروع عملیات احیا، شانس بقای بیمار را حدود ۱۰ درصد کاهش میدهد. این در حالی است که اقدام سریع اطرافیان در همان لحظات نخست، میتواند شانس زنده ماندن فرد را سه تا چهار برابر افزایش دهد.
رئیس سازمان اورژانس کشور پیشنهاد داد که آموزش احیای قلبیریوی (CPR) از حالت اختیاری خارج و به یک ضرورت ملی تبدیل شود.
او تصریح کرد: آموزشهای پایه احیا باید در مدارس، دانشگاهها و اماکن عمومی نهادینه شود و حتی پیشنهاد ما این است که گذراندن این دورهها به عنوان بخشی از فرآیند اخذ گواهینامه رانندگی در نظر گرفته شود.
خیز شیراز برای برگزاری نخستین کنگره بینالمللی احیا در سال آینده
منصور مسجدی، رئیس کنگره احیای قلبیـریوی شیراز، استقبال گسترده شرکتکنندگان را فراتر از تصور و مایه مباهات دانست و با اشاره به حضور متخصصان از سراسر کشور گفت: آنچه در این سه روز شاهد بودیم، تنها یک گردهمایی علمی نبود، بلکه نمایشی از یک وفاق ملی کمنظیر میان دانشگاههای علوم پزشکی، سازمان نظام پزشکی، نظام پرستاری، اورژانس کشور و جمعیت هلالاحمر بود؛ نهادهایی که همسویی آنها سالها به عنوان یک خلأ احساس میشد.
او با بیان اینکه هدف اصلی این کنگره ارائه استانداردهای آموزشی در سطحی وسیع بود، افزود: پیام اصلی کنگره "با هم بیاموزیم و باهم نجات دهیم" بود و خوشبختانه این پیام به خوبی دریافت شد و با توجه به استقبال کم نظیر همکاران، ما مصمم هستیم تا با تکیه بر این تجربه موفق، سال آینده علاوه بر برگزاری دومین دوره ملی، نخستین کنگره بینالمللی سالیانه احیای قلبی کشور را نیز کلید بزنیم تا مسیر توسعه علمی این حوزه با شتابی دوچندان طی شود.
کوروش عزیزی قائم مقام ریاست دانشگاه علوم پزشکی شیراز با تأکید بر اینکه ثانیهها در سرنوشت بیماران ایست قلبی تعیینکنندهاند، مهمترین چالش امروز کشور را کمبود آموزش عمومی CPR دانست و با اشاره به تغییرات اقلیمی، روند روبهرشد سالمندی جمعیت و افزایش بار بیماریها، این ضرورت را دوچندان توصیف کرد و اعلام کرد که آموزش CPR باید از مدارس، دانشگاهها و مراکز عمومی آغاز شود و با همکاری آموزشوپرورش، رسانه ملی و نهادهای استانی و کشوری گسترش یابد.
او این کنگره را نقطه شروع یک حرکت ملی برای توانمندسازی جامعه در مواجهه با ایست قلبی دانست و از برنامهریزی برای اجرای آموزشهای ساختارمند در مدارس استان فارس خبر داد.
ظرفیتی ملی برای نجات جانها؛ مرکز احیای قلبیـریوی شیراز، از آموزش دانشگاهی تا کف جامعه
امین نیاکان، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز با تقدیر از برگزارکنندگان، بر نقش راهبردی مرکز FCTC دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ارتقای آموزشهای احیا تأکید کرد.
او با اشاره به برگزاری نخستین کنگره احیای قلبیـریوی کشور در شیراز، این رویداد را حاصل هشت سال فعالیت مستمر مرکز FCTC دانست و اظهار کرد: این مرکز از آذرماه ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده و طی این سالها بیش از ۲۰ هزار نفر را در قالب ۹۷۱ دوره BLS(احیا پایه) و تقریبا ۷۰ دوره ACLS(احیا پیشرفته) آموزش داده است؛ آموزشهایی که با استانداردهای روز جهانی ارائه میشود و ظرفیت توسعه آن در سطح ملی وجود دارد.
معاون دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه آموزش احیای قلبیـریوی نباید محدود به کادر درمان باقی بماند، افزود: برنامهریزی شده است با هماهنگی وزارت بهداشت، این آموزشها بهعنوان بخشی از کوریکولوم آموزشی دانشجویان پزشکی و رشتههای پیراپزشکی تعریف شود و در گامهای بعدی، با همکاری وزارت آموزش و پرورش، به سطح جامعه و حتی دانشآموزان دوره دبیرستان تسری یابد.
نیاکان با تأکید بر ضرورت «آوردن آموزش به کف جامعه» گفت: رانندگان، بهویژه رانندگان وسایل نقلیه سنگین و اتوبوسها، از جمله گروههایی هستند که به دلیل حضور در صحنههای حوادث، میتوانند نقشی حیاتی در نجات جان مصدومان ایفا کنند و آموزشهای BLS (احیا پایه) باید بهصورت دورهای برای این گروهها اجرا شود.
او با اشاره به تجربههای تلخ از دست رفتن زمان طلایی احیا در حوادث و منازل، خاطرنشان کرد: اگر آموزشهای پایه احیا از سنین پایین و در خانوادهها نهادینه شود، میتوان از بسیاری از مرگها و عوارض جبرانناپذیر ناشی از ایست قلبیـتنفسی پیشگیری کرد.
معاون دانشگاه علوم پزشکی شیراز همچنین از راهاندازی نخستین شعبه مرکز FCTC دانشگاه علوم پزشکی شیراز بهصورت مشترک در دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس خبر داد و افزود: درخواستهایی از دانشگاههای علوم پزشکی یزد، تهران و مشهد برای راهاندازی شعب مشابه دریافت شده و امید میرود در آینده، تمامی ۶۴ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی کشور به شبکه آموزشی این مرکز متصل شوند.
او با تقدیر ویژه از دکتر منصور مسجدی و همکاران مرکز، FCTC، نخستین کنگره احیای قلبیـریوی شیراز را ثمره سالها تلاش علمی و آموزشی دانست و ابراز امیدواری کرد: این کنگره هر سال پربارتر برگزار شود و در آیندهای نزدیک، به سطح بینالمللی ارتقا یابد.
مرکز احیای قلبیریوی شیراز؛ ظرفیتی ملی برای نجات جانها و کاهش مرگومیر
حمید محمدی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم از تلاشهای علمی و اجرایی برگزارکنندگان این رویداد تقدیر کرد.
او با اشاره به کیفیت برگزاری کنگره، انسجام تیم اجرایی و علمی و توجه به جزئیات، اظهار داشت: برگزاری چنین کنگرهای حاصل همافزایی و هماهنگی مجموعهای از متخصصان، دبیران علمی و اجرایی و تیمهای پشتیبان است که نتیجه آن رویدادی منسجم، هدفمند و اثرگذار در حوزه سلامت بوده است.
محمدی با تمرکز بر ماهیت احیای قلبیریوی، این حوزه را یکی از حساسترین و در عین حال امیدبخشترین عرصههای پزشکی توصیف کرد و گفت: در احیا، مفاهیمی چون اضطراب و آرامش، یأس و امید، و مرز میان زندگی و مرگ به نزدیکترین شکل ممکن کنار هم قرار میگیرند و همین ویژگی، اهمیت آموزش و مهارت در این حوزه را دوچندان میکند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به نقش کلیدی مرکز احیای قلبیریوی شیراز، این مرکز را ظرفیتی ملی دانست که توانسته است با ایجاد پیوند میان دانش، تجربه و نوآوری، حلقههای مؤثر زنجیره احیا را به یکدیگر متصل کند.
به گفته او، یکی از دستاوردهای مهم این کنگره، تأکید بر «زنجیره ارتباط» در احیاست؛ زنجیرهای که بیمارستان، اورژانس، فضای شهری و حتی شهروندان عادی را در فرآیند نجات جان انسانها به هم پیوند میدهد.
محمدی خاطرنشان کرد: آنچه در این کنگره بهخوبی به نمایش درآمد، ضرورت فراگیری مهارتهای احیای قلبیریوی فراتر از جامعه پزشکی بود؛ چرا که آموزش عمومی CPR میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش مرگومیر و افزایش شانس بقا در لحظات حیاتی ایفا کند.
او همچنین حضور اساتید پیشکسوت در کنار نیروهای جوان، بهرهگیری از ایدههای نوآورانه و توجه به آموزشهای کاربردی را از نقاط قوت این رویداد علمی برشمرد و ابراز امیدواری کرد که این کنگره آغازی برای تربیت نسلهایی باشد که دانش و مهارت آنان به بازگرداندن زندگی و ارتقای آینده نظام سلامت منجر شود.
دکتر مسجدی، پدر علم احیای قلبیـریوی ایران
کوروش عزیزی، قائممقام ریاست دانشگاه علوم پزشکی شیراز با قدردانی از حضور اساتید و میهمانان خارج از استان، این استقبال را نشانه اهمیت و اثرگذاری کنگره دانست.
او با اشاره به نقش محوری اساتید برجسته در شکلگیری و ارتقای آموزشهای احیای قلبیـریوی، از دکتر منصور مسجدی به عنوان چهرهای اثرگذار و پیشگام یاد کرد و گفت: تلاشهای مستمر، نگاه علمی و رویکرد بینالمللی ایشان در ایجاد و توسعه یک مرکز تخصصی احیا، جایگاهی کمنظیر برای این حوزه رقم زده است؛ جایگاهی که میتوان از آن با عنوان «پدر علم احیای قلبیـریوی» نام برد.
عزیزی با تأکید بر شرایط متغیر جهان امروز، به تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن بر سلامت عمومی اشاره کرد و افزود: این تغییرات، چه در حوزه بیماریهای واگیر و چه غیرواگیر، ضرورت بازنگری و بهروزرسانی رویکردهای علمی و آموزشی را بیش از پیش آشکار کرده است. به گفته وی، یکی از مهمترین چالشهای پیشِ رو، پدیده سالمندی جمعیت است که در سالهای آینده نیاز به دانشها و مهارتهایی مانند احیای قلبیـریوی را عمیقتر خواهد کرد.
قائممقام رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با اشاره به اهمیت زمان در فرآیند احیا، تصریح کرد: در ایست قلبی، هر دقیقه تأخیر میتواند شانس بقا را بهطور قابل توجهی کاهش دهد و حتی در صورت نجات جان بیمار، پیامدهای جسمی و مراقبتی پس از آن، بار سنگینی بر دوش نظام سلامت خواهد گذاشت. از همین رو، آموزش مهارتهای پایه احیا به عموم جامعه، بهویژه از سنین پایین، یک ضرورت انکارناپذیر است.
او با اشاره به آموزشهای همگانی ارائهشده در حاشیه کنگره و نقش مؤثر نهادهایی مانند اورژانس و جمعیت هلالاحمر، بر لزوم همافزایی دستگاههای مختلف از جمله آموزشوپرورش، رسانه ملی، دانشگاهها و مدیریت شهری برای نهادینهسازی آموزش CPR در جامعه تأکید کرد.
عزیزی در پایان، ضمن قدردانی از دبیر علمی، اساتید، کادر اجرایی و تمامی دستاندرکاران برگزاری این رویداد، ابراز امیدواری کرد نخستین کنگره احیای قلبیـریوی شیراز آغازگر مسیری مستمر و اثرگذار باشد و تداوم آن، چه در شیراز و چه در دیگر دانشگاههای کشور، به ارتقای سطح آمادگی جامعه در مواجهه با فوریتهای حیاتی منجر شود.
در ادامه دیگر مسئولین حاضر با تاکید بر اهمیت فراگیری آموزش های احیا قلبی ریوی ضمن تقدیر از برگزاری کنندگان این رویداد مهم نقش احیا را حیاتی دانسته و بر گسترش و اشاعه آموزش ها در سطوح مختلف جامعه تاکید کردند.
در پایان این مراسم نیز از برگزیدگان مسابقه عکس و پوستر کنگره با اهدای جوایزی تقدیر شد و نخستین کنگره احیای قلبی ریوی شیراز رسما به کار خود پایان داد.
نخستین کنگره احیای قلبیریوی شیراز از ۱۹ تا ۲۱ آذرماه در مجموعه هنر شهر آفتاب برگزار شد و بهعنوان گامی مهم در تثبیت جایگاه مرکز احیای قلبیریوی شیراز در سطح ملی، بر نقش آموزش، ارتباطات علمی و همکاری بینبخشی در نجات جان بیماران تأکید داشت.
