باشگاه خبرنگاران جوان؛ نفیسه خلیلی - نخستین نشست «نوجوان ایرانی» که با هدف مرور بر یافته‌ها و رویکرد‌های پژوهشی و علمی حوزه نوجوان، با حضور رضا پورحسین روان‌شناس و رئیس دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، محسن دنیوی مدیر گروه سیاست‌گذاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، صادق باطنی رئیس مرکز کودک و نوجوان صداوسیما و عباس جواهری روان‌درمانگر و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در سالن مهر حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شد. 

دنیوی در ابتدا به مفهوم بازی‌وارسازی و نقش آن در کنترل افراد اشاره کرد و گفت: امروزه در جهان شاهد تب بازی‌وارسازی هستیم، که گویی مدیران، کارفرمایان و معلمان می‌توانند با این رفتار افراد را کنترل کنند. عبارت بازی‌وارسازی که از سال ۲۰۱۰ وارد ادبیات رایج شد، اصولاً برای تغییر رفتار آمده است. این بازی قدمت زیادی داشته و بازی‌ها بخشی از زندگی بوده‌اند، که گوشه‌ای از زندگی بشریت را به خود اختصاص داده‌اند. این بازی در دنیای مدرن نقش جدی‌تر پیدا کرده و تبدیل به افزونه‌ای برای زندگی شده‌اند. گویا بازی به انسان کمک می‌کند از رنج زندگی فاصله بگیرد و به سمت فراغت حرکت کند. گویا وقتی کار می‌کنیم، دچار نامطلوبیتی می‌شویم، که با بازی کردن از این وضعیت فاصله می‌گیریم.

مدیر گروه سیاست‌گذاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی با بیان اینکه این واژه در دوران مدرن و پست مدرن به اصل زندگی تبدیل شده، افزود: آنقدر مفهوم بازی اهمیت پیدا کرده، که گویا تمام زندگی انسان را در بر گرفته است. اگر تمام زندگی ما را بازی در بر بگیرد، انسان‌ها به بازیگر تبدیل می‌شوند. تمام عرصه‌ها در بازی آموزش داده می‌شود. 

وی با طرح این سوال که چرا این مسیر در حال طی شدن است؟ گفت: چون کنترل مفهوم مهمی در جهان معاصر است و در موقعیت بازی انسان‌ها مقاومت خاصی ندارند و بدون دردسر بازی می‌کنند، ارزش خلق می‌کنند و ثروت انباشت کنند.

در ادامه پورحسین به تشریح دوران نوجوانی و تفاوت‌اش نسبت به دوران کودکی و جوانی پرداخت و گفت: نوجوانی دوره‌ای است که نگاهش را از کودکی کنده و به آینده نگاه می‌کند. ما می‌خواهیم وارد جهان ذهنی و روانی به ظاهر ساده نوجوانی شویم. دوره نوجوانی دوران شلوار‌های کوتاه و چند رغبتی است. یعنی هر لباسی که برای او می‌خریم، کوتاه می‌شود و به سرعت خواسته‌های او در حال تغییر است. در واقع، نوجوان به دنبال هویت مستقل و آزمون من کیستم است. در او ترس از ترد شدن از سوی دیگران، طوفان هیجانی، رسیدن به تفکر انتقادی و... وجود دارد.

این روان‌شناس با اشاره به تشابه هویت به مفهوم فرهنگ‌سازی، افزود: هویت به معنای آگاهی از مختصیات فرد از یک گروه است. دوران نوجوانی دوران تشکیک و تردید است، دورانی که بیشتر تخیلی است و میل به گذشته در او اندک است. به همین دلیل، او در هویت‌یابی به دنبال مختصات خود است، که نباید انتظار داشت به آن برسد. اگر نوجوان مختصات هویتی خود را بداند، در واقع کودکی و نوجوانی نکرده است. 

در ادامه این نشست، باطنی در بخشی از گفت‌وگوی خود به چگونگی ترویج موج کره‌ای بین نسل جدید پرداخت و بیان کرد: ماجرا از آنجا آغاز شد که حوالی دهه ۹۰ موجی در کره جنوبی زیر نظر وزارت فرهنگ، تحت عنوان هالیو برای تغییر ذائقه مصرف کره جنوبی شکل گرفت و تلاش کردند تا آن موج را در دنیا توسعه دهند. این موج کی پاپ (صنعت موسیقی) و کی دراما (صنعت سریال‌سازی) بود.

رئیس مرکز کودک و نوجوان صداوسیما ادامه داد: آنها با شناسایی برتری‌ها و توانمندی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که شبکه‌ام‌بی‌سی بیش از ۷۰ درصد در خانواده‌های کره‌ای نفوذ دارد. این عوامل تبدیل به ستون‌های مهم برای تغییر جریان فرهنگی شد. پلتفرم یوتیوب برای موسیقی و تلویزیون برای انتشار ویدیو‌ها انتخاب شد. به مرور شبکه‌ام‌بی‌سی سه برند آورد و فعالیت خود را با کی دراما آغاز کردند. مانند سریال «جواهری در قصر» و «افسانه جومونگ». 

وی بیان کرد: بدین ترتیب، کره‌ای‌ها کی درامای تاریخی می‌ساختند و در تاریخ خود سعی می‌کردند پیوند‌هایی با تمدن‌های اصلی و قدیم دنیا برقرار کنند. مثلاً جاده ابریشم را پیدا می‌کردند و بعد با شناسایی فرهنگ کشتیرانی ایران، دو قسمت «افسانه جومونگ» را به آن اختصاص می‌دادند. در نتیجه، به راحتی و بدون دردسر‌های سانسور، راهی نظام پخش ایران می‌شد. بنابراین، این محصول ارزشمند آمد، تست بازار شد. در کره جنوبی ۵۰ درصد دیده شد و در ایران به ۸۰ درصد رسید. در نتیجه، این ورود مقدمه کی دراما به ایران شد. بعد از آمدن کی دراما اتفاق دیگری افتاد. اگر بخواهیم یک نگاه مقایسه‌ای از سهم فرهنگ از بودجه در ایران و کره جنوبی داشته باشیم، می‌بینیم این سهم در کره جنوبی ۳ درصد و در ایران ۱.۷ درصد است. هزینه‌کرد واقعی دولت برای فرهنگ بر اساس برابری قدرت خرید در کره جنوبی ۲۲.۸ درصد و در ایران ۳.۹ درصد است. 

باطنی با اعلام این خبر که سهم هر کودک و نوجوان از محصولات و مصرف فرهنگی از بودجه کل کشور، معادل نفری یک دلار در یک ماه گذشته بود، گفت: به مرور سریال‌های کره‌ای یکی پس از دیگری آمد. طبق گزارش‌های سال ۲۰۱۹، بی‌تی‌اس سالانه بیش از ۴.۶۵ میلیارد دلار، یعنی ۰.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور، برای اقتصاد کره جنوبی ارزش دارد.