باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری - امین ترفع رئیس مرکز امور بین الملل وزارت راه وشهرسازی در نشست خبری نهمین نمایشگاه حمل و نقل، لجستیک و خدمات وابسته اظهار داشت: در بخش حمل و نقل چالش‌های متعددی در کشور و شرایط محدود کننده‌ای برای حمل و نقل از مسیر ایران وجود دارد که شاید هر روز در حال تشدید است در داخل کشور نیز تعارضاتی وجود دارد که حمل و نقل و ترانزیت از مسیر ایران را دچار چالش و محدودیت کرده است.

 ترفع اظهار کرد: راهبردی که در وزارت راه و شهرسازی اتخاذ شده، اشاره به موبیلیتی به معنای دسترسی ارزان و روان و پرسرعت حمل و نقل دارد که در بحث ترانزیت و حمل بین‌المللی بسیار مهم است. در این راستا هم وزارت راه و شهرسازی باید به توسعه زیرساخت‌ها بپردازد و هم به دلیل محدودیت منابع باید اولویت بندی داشته باشد.

او بیان کرد: در عین حال در بحث راهبرد دیپلماسی حمل و نقل در مواجهه با محیط خارجی که در تلاش است تا حمل و نقل از مسیر ایران اتفاق نیفتد، باید سیاست‌های ضدانزواگرایانه در پیش می‌گرفتیم تا همچنان وابستگی به زنجیره حمل و نقل و عبور بار از مسیر ایران پابرجا بماند.

وی ادامه داد: بر این اساس باید این وابستگی را حفظ می‌کردیم و در عین حال تلاش می‌کردیم که شراکت‌های جدیدی ایجاد کنیم که در این راستا با کشور‌های همسایه و کشور‌های محصور در خشکی اطرافمان مراوده‌هایی داشتیم تا تلاش‌هایمان را به ثمر برسانیم و همگرایی برای رونق ترانزیت از مسیر ایران را ایجاد می‌کردیم.

ترفع اضافه کرد: راه آهن چابهار- زاهدان یکی از اولویت‌های راهبردی است که هم شبکه داخلی را تکمیل کرده و هم اتصال چابهار را به شبکه‌های حمل و نقل پیرامونی ممکن می‌کند و امسال این مسیر ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

وی همچنین به تداوم تملک اراضی راه آهن رشت- آستارا اشاره کرد و گفت: تا امروز بیش از ۱۰۰ کیلومتر از این مسیر تملک شده و تلاش می‌شود که از ابتدای سال آینده عملیات اجرایی ساخت راه آهن مسیر آغاز شود.

لزوم اتصال ریلی و پر ظرفیت با همه کشور‌های منطقه 

این مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی  اظهارکرد: فارغ از اینکه کشور همسایه ما چه کشوری است، باید اتصال ریلی ما به همه کشور‌های همسایه برقرار شود. به عبارتی اگه می‌خواهیم در حوزه ترانزیت حرف‌هایی برای گفتن داشته باشیم باید دسترسی پر ظرفیت ریلی به همه کشور‌هایی که مرز ریلی با ما دارند برقرار باشد و این یک الزام است. در حالی که خط ریلی که ایران را به جغرافیای پیرامونی وصل می‌کند در مرز سرخس و اینچه برون است.

وی اظهار داشت: کشور روسیه در قالب توافق‌نامه وان که در دولت سیزدهم به امضا رسید، وامی برای ساخت راه آهن رشت- آستارا در نظر گرفت که در مقایسه با وام‌های بین‌المللی نرخ بهره و دوره بازپرداخت مناسب دارد و در عین حال این اتصال ریلی دسترسی شبکه ایران به جمهوری آذربایجان، روسیه، گرجستان و فراتر از آن را میسر می‌کند.  درست است که در شرق دریای خزر اتصال ریلی با روسیه داریم، اما تمرکز جمعیتی روسیه در غرب آن است و این اتصال ریلی در غرب روسیه نیز حائز اهمیت است.

وی گفت: خوشبختانه شرایط نیز طوری پیش می‌رود و روند تجارت بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به گونه‌ای است که با تکمیل این مسیر می‌توان ظرفیت‌ها را افزایش داد. رئیس مرکز بین الملل وزارت راه و شهرسازی در همین زمینه به رفع نواقص ریلی به افغانستان و مسیر خواف به روزنک اشاره کرد و گفت: اکنون به‌طور متوسط هفته‌ای چهار قطار تجاری و ترانزیتی از این مسیر در حال تردد است.

وی همچنین به اتمام عملیات مین‌روبی مسیر ریلی شلمچه- بصره اشاره کرد و اظهار داشت: احداث پل بازشو بر روی رودخانه اروند در دستور کار است تا بعد از آن شاهد ریل‌گذاری مسیر باشیم. تکمیل پل کلاله- آغبند که تا پایان سال قابل افتتاح خواهد بود و همچنین توسعه مرکز لجستیک آپرین، دیگر اقدامات انجام شده در این راستا است.

وی با اشاره به سایر اقداماتی که برای پیوند شبکه‌های ارتباطی کشورمان با کشور‌های همسایه انجام شده است، ادامه داد: راه آهن زاهدان- میرجاوه- تفتان که سابقه‌ای بیش از یک قرن دارد باید بازسازی می‌شد. در این راستا وزیر راه و شهرسازی گفت‌و‌گو‌های زیادی با نخست وزیر، وزیر تجارت و وزیر مواصلات پاکستان داشت تا این پروژه در اولویت قرار بگیرد.

این مقام مسئول بیان داشت: به منظور تکمیل خط ریلی مرند- چشمه ثریا نیز که عملاً شبکه ریلی ما را به اروپا متصل می‌کند نیز با ترکیه و سایر کشور‌ها صحبت انجام شده است.اخذ مجوز تردد واگن‌های ایرانی در ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان (که تا پیش از آن واگن‌های ایرانی حق تردد در کشور‌های cis را نداشتند)، توافق با ازبکستان برای حذف عوارض ۴۰۰ دلاری کامیون‌های عبوری دو طرف از ابتدای سال ۲۰۲۵، حذف نظام پروانه تردد با بلاروس و قزاقستان و همچنین برگزاری دو اجلاس وزرای حمل و نقل اکو و تراسیکو، همه و همه گویای آن است که با صدای بلند فریاد بزنیم ایران یکی از بهترین و امن‌ترین مسیر‌ها برای ترانزیت است.

وی آغاز به کار ستاد ملی ترانزیت یک اتفاق مثبت عنوان کرد که می‌تواند در ترانزیت از مسیر ایران تحول ایجاد کند.

رئیس مرکز بین الملل وزارت راه و شهرسازی با اشاره به کریدور زنگزور خاطرنشان کرد: ایران پس از فروپاشی شوروی همواره مسیر امن و ارزان برای انتقال کالای جمهوری آذربایجان به نخجوان بوده و هست. حتی در دوره‌هایی همچون زمان کرونا که با مساله و مشکل مواجه بودیم، این مسیر بدون محدودیت کار می‌کرد.

ترفع اظهار داشت: اینکه در منطقه مسیری جایگزین برای کریدور زنگزور ایجاد شود چیز عجیب و غریبی نیست، اما امن ارزان و روان بودن همه آن چیزی است که مزیت یک مسیر را حفظ می‌کند.به فرض ساخته شدن مسیر آذربایجان- نخجوان از مسیر ارمنستان، مسیر ایران همچنان بهترین مسیر باقی خواهد ماند.

این مقام مسئول در عین حال به پروژه‌های مشترک با جمهوری آذربایجان برای تقویت تردد از جمله پل کلاله آقوند اشاره کرد که در دست ساخت است و پیش بینی می‌شود در نوروز آینده به بهره‌برداری برسد. علاوه بر آن مسیر کلاله تا جلفا در دست تعریض است و همه این موارد تایید می‌کند که به فرض ساخته شدن آن مسیر، باز هم مسیر ایران بهترین مسیر باقی خواهد ماند.

ارتباطات حمل و نقلی ایران و قزاقستان در حال توسعه است

ترفع در ادامه به اقداماتی اشاره کرد که نشان می‌دهد ارتباطات حمل و نقلی ایران و قزاقستان در حال گسترش است و گفت: تردد واگن‌های ایرانی در قزاقستان، تردد کامیون‌های دو طرف به دو کشور بدون اخذ پروانه، تلاش قزاقستان برای ایجاد مرکز لجستیک در بندرعباس و ... از جمله این اقدامات است که نشان می‌داد ارتباط حمل و نقلی بسیار قوی و رو به توسعه با قزاقستان داریم.

وی گفت: در سفر اخیر رئیس جمهور به قزاقستان، سند راهبردی همکاری حمل و نقلی بین ایران و قزاقستان به امضا رسید.