باشگاه خبرنگاران جوان؛ منصوره شوشتری* - سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران در تشریح رویدادهای نجومی هفته پیش‌رو گفت: طلوع ماه کامل و مقارنه ماه و سیاره مشتری همزمان با ۱۳ دی و ۱۳ رجب، سالروز ولادت حضرت علی (ع) و روز پدر، از مهم‌ترین پدیده‌های نجومی مهم هفته پیش‌رو (هشتم تا پانزدهم دی) است.

کاظم کوکرم در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در توضیح این پدیده‌ها اظهار داشت: اولین رویداد نجومی این هفته شامگاه چهارشنبه (دهم دی) رخ می‌دهد و طی آن علاقه‌مندان آسمان شب شاهد مقارنه ماه و خوشه پروین خواهند بود؛ به این ترتیب که در سمت راست ماه می‌توانیم پس از غروب خورشید شاهد درخشش ستاره‌های خوشه پروین ماه باشیم.

وی ادامه داد: البته نور ماه تا حد زیادی مانع از این است که ما ستار ه‌های خوشه پروین را به‌راحتی با چشم غیر مسلح ببینیم ولی با استفاده از یک دوربین دو چشمی می‌توان این تقارن زیبا را در آسمان شب رصد کرد.

نمای شبیه‌سازی شده از مقارنه ماه و خوشه پروین در شامگاه چهارشنبه دهم دی ۱۴۰۴

همنشینی زمستانی ماه و مشتری

به گفته وی رویداد بعدی روز شنبه سیزدهم دی و همزمان با ولادت حضرت علی (ع) رخ می‌دهد که در جریان آن می‌توانیم شاهد طلوع ماه کامل در شامگاه سیزدهم دی ماه باشیم. در عین حال همزمان با وقوع ماه کامل، مقارنه ماه و سیاره مشتری هم در برج جوزا رخ می‌دهد و منظره بسیار زیبایی را در آسمان شب می‌سازد. در جریان این پدیده نجومی می‌بینیم ماه در شرایطی طلوع می‌کند که کمی پایین‌تر از آن یک جرم بسیار درخشان دیده می‌شود و آن جرم سیاره مشتری است که اتفاقاً این شب‌ها هم در اوج درخشش قرار دارد‌. زیرا در حال نزدیک شدن به شرایط مقابله است؛ یعنی از دید ناظران زمینی در مقابل خورشید قرار می‌گیرد و از هر زمان دیگری در طول سال به ما نزدیک‌تر خواهد بود.

کوکرم افزود: یکشنبه (چهاردهم) هم بارش شهابی رُبعی به اوج می‌رسد اما از آنجا که اوج این بارش شهابی همزمان با حضور ماه کامل در آسمان شب شده، در نتیجه شهاب‌های پر تعدادی را از این بارش  شهابی نمی‌توانیم ببینیم و فقط ممکن است چند شهاب درخشان در آسمان شب مشاهده‌پذیر باشد. همچنین با توجه به سرمای هوا و شرایط نامطلوب امسال این بارش شهابی به هموطنان توصیه نمی‌کنیم برای دیدن این شهاب باران ربعی اقدام کنند.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین مهم‌ترین رویداد نجومی این هفته مقارنه ماه و مشتری است که در شامگاه شنبه (سیزدهم دی ماه) اتفاق می‌افتد. پیشنهاد می‌کنم هموطنان برای دیدن طلوع ماه و مشتری برنامه‌ریزی کنند و در جایی که افق مشرق باز دارد مثلاً در تهران پارک پردیسان یا باغ کتاب، همزمان با غروب خورشید طلوع ماه و طلوع سیاره مشتری کمی پایین‌تر از ماه را با چشم غیرمسلح ببینند. همچنین این فرصت خوب را برای دیدن این پدیده زیبای نجومی و عکاسی از آن از دست ندهند.

*کارشناس علم و فرهنگ