باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - روسیه روز دوشنبه اوکراین را متهم به تلاش برای حمله به اقامتگاه رئیسجمهور ولادیمیر پوتین کرد و وعده داد تلافی خواهد کرد؛ اظهاراتی که کییف آن را بیاساس و با هدف برهم زدن مذاکرات دشوار صلح رد کرد.
تبادل تند اظهارات میان دو همسایه درگیر در روز دوشنبه – از جمله اعلام روسیه مبنی بر اینکه در واکنش به این حمله، در حال بازنگری موضع خود در مذاکرات است – ضربه تازهای به چشمانداز صلح در اوکراین وارد کرد.
رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، گفت پوتین در تماس تلفنی صبح دوشنبه او را از حمله ادعایی مطلع کرده و این موضوع او را خشمگین کرده است. با این حال، ترامپ بار دیگر تأکید کرد که معتقد است توافق صلح ممکن است نزدیک باشد.
ترامپ به خبرنگاران گفت: «یک چیز حمله تهاجمی است، چیز دیگر حمله به خانه اوست. الان زمان درستی برای چنین کاری نیست. امروز این را از رئیسجمهور پوتین فهمیدم و خیلی عصبانی شدم.»
ترامپ روز یکشنبه با رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، در فلوریدا دیدار کرد و گفت که آنها «خیلی به توافق نزدیک شدهاند، شاید بسیار نزدیک»، هرچند مسائل «پیچیده» مربوط به اراضی همچنان باقی است.
روز دوشنبه، پوتین لحنی سرسختانه در پیش گرفت و به ارتش خود دستور داد به کارزار تصرف کامل منطقه زاپوریژیا در اوکراین ادامه دهد. کرملین همچنین خواستههای خود را تکرار کرد مبنی بر اینکه کییف باید نیروهایش را از آخرین بخش از منطقه دونباس در شرق اوکراین که هنوز در اختیار دارد، خارج کند.
به گفته یکی از دستیاران، پوتین در تماس تلفنی روز دوشنبه به ترامپ گفت روسیهپس از حمله پهپادی گزارششده در حال بازنگری موضع خود است.
زلنسکی این ادعای روسیه را «کاملاً ساختگی» خواند و آن را نشانه امتناع کرملین از برداشتن گامهای لازم برای پایان دادن به جنگ دانست.
ترامپ پس از تماس با پوتین، در برابر خانهاش در پالمبیچِ فلوریدا به خبرنگاران گفت اطلاعات بیشتری درباره این حمله ندارد. او گفت: «از آن خوشم نمیآید، خوب نیست.» وقتی از او پرسیده شد آیا نهادهای اطلاعاتی آمریکا شواهدی از چنین حملهای دارند، پاسخ داد: «خواهیم فهمید.»
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفت اوکراین در روزهای ۲۸ تا ۲۹ دسامبر تلاش کرده با ۹۱ پهپاد دوربرد به اقامتگاه پوتین در منطقه نووگورود، در غرب مسکو، حمله کند که همگی توسط پدافند هوایی روسیه منهدم شدهاند. به گفته او، هیچکس زخمی نشده و خسارتی وارد نشده است؛ اظهاراتی که رسانههای روسی نقل کردند.
لاوروف در بیانیهای گفت: «چنین اقدامات بیپروا بدون پاسخ نخواهد ماند»، و این حمله را «تروریسم دولتی» توصیف کرد و افزود اهدافی برای حملات تلافیجویانه نیروهای مسلح روسیه از پیش انتخاب شدهاند.
رویترز نتوانست بهطور مستقل اظهارات لاوروف را تأیید کند. نه لاوروف و نه هیچ مقام روس دیگری مدرکی برای این اظهارات ارائه ندادند. همچنین مشخص نبود پوتین در زمان حمله کجا بوده است.
لاوروف گفت این حمله در جریان مذاکرات درباره یک توافق احتمالی صلح رخ داده و افزود روسیه موضع مذاکرهای خود را بازنگری خواهد کرد، اما از مذاکرات خارج نخواهد شد.
زلنسکی با رد اینکه اوکراین چنین حملهای را برنامهریزی کرده باشد، روسیه را متهم کرد که در حال زمینهسازی برای حمله به ساختمانهای دولتی در کییف است.
او در گفتوگو با خبرنگاران از طریق واتساپ گفت: «واضح است که دیروز با ترامپ دیدار داشتیم و واضح است که اگر میان ما و آمریکا رسواییای نباشد و ما در حال پیشرفت باشیم، برای روسها این یک شکست است، چون آنها نمیخواهند این جنگ پایان یابد.»
او ادعا کرد: «مطمئنم آنها صرفاً در حال آمادهسازی زمینه برای حملات هستند؛ احتمالاً به پایتخت، احتمالاً به ساختمانهای دولتی.»
ترامپ گفت گفتوگوی روز دوشنبهاش با پوتین سازنده بوده است. او گفت: «چند مسئله داریم که امیدواریم حل شوند و اگر حل شوند، به صلح خواهید رسید.»
زلنسکی گفت روز یکشنبه چارچوب یک توافق دوجانبه با ترامپ درباره تضمینهای امنیتی برای اوکراین ترسیم شده است. با این حال، ترامپ گفت آنها تنها ۹۵ درصد آمادهاند و زلنسکی روز دوشنبه گفت به دنبال یک توافق امنیتی ۵۰ ساله بوده است.
لاوروف در مصاحبهای مفصل با خبرگزاری دولتی ریانووستی که اواخر دوشنبه منتشر شد، گفت اوکراین و کشورهای غربی باید بپذیرند که ابتکار عمل در میدان نبرد در دست روسیه است.
او گفت: «موضع اصولی ما تغییری نکرده است. ابتکار راهبردی بهطور کامل در اختیار ارتش روسیه است.»
ترامپ گفت انتظار دارد کشورهای اروپایی «بخش بزرگی» از تلاشهای امنیتی را با پشتیبانی آمریکا بر عهده بگیرند. توافق بر سر چنین اقداماتی پیچیده خواهد بود، زیرا روسیه گفته است هرگونه استقرار نیروهای خارجی در اوکراین غیرقابل قبول است.
زلنسکی در گفتوگویی با شبکه فاکسنیوز که اواخر دوشنبه پخش شد، گفت اوکراین بدون حمایت آمریکا نمیتواند در جنگ پیروز شود و او به رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، اعتماد ندارد. او گفت: «من به پوتین اعتماد ندارم و او موفقیت اوکراین را نمیخواهد.»
زلنسکی پیشتر در روز دوشنبه گفته بود دو مسئله اصلی از یک پیشنهاد صلح ۲۰ مادهای همچنان حلنشده است: کنترل نیروگاه هستهای زاپوریژیا در اوکراین که در دست روسیه است، و سرنوشت منطقه دونباس.
روسیه حدود یکپنجم خاک اوکراین، از جمله شبهجزیره کریمه را که در سال ۲۰۱۴ به آن ضمیمه کرد، در کنترل دارد.این کشور مالک دونباس – شامل مناطق دونتسک و لوهانسک – و همچنین مناطق زاپوریژیا و خرسون است، هرچند همه آنها در سطح بینالمللی بهعنوان قلمرو حاکمیتی اوکراین شناخته میشوند.
روسیه میخواهد اوکراین نیروهایش را از بخشهایی از منطقه دونتسک که مسکو نتوانسته آنها را تصرف کند، خارج کند. اوکراین خواهان توقف درگیریها در امتداد خطوط مقدم فعلی است و آمریکا پیشنهاد ایجاد یک منطقه آزاد اقتصادی را در صورت عقبنشینی نیروهای اوکراینی مطرح کرده است.
پوتین روز دوشنبه در تأکید بر قصد روسیه برای پافشاری بر سیاست های ارضی خود، گفت ژنرالهایش باید تلاشها برای تثبیت کنترل کامل بر منطقه زاپوریژیا را ادامه دهند؛ منطقهای که مسکو هماکنون حدود ۷۵ درصد آن را در اختیار دارد.
سرهنگژنرال میخائیل تپلینسکی، فرمانده گروه نظامی دنیپر روسیه، به پوتین گفت نیروهای روسی تنها ۱۵ کیلومتر (۹.۳ مایل) با بزرگترین شهر این منطقه، که آن هم زاپوریژیا نام دارد، فاصله دارند.
پوتین در پاسخ گفت: «در آینده نزدیک لازم است تهاجم ادامه یابد و همراه با گروه شرق، زاپوریژیا آزاد شود.»
منبع: رویترز