بیستون را که کَند؟

علیرضا مرادی بیستونی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه،  در این باره گفت: در جلوی این سکو دیواری به طول 150 متر و به ارتفاع 4.5 متر ایجاد شده است.

وی گفت: این دیوار با استفاده از بلوک‌های سنگی تراشیده و لاشه سنگ به همراه ملاط گچ ساخته شده، در دو طرف این صفحه تراشیده، چند سکوی پله‌دار خشن در سنگ کنده شده که از آنها برای نشستن به هنگام تراشیدن دیواره استفاده می‌شد.

این باستان‌شناس درباره دیدگاه‌های مطرح شده در خصوص این دیواره تراشیده شده، گفت: برخی از ایرانشناسان همچون هرتسفلد، فرهادتراش را از آثار داریوش اول هخامنشی می‌دانند و معتقدند که داریوش قصد داشته متن وصیتنامه‌اش را در اینجا نقر کند.

وی افزود: اما جکسون آن را برای ثبت پیروزی‌های بعدی داریوش مناسب‌تر دانسته است.

مرادی بیستونی تصریح‌کرد: برخی معتقدند که منظور از نقر این صفحه نوشتن و نمایاندن یک واقعه تاریخی مهم بوده که توسط خسرو پرویز پادشاه ساسانی ایجاد شده است.

وی گفت: اخیراً برخی از کارشناسان معتقدند که فرهاد تراش معدن سنگ و کارگاه حجاری برای استخراج سنگ و تراش بلوک‌های سنگی بکار رفته در دیواره بناهای ساسانی بیستون بوده است.

وی یادآور شد: فرهادتراش در نزد مردم و در ادبیات فارسی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در واقع مردم به استناد اشعار موجود به ویژه اشعار نظامی گنجوی این اثر را کار فرهاد کوهکن می‌دانند که به خاطر عشق شیرین – زن ارمنی خسروپرویز– به این کار سنگین تن داده است.