«گلعلی بابایی»:
معناگرایی «هنر انقلاب»، نمی‌تواند با بی‌آرمانی و ابتذال جمع شود
بابایی، نویسنده و رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس می‌گوید: آنچه كه موجب تمایز و تفكیك آثار هنری عرصه هنر انقلاب با دیگر آثار می‌شود، تقید و وابستگی آن‌ها به آرمان‌ها و آموزه‌های دین اسلام است.
به گزارش حوزه ادبیات باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری؛ گلعلی بابایی، نویسنده و رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس در آستانه 20 فروردین «روز هنر انقلاب اسلامی» درباره وجوه تمایز هنر انقلاب و دیگر جریان‌های هنری گفت: هنر انقلاب كه به صورت كوتاه شده استفاده می‌شود یك پسوندی دارد كه ماهیت این نوع هنر در آن پسوند مشخص می‌شود و آن پسوند «اسلامی» است، یعنی ما با هنر انقلاب اسلامی مواجه هستیم و برای تعریف این هنر باید این انقلاب اسلامی را تجزیه و تحلیل كنیم.
وی با بیان اینكه برای اینكه در این هنر فعالیت كنیم باید ماهیت اسلامی بودن هنر انقلاب را بشناسیم و بدانیم چه چیزی را قرار است در این هنر عرضه كنیم، افزود: اگر به تاریخ معاصر جهان توجه كنیم و انقلاب‌های دهه‌های اخیر در جهان را در نظر بگیریم می‌بینیم كه این انقلاب‌ها یا انقلاب‌های سوسیالیستی و كمونیستی بوده و یا جنبش‌هایی بوده كه بر مبنای نوعی آزادی‌خواهی لیبرال صورتبندی شده است. بر این مبنی هنر و ادبیاتی كه در پس آن انقلاب‌ها یا جنبش‌ها شكل گرفته ویژگی‌های خاص همان آرمان‌های انقلابی خودشان را داشته است. انقلاب ما هم كه دارای پسوند «اسلامی» است و هنر شكل گرفته در آن هم باید این پسوند و آرمان منطبق با آموزه‌های اسلام را در خود داشته باشد.
این نویسنده خاطرنشان كرد: این ویژگی برای همه آثار گوناگون هنری در همه ژانرها و گونه‌ها صادق است؛ یعنی در ادبیات، سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی و دیگر رشته‌ها آنچه كه موجب تمایز و تفكیك این آثار با دیگر آثار می‌شود، همین تقید و وابستگی آن‌ها به آرمان‌ها و آموزه‌های دین اسلام است.
رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس در بخش دیگری از سخنان درباره تمایز هنر اسلامی دوره كلاسیك و هنر اسلامی دوره انقلابی هم توضیح داد: یكی از وجوه تمایز هنرهای دوره گذشته اسلامی با هنرهای امروز شكل‌های پرداخت به هنر است؛ در دوره كلاسیك بیشتر با هنرهای دستی و مبتنی بر فرم و تا حدی انتزاعی مواجه‌ایم كه معمولا در معماری‌ها و هنرهای تجسمی نمود پیدا می‌كرد، اما در هنر انقلاب اسلامی گرایش بیشتر به سمت هنرهای مفهومی و معنایی است؛ حتی در انتخاب گونه‌ها هم بیشتر هنرمندان متوجه آثاری چون سینما و ادبیات و شعر هستند زیرا از این طریق می‌توانند معنا و مفهوم مدنظر خود را بیان كنند.
بابایی ادامه داد: از سوی دیگر در دوره كلاسیك هنر اسلامی هنر بیشتر شكل ملی داشته، نه مذهبی؛ هنر ملی‌ای كه پیوندش با مذهب بیشتر در عرصه زینت دادن به اماكن مذهبی و مساجد نمود پیدا كرده و ما نمونه‌های این هنر را در شهرهای تاریخی از جمله اصفهان و شیراز و دیگر شهرهای تاریخی می‌بینیم. یا مثلا از این هنر برای آذین نمودن حرم امامان(ع) و امامزادگان(ع) استفاده می‌شده است.
به گفته گلعلی بابایی هنر انقلاب اسلامی كه در 50 سال اخیر شكل گرفته، صرفا به آذین كردن این مكان و آن مكان اكتفا نمی‌كند، كاكرد این هنر بیشتر محتوایی است. یعنی كاركرد آن مبتنی بر نوعی از آرمانگرایی دینی و اخلاقی است و در این راه به شكل معناگرایانه پیش می‌رود. از این نظر شاید در هنر دوره كلاسیك تاریخ ایرانی اسلامی ما چندان نشانی از آرمان اخلاقی و دینی نتوان سراغ گرفت و حتی ممكن است تاكید آن‌ها بر فرم هنری به گونه‌ای پیش برود كه آن هنر را به انحطاط و حتی ابتذال هم دچار كند. ولی هنر آرمانگرا و معناگرای انقلابی نمی‌تواند به آن سمت برود چون اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد اساسا از ماهیت خود دور شده و دیگر هنر انقلابی نخواهد بود.
این نویسنده ادبیات دفاع مقدس در پایان گفت: هنر انقلاب اسلامی در این معنا هنری است كه به معنویت سوق می‌دهد، در حالی كه بازمانده همان هنر كلاسیك در دوره پهلوی و بویژه در دوره سلطنت محمدرضا شاه كه درهای كشور را به سوی غرب باز كرده بود به نوعی تغییر كیفیت داد و تبدیل به ابزاری برای ابتذال اخلاقی و مادی شده بود.
انتهای پیام/
