پیگیری‎های حقوقی قربانیان حج /تقابل حقوق بشر با دلارهای نفتی در فاجعه منا

به گزارش خبرنگار دولت گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، حج امسال با بی‌تدبیری و بی‌کفایتی حکام سعودی با چالشی عظیم مواجه شد که طی آن قریب به 4000 نفر در این کنگره جهانی جان خود را از دست دادند. شهادت بسیاری از حجاج بیت‌الله الحرام این گوشزد را به جامعه جهانی می‎کند که باید بازنگری دقیق و وسیعی در مدیریت حج صورت گیرد. چرا که سکوت خائن‎الحرمین در پی حوادث حج امسال نشان داد، سلاطین وهابی هیچ پاسخی در برابر فجایعی که در حرم امن الهی به وقوع می‌پیوندد، ندارند. پس بر تمامی ملت‌ها و دولتهای اسلامی واجب است که گامی موثر برای جلوگیری از تضییع حقوق انسانی در مناسک حج برداشته و حکام ریاض را در عمل به وظایفشان متعهد کرده و از تکرار چنین وقایع دلخراشی در سالهای آینده جلوگیری کنند.

دولت جمهوری اسلامی ایران از نخستین ساعات وقوع این فاجعه‌ انسانی پیگیر ابعاد حقوقی و مشخص شدن مقصران این فاجعه تلخ و ناگوار بوده است.

مقام معظم رهبری با اشاره به حادثه‌ تأسف‌بار و خونین منا، آن را به‌دلیل جان باختن هزاران نفر از حجاج به‌ویژه صدها نفر از حجاج ایرانی، عزا و مصیبتی واقعی برای ملت ایران خواندند و با اشاره به لزوم تشکیل کمیته‌ی حقیقت‌یاب با حضور کشورهای اسلامی و از جمله ایران، فرمودند: دولت عربستان در انتقال ابدان مطهر جان‌باختگان به وظایف خود عمل نمی‌کند و جمهوری اسلامی ایران نیز تاکنون با خویشتن‌داری و ادب اسلامی، حرمت برادری را در دنیای اسلام نگه داشته است، اما این را بدانند که اندک بی‌احترامی به ده‌ها هزار نفر از حجاج ایرانی در مکه و مدینه و عمل نکردن به وظایف برای انتقال ابدان مطهر، عکس‌العمل سخت و خشن ایران را در پی خواهد داشت. (بیانات در مراسم دانش‌آموختگان دانشگا‌های افسری_نوشهر 94/7/8)

دکتر روحانی نیز در واکنش به اهمال و بی‌تفاوتی دولت سعودی در پیگیری ابعاد حادثه منا تاکید کرد: باید روشن شود که در این حادثه افرادی مقصر بوده‌اند یا نه؟ و اگر ثابت شود که عده‌ای از مامورین در این حادثه تقصیر داشته‌اند ما به هیچ عنوان از خون عزیزانمان نخواهیم گذشت. زبان ما در این حادثه زبان عواطف، برادری و ادب بوده و در جای لازم از زبان دیپلماسی استفاده شده است، اگر هم لازم باشد جمهوری اسلامی ایران از زبان اقتدار خودش نیز استفاده خواهد کرد. باید حقیقت این مسأله به طور کامل از طریق یک کمیته حقیقت‌یاب برای ما روشن شود تا کشورهای اسلامی و دولت‌های اسلامی بدانند چرا این فاجعه به وقوع پیوست و باید مطمئن شوند که برای سال‌های آینده چنین فجایعی به وقوع نمی‌پیوندد.

محمدجواد ظریف در گفتگو با  باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: از ابتدای فاجعه منا تمام تمرکزمان روی این بود که سلامتی حجاج را در حد توانی که داریم تضمین کنیم. همچنین تلاش‌ها برای شناسایی مفقودین و پیدا کردن جانباحتگان در سطوح مختلف حاصل شد و این تلاش ها ادامه دارد.

وزیر خارجه کشورمان خاطر نشان کرد: همکاری عربستان در روزهای ابتدایی بسیار ناقص بود اما در روزهای اخیر این همکاری بهتر شده است.

"مجید تخت روانچی معاون وزیر خارجه کشورمان نیز در همین باره به خبرنگار ما گفت: از همان روز اول فاجعه منا در پی آن بودیم که چگونه با این حادثه برخورد کنیم و به دنبال آن هستیم که این ماجرا به اتمام برسد. وی تاکید کرد: مهم ترین مسئله پذیرش مسئولیت از سوی دولت عربستان است.

معاون حقوقی رئیس جمهور پیش‌تر در این باره گفته بود که دولت کمیته ویژه پیگیری حقوقی در این مورد را تشکیل داده و برای این منظور آماده طرح شکایت در محاکم بین‌المللی است و قرار است تمامی اسناد بین المللی را تهیه و ارائه کنیم. وی تصریح کرد: باید حقوقی از جمله حق حیات هموطنانمان در موسم حج را مورد شناسایی قراردهیم.

الهام امین‎زاده با بیان اینکه حق کرامت انسانی که در تمام اسناد بین‌المللی موجود است و همه کشورها موظف به اجرای این اسناد هستند را پیگیری خواهیم کرد، ادامه داد:  باید کرامت انسان‎ها در زمان حیات در امنیت و آرامش مدنظر باشد و زمانی هم که افراد وقتی فوت می کنند کرامت درباره اجساد آنها رعایت شود. اسناد و مستندات در این زمینه موجود است. و ما در محاکم مختلف داخلی و بین المللی اقدام خواهیم کرد و اسنادی نیز وجود دارد که ارائه خواهد شد.