المان هایی که نشانی از هویت ندارند/جای خالی نمادهای ماندگار و تاریخی در تهران

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،قاعدتا یکی از شناسنامه های هویتی هر شهری به نماد و سمبل موجود در آن معطوف می شود.

میدان نقش جهان،کاخ عالی قاپو،مسجد امام(ره)،و...از نمونه نمادهای شهری هستند که علاوه بر کاربرد نشانه ای آن،از پشتوانه تاریخی خاص به خود برخوردار است که این امر برای کلانشهرها عنصری هویت بخش  و فرهنگ آفرین است.

اساسا نمادها در هر شهر و منطقه به فاکتورهای متعددی وابسته هستند که در قالب های فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی، سیاسی و پیشینه و کارکرد تاریخی شهرها به آن معنا و مفهوم می بخشد.

نمادها می توانند در قالب تاریخی و باستانی خودنمایی کنند که در چنین شرایطی پایه و اصل نماد حفظ می شود و تنها تغییرات ایجاد شده بر اثر تغییرات آب وهوایی و... مشمول بازسازی یا ترمیم می شوند.

نمادهای شهری در کنار مباحث فرهنگی و درون مایه های هویتی که از آن برخوردار هستندجنبه های زیبایی بخشی خاصی را نیز به همراه دارند که به نوعی سیمای شهری را با وجود خود مزین می کنند.

این امر در شهر تهران نیز مصداق پیدا می کند اما سئوالی که در این ارتباط به ذهن متبادر می شود،معطوف به این موضوع است که براستی نمادهای شهری موجود در این شهر تا چه میزانی به پیشینه تاریخی خود وابسته هستند و به عبارت دیگر ضریب جنبه های هویت بخشی آن به چه میزانی است.

با نگاهی گذرا به آنچه که در شهر تهران به عنوان نماد مطرح است،به وضوح مشاهده می کنیم که نمادهای موجود درآن،قرابت چندانی با پیشینه فرهنگی و تاریخی این کلانشهر ندارد.

برج آزادی به عنوان شاخص ترین نماد شهری پایتخت،با وجود زیبایی های خاص به خود،عقبه تاریخی چندانی را یدک نمی کشد و بیشتر حامل پیام و تکنیک های معماری ودرونی است که نمی توان چندان به عنوان عنصری هویت بخش از آن یاد کرد.

برج میلاد نیز از نمونه آثار معماری و نماد هایی محسوب می شود که تا حدودی می توان اطلاق فرهنگی را برآن نام نهاد اما همچنان این اثر ارزشمند نیز از عقبه تاریخی و هویتی چندانی برخوردار نیست.

در چنین شرایطی می طلبد دستگاه های ذیربط و مدیریت شهری تهران،نسبت به ساخت و احداث نمادهای هویتی و تاریخی که نشان دهنده پیشینه و عقبه تاریخی پایتخت است مباردت ورزند.

مصطفی بهزاد فر،استاد شهرسازی معتقد است که پایتخت ایران آکنده از نماد است اما به دلیل تراکم جمعیتی بالا و مشغله های ذهنی پایتخت نشینان کمتر به نمادهای موجود توجه می شود.

وی راهکار برون رفت از وضعیت موجود را در تسهیل پیاده روی و تعبیه فضای مناسب برای تحقق این امر در معابر گوناگون و متعدد پایتخت عنوان می کند،این استاد دانشگاه اعتقاد دارد انسان ها پیش ازآنکه منظری را در لحظه نظاره کنند،تاریخ و سنت و عادات ورسوم گذشتگان را در عقبه ذهنی خود به تصویر می کشند.

به نظر برخی کارشناسان هر آنچه ابعاد تاریخی،فرهنگی و آداب رسوم گذشته هر شهری در نماد آن مستتر شود، امکان پایداری و تاثیر گذاری نماد در روح و ذهن آدمی نیز افزایش خواهد یافت و در چنین شرایطی تعلق خاطر شهروندان به محل سکونت خویش افزایش می یابد و این امر مدیریت شهری را تسهیل می کند زیرا ساکنان چنین شهرهایی از حس مسئولیت پذیری بیشتری در قبال شهر محل سکونت خویش برخوردار خواهند بود.

**لزوم تعریف طرحی نو در نماد سازی شهر تهران

شهر تهران با جمعیت بسیار بالایی که از آن برخوردار است به صورت بالقوه یک فرصت فرهنگی برجسته و قابل توجه به شمار می رود که با مدیریت و برنامه ریزی اصولی می توان،تاثیرگذاری و تاثیر پذیری قابل توجهی را در آن ایجاد و تقویت کرد.

آنچه که امروز در کلانشهر تهران و در مقابل دیدگان شهروندان به چشم می خورد اغلب به ساختمان هایی بلند و مدرن معطوف می شود که فاقد پیشینه تاریخی قابل توجهی هستند.

می طلبد در چنین شرایطی،مدیریت شهری با طراحی نمادهای برجسته و کارشناسی شده در نقاط و مناطقی که در برابر دیدگان شهروندان قرار می گیرد،تعلق خاطر شهروندی را با تکیه بر عناصر فرهنگی و تاریخی در نماد سازی تقویت سازد،امری که در صورت تحقق،در کاهش تهدیدات و افزایش فرصت ها در حوزه اجتماعی و شهری کلانشهر مورد اشاره مفید فایده خواهد بود.

انتهای پیام/