تفسیر نتایج آزمایش تیروئید/ علائم تیروئید پرکار و کم‌کار

دانلود PDF

کم کاری یا پرکاری تیروئید از بیماری‌های شایع محسوب می‌شود که با آزمایش خون ساده می‌توان آن را تشخیص داد.

به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، یکی از بهترین روش‌های تشخیصی برای اطلاع از وضعیت جسمانی و سلامت بدن آزمایش خون است، با انجام آزمایش خون، پزشک از وضعیت جسمانی شما با خبر می‌شود و مطابق نتیجه آزمایش برای شما دارو تجویز می‌کند.

بیشتر بخوانید: تفسیر نتایج آزمایش تیروئید

تیروئید یکی از غدد مهم بدن محسوب می‌شود که در تنظیم متابولیسم نقش موثری ایفا می‌کند، این غده پروانه‌ای شکل در گردن واقع شده است و وظیفه تولید هورمون تیروئید را به عهده دارد، اختلال در عملکرد غده تیروئید منجر به کاهش یا افزایش هورمون تیروئید در بدن می‌شود و این مسئله روی عملکرد بدن تاثیر منفی گذارد.

TSH؛ هورمون محرک تیروئید

آزمایش TSH میزان هورمون‌های محرک تیروئید را که از هیپوفیز ترشح می‌شود، نشان می‌دهد و نخستین فاکتور که پزشکان برای عملکرد تیروئید بررسی می‌کنند آزمایش TSH است، غده هیپوفیز هورمون TSH را تولید می‌کند و در نتیجه تحریک تیروئید با این هورمون هورمون T۳ و T۴ در بدن ترشح می‌شوند و در نتیجه عملکرد غده تیروئید برای تولید این ۲ هورمون به TSH وابسته است.

اگر میزان TSH کمتر از حد طبیعی باشد، می‌تواند نشان از بیماری پرکاری تیروئید باشد و اگر میزان آن در آزمایش خون بیشتر از رنج طبیعی باشد، نشان از بیماری کم کاری تیروئید است.

همه آنچه درباره هورمون T۴ تیروئید باید بدانید

T۴ به ۲ شکل در بدن وجود دارد یکی هورمون T۴ که به پروتئین متصل می‌شود و در خون به‌صورت هورمون ذخیره‌ای گردش می‌کند و در صورت نیاز به T۴ آزاد تبدیل می‌شود و فرم دیگر T۴ آزاد است که این شکل از T۴ فرم فعال هورمون تیروئید است.

بیشتر بخوانید: چگونه از جواب آزمایش خون سردرآوریم؟

هنگام بارداری یا مصرف قرص‌های ضد بارداری سطح پروتئین‌های حامل در خون بالا می‌رود و بنابراین ممکن است سطح T۴ خانمی بالا باشد، اما او پرکاری تیروئید نداشته باشد.

در بعضی بیماری‌ها یا در صورت استفاده از کورتیکواستروئید‌ها (دارو‌هایی که برای درمان آسم، ورم مفاصل و بیماری‌های پوستی مصرف می‌شوند) هم سطح پروتئین‌های حامل هورمون‌های تیروئید کم می‌شود و درنتیجه سطح T۴ به طور کلی کاهش پیدا می‌کند، اما فرد کم کاری تیروئید ندارد.

چطور با آزمایش خون کم کاری تیروئید را تشخیص دهیم؟

وقتی تیروئید کم کار است غده هیپوفیز TSH بیشتری تولید می‌کند تا با تحریک بیشتر تیروئید سطح هورمون‌ها در بدن به میزان طبیعی برسد.

علائم کم کاری تیروئید

حساس شدن زیاد به سرما، احساس خستگی، زیاد شدن وزن بدون هیچ دلیلی، خشکی پوست دور از انتظار، یبوست، احساس درد و خشک شدن عضلات، احساس درد و ورم کردن مفصل ها، افسردگی یا دیگر تغییرات اخلاقی و رفتاری، کم‌تر شدن ضربان قلب نسبت به حالت عادی، نازک شدن مو ها، تغییر در چرخه قاعدگی، فکر کردن زیاد و آهسته حرف زدن از علائم کم کاری تیروئید هستند.

چطور با آزمایش خون پر کاری تیروئید را تشخیص دهیم؟

اگر TSH شما خیلی کم باشد احتمال دارد که هورمون‌های تیروئید T۳ و T۴ زیادی در بدن شما ترشح شوند و این نشان دهنده آن است که تیروئید شما پرکار شده است.

بیشتر بخوانید: آزمایش خون/ سوالاتی مهم پیرامون آزمایش خون

اگر پزشکان به پرکاری تیروئید مشکوک شوند، آزمایش T۳ می‌تواند در تشخیص کمک کننده باشد.

علائم پرکاری تیروئید

افزون بر میزان TSH، پر کاری تیروئید نشانه‌هایی دارد که به مواردی چون سریع‌تر شدن ضربان قلب نسبت به حالت عادی، کم کردن وزن بدون هیچ دلیل خاصی، زیاد شدن اشتها، عرق کردن زیاد، لرزش بدن بیشتر در دست، احساس اضطراب، تحریک پذیری یا تغییر کردن اخلاق و رفتار، احساس خستگی داشتن، حرکات روده به صورت پشت سر هم، در صورت بزرگ شدن غده تیروئید که می‌تواند در گردن شما احساس شود که به آن گواتر می‌گویند، مشکل خواب، بیرون زدگی بیش از حد معمول چشم‌ها یا برآمده شدن چشم‌ها (این نشانه در گونه‌ای خاص از پرکار بودن تیروئید بوده که نام این بیماری گریوز است) می توان اشاره کرد.