دلمه برگ مو غذای محبوب مردم خراسان شمالی
اردیبهشت ماه که می شود، فصل برگ موی تازه است و دلمه پای ثابت سفره های مردم خراسان شمالی است.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، فصل بهار که می‌شود انتظار می‌کشیم که برگ‌های مو، جوان و تازه شوند.
دلمه برگ مو، یکی از لذیذترین غذاهای فصل بهار است که اگرچه به ظاهر ساده و مختصر به نظر می‌رسد، ولی مرحله آماده‌سازی سخت و وقت‌گیری دارد ، البته تحمل این سختی به لذت خوردن دلمه برگ مو می‌ارزد.
این روزها دلمه برگ مو، خوردن دارد، به خصوص آن‌که طعم آن به ترشی ملسی متمایل باشد، همان دلمه‌های برگ موی معروف مادربزرگهایمان را می‌گویم.
خراسان شمالی به علت داشتن تاکستان های فراوان در فصل بهار محصولی به نام مرگ مو دارد که با آن می شود غذایی لذیذ به نام دلمه را پخت.
دلمه یکی از غذاهای سنتی در خراسان شمالی است که در این منطقه دلمه را با سیزیجات معطر تهیه می کنند و در لابه لای این غذای خوشمزه غوره و کمشمش می گذارند.
بیشتر بخوانید
طرز تهیه دلمه برگ مو
- برنج و لپه را جداگانه جداگانه در آب بگزارید تا چند ساعت خیس بخورد.
- سبزی‌ها را باهم خرد می‌کنید.
- برگ مو را شسته و در صافی می‌گذارید.
- برنج و لپه خیس خورده را نیم کوب می‌کنید.
- گوشت و سبزی و برنج و لپه را نمک و فلفل زده و خوب مخلوط می‌کنید.
- مایه را کمی تفت می‌دهید تا رنگ گوشت قهوه‌ای شود.
- مقداری از مایه را بر روی هر برگ قرار می‌دهید و آن را مانند بقچه می‌پیچید.
- به دلخواه می‌توانید مقداری آبلیمو و شکر یا سرکه و شیره را با هم مخلوط کنید و پس از چیدن دلمه‌ها در قابلمه روی آن‌ها بریزید.
درست کردن بعضی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی‌مان از قدیم، فرصتی برای دور هم جمع شدن و گپ و گفت بوده، آش رشته را یادتان هست؟ این طور نبود که یک قابلمه آش درست کنند، آش که می‌پختند، یک دیگ بار می‌گذاشتند و در و همسایه و دوست و آشنا جمع می‌شدند و گپ‌زنان هر کدام یک قسمت کار را پیش می‌برد و آخرش همه سر یک سفره می‌نشستند و می‌خوردند.حالا که کمتر از این خبرهاست، هنوز هم درست کردن کوفته سبزی و دلمه برگ مو برای ما دخترها و مادرهایمان، یک‌جور تفریح و فرصت زنده کردن خاطرات گذشته است.
برگ مو به دلیل پتاسیم و اسید «تارتاریک»، ادرارآور خوبی است و سموم بدن را از طریق کلیه‌ها دفع می‌کند، «تارتاریک» باعث طعم ترش انگور و برگ مو می‌شود و خاصیت آنتی‌اکسیدان‌ها را تشدید می‌کند.
همچنین برگ مو به دلیل ترکیبات ضدعفونی‌کننده، دستگاه گوارش را پاک کرده و برای رفع یبوست مفید است و به کبد کمک می‌کند و در رفع نقرس و زردی موثر است، ترکیبات موجود در این برگ‌ها اختلالات گردش خون را رفع کرده و مصرف آن در دوران یائسگی توصیه می‌شود.
معمولا در تهیه دلمه برگ مو از لپه، برنج، گوشت و سبزی‌هایی چون ترخون و مرزه استفاده می‌شود. ترخون ضدعفونی‌کننده، مسکن و خواب‌آور است و اگر زیاد مصرف شود، غذا را تلخ می‌کند. مرزه نیز مقوی معده و هاضم غذاست و اگر زیاد استفاده شود، طعم تند و تیزش، مزه اصلی غذا را مخفی می‌کند و در برخی افراد باعث ایجاد التهاباتی در داخل دهان می‌شود.
اگر این غذا را با آبلیمو یا سرکه طعم‌دار کنید، جذب مواد ویتامینی، پروتئینی و آهن گوشت را افزایش می‌دهد و برای بیماران مبتلا به نقرس مفید است. اگر هم مبتلا به دیابت هستید، برنج دلمه را کمتر کنید و برای طعم‌دار شدنش از شکر استفاده نکنید.
این غذا دارای ۱۵۰۰ کیلوکالری انرژی است که در صورت تقسیم کردنش به عدد ۲۰(تعداد کل دلمه‌های تهیه شده) میزان کالری حاصل از خوردن هر دلمه ۷۵ کیلوکالری خواهد بود.
در دلمه برگ مو از گوشت چرخ کرده استفاده می‌شود که یکی از منابع عالی پروتئین و آهن است که دریافت حداقل دو بار در هفته آن به همه گروه‌های سنی توصیه می‌شود. در گوشت گوسفند، اسید آمینه‌ای به نام لیزین وجود دارد که خاصیت ضدویروسی داشته و یک پشتیبان مناسب سیستم ایمنی است، اما در فیله گوساله بیشتر اسید آمینه متیونین وجود دارد. ترکیبی که در مغز بیشترین غلظت را دارد و نبودش سبب بروز افسردگی، فراموشی و در موارد شدیدتر اختلالات روانی می‌شود، بنابراین بهتر است این دو نوع گوشت قرمز را به صورت مخلوط با هم چرخ کرده و در غذا مورد استفاده قرار دهید.
جالب است بدانید که این خوراکی به دلیل داشتن پتاسیم فراوان برای کاهش فشار خون توصیه می‌شود، زیرا در هر ۱۰۰ گرم از آن یک گرم پتاسیم یعنی ماده معدنی که به کنترل فشار خون کمک می‌کند، وجود دارد، دریافت روزانه این ماده مغذی به اندازه 5.2 تا ۳ گرم به میزان ۲۵ درصد احتمال مرگ و میر ناشی از فشار خون بالا را کم می‌کند. پس اگر می خواهید دلمه را شیرین تهیه کنید و در ضمن فشار خون نیز دارید، بهتر است به جای شکر از کشمش استفاده کنید. به این ترتیب به کنترل مشکل‌تان کمک کرده‌اید.
اگر اضافه وزن دارید دلمه‌هایتان را بدون نان میل کنید زیرا این غذا به اندازه کافی نشاسته دارد. در ضمن، خوردن سالاد قبل از این غذا جلوی اشتهایتان را گرفته و به این ترتیب، میزان کالری دریافتی کمتر خواهد شد. یادتان باشد که می‌توانید مقدار برنج را کم کرده و به میزان گوشت و سبزی مصرفی‌تان اضافه کنید.
انتهای پیام/ ر
