آثار پس گرفته شده از آمریکا بالاخره به ایران رسید/پرونده معمار مشهور را هم به جریان می‌اندازیم

در گفتگویی که با مجید ملانوروزی، مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی ارشاد داشتیم، وی در خصوص این اتفاق به خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: بعد از شکایت و پیگیری‌ها بالاخره رأی ما در این‌باره غالب شد و آثار دو شب پیش به ایران رسیدند و تحویل موزه شدند.

ملانوروزی در خصوص جزئیات این امر اظهار کرد:  وقتی ما اسناد را نگاه می‌کردیم، به این پی بردیم که آثاری در زمینه معماری خریداری شده؛ ولی چون انقلاب شده این کارها به ایران برنگشتند، حتی آن موقع هنوز برخی از کارها خلق نشده بودند. بلکه با هنرمندی قرار داد بسته بودند که ده تا از کارهایش را برای موزه درست کند و البته در طول این 30 سال ایران کمابیش دنبال آن‌ها بوده؛ ولی شرایط برای انجام این حرکت مهیا نبوده است، چون آن‌ها جمهوری اسلامی را یهودستیز می‌دانستند و این را بهانه پوچی برای پس ندادن کارها کرده بودند، تا اینکه در این دوره ما مجددأ شروع به دنبال کردن آن کردیم.

وی افزود: هنوز هم هنرمندی به نام «پیتر آیزنمن» که معمار خیلی مشهوری است و آثار گران‌قیمتی هم دارد، کارهایش را طبق قرارداد موجود تحویل نداده است. چون وی هم یهودی است و همان ادعای بیهوده ضد یهودیت را در مورد ما کرده است. اما با توجه به این که یکی دیگر از افرادی که ما در این دوره کارهایش را تحویل گرفتیم، یهودی است؛ فکر می‌کنیم که دیگر امکان پس گرفتن کارها را از او نیز داریم و پرونده آیزنمن را هم به جریان می‌اندازیم.

این مسئول در خصوص ارزش 14 اثر استرداد شده  عنوان کرد: ارزش معنوی این آثار از این جهت که واقعأ در تاریخ معماری جهان و تاریخ معماری معاصر ایران مؤثرند و این که بعد از 38 سال ایرانی‌ها آن‌ها را پس گرفتند، بسیار حائز اهمیت است؛ ولی در حال حاضر به طور دقیق نمی‌شود، ارزش مادی آن‌ها را گفت. چرا که معمولأ ارزش چنین کارهایی در حراجی‌ها و فروش‌ها تعیین می‌شوند ولی در این سال‌ها از این هنرمندان کارهایی که به فروش برسد را ندیده‌ایم. با این وجود می‌توان از طریق شرکت‌های معماری و موزه‌هایی که کارها را می‌خرند، قیمت آن‌ها را جویا شد.

وی با اشاره به کارشناسی کارها و به نمایش گذاشتن آن‌ها در موزه گفت: تمام آثار توسط کارشناسان موزه بررسی شده‌اند و تمامأ همان کارهایی بوده‌اند که عکس‌هایشان در بین اسناد موجود بود. حتی در بعضی موارد که عکسی در موزه نبود، نیز تصویر آن‌ها را از مجلات معماری که آن زمان چاپ شده بود و فریال جواهریان از کتابخانه آمریکا آن را تهیه کرده بود با اثر مطابقت دادیم؛ امیدواریم بتوانیم آن‌ها را حتما در نمایشگاهی در خصوص معماری، در فاصله زمانی بین دو نمایشگاه موجود در موزه به نمایش بگذاریم. چرا که این رویداد فرصت خوبی برای علاقه‌مندان است.

ملانوروزی در ادامه راجع به دیپلماسی که در حال حاضر بر هنر کشورمان حاکم است، بیان کرد: اتفاقاتی که الان در حوزه‌های دیپلماسی هنری و مخصوصأ با حضور دولت یازدهم در سطح جهانی روی می‌دهد، یک حوزه تعاملی است که باعث شده بتوانیم روابط خوبی را با موزه‌های دنیا، هنرمندان جهان و بنیادهای هنری در اقصی نقاط دنیا برای برگزاری نمایشگاه‌های ایران در خارج از کشور برقرار کنیم، همچنین علاقه‌مندی بزرگترین هنرمندان جهان برای حضور در نمایشگاه‌های ایران نیز یکی دیگر از نتایج مثبت این دیپلماسی است.

در انتهای این گفتگو مدیر دفتر کل هنرهای تجسمی ارشاد از پیگیری‌هایی که برای تعامل بیشتر با هنرمندان کشورهای دیگر دارند، خبر داد و خاطرنشان کرد: در راستای همان علاقه‌مندی برخی از نامداران عرصه هنر، برای برگزاری نمایشگاه در ایران با افرادی چون «پیرسولاژ» نقاش بنام فرانسوی و «آنزلم کیفر»، مجسمه‌ساز معروف بریتانیایی صحبت کردیم؛ آن‌ها آمادگی دارند تا در موزه نمایشگاه برپا کنند و ما نیز در حال پیگیری کارهایشان هستیم؛ چرا که این فرصت و امکان خوبی است که از شرایط دیپلماسی به عمل آمده، بتوانیم علاوه بر مطرح کردن حقوق مادی و معنوی موزه که طلبکار بوده، هنر ایران را نیز در بسیاری از مراکز مهم هنری معرفی کنیم.