شروع سال تحصیلی و دانشجویان بی خانمان!

به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان؛سال تحصیلی 1395 آغاز شده است و دانشجویانی زیادی از ولایات به کابل برای ادامه تحصیل آمده اند. اما همه در کابل بی خانمان هستند و جایی برای زندگی ندارند. این روزها در کوچه و پس کوچه های کابل دانشجویان زیادی را می بینیم که دنبال اتاق و جایی برای گذران شب و روز می گردند، اما جستجوی شان بی نتیجه است و خانه ی برای آنها در شهر شلوغ و پرهیاهوی کابل نیست.

یکی از دوستانم گفت به بیش از 50 دفتر راهنمایی معاملات سر زده است اما همه گفته اند که برای محصیلین حویلی و خانه کرایی ندارند. این در حالی است که قرار است تا پانزدهم ماه حمل نتایج کانکور اعلان شود و صدها دانشجوی جدیدالشمول به جعمیت دانشجویان بی خانمان در کابل اضافه شود.

ورود به خوابگاه دانشگاه کابل هم نیاز به واسطه و پارتی دارد و باید هفت خوان رستم بروکراسی دانشگاه کابل را بگذری تا جای برای خوابیدن در خوابگاه دانشگاه کابل برایت داده شود. از سوی دیگر ظرفیت این خوابگاه نزدیک به 3000 نفر است در حالیکه سالانه بیش 5000 دانشجوی جدید الشمول در دانشگاه کابل جذب می گردد. طبق آماری که در وب سایت دانشگاه کابل موجود است، در سال 1393، 5238 دانشجو در این دانشگاه پذیرفته شده است در حالیکه سالانه نزدیک به 3000 دانشجو از این دانشگاه فارغ التحصیل می گردد.

وضعیت دانشجویان در کابل دردناک و اسفبار است، قصه های سرگردانی های دانشجویان شیندنی و غم انگیز است، بسیاری از آنها وقتی در صنف درسی حضور دارند نیمی از حواس و فکر شان به این است که وقتی از صنف و زیر درس استاد بیرون شود کجا برود و شب کجا بخوابد. تنها هوتل های شلوغ و پر سرو صدای « کوته سنگی» پذیرای دانشجویان بی خانمان است؛ جای نمی شود درست خوابید و نه می شود درس خواند.
تجارت خوابگاهبی خانمانی دانشجویان  و بی توجهی دولت، باعث شده است که کسب و کار جدیدی در شهر کابل شکل بگیرد و تاجران و پولداران کابلی به فکر ایجاد خوابگاه های خصوصی برای اسکان دانشجویان شوند. این خوابگاه ها در این اواخر از رونق خوبی برخوردار شده است، بیشتر حویلی های که قبلا از سوی دانشجویان کرایه می شد، اکنون تبدیل به خوابگاه های خصوصی شده است. به نحوی تجارت خوابگاه ساختن برای دانشجویان پر رونق شده است و سرو سامان گرفته است، دانشجویان دختر و پسر زیادی اکنون در خوابگاه های خصوصی بسر می برند، اما هیچ مرجعی وجود ندارد که کیفیت این خوابگاه ها را بررسی کند و بر آنها نظارت داشته باشد. علاوه بر اینکه این خوابگاه ها پول گزافی از دانشجویان بعنوان کرایه و مصرف غذا می گیرند، اما کیفیت غذا و ارائه خدمات در آنها به شدت پایین است. همچنان فضای موجود در این خوابگاه ها برای درس خواندن و مطالعه اصلا مناسب نیست. مسئولین خوابگاه های خصوصی طبق میل خود شان و با سوء استفاده از مجبوریت دانشجویان، حتی در یک اتاق 12 نفر را جا می دهند و سعی می کنند با گذاشتن چپرکت های چند پله ای، افراد بیشتری را در یک اتاق جا بدهند. شلوغی اتاق و فضای تنگ آن، مطالعه و درس خواندن را برای دانشجویان دشوار می سازد و آرامش لازم برای مطالعه، از آنها سلب می گردد.
کسی به نسل فردا نمی اندیشد!

از دانشجویان به عنوان نسل فردا و سرمایه های معنوی یک جامعه و کشور یاد می شود؛ اما در کشور ما متاسفانه کسی به این نسل نمی اندیشد و برنامه ی برای رفع مشکلات آنها وجود ندارد. مسئولین وزارت تحصیلات عالی هیچ برنامه ای برای ایجاد خوابگاه های بیشتر دولتی ندارد و هیچ بودجه ی را برای کرایه کردن خوابگاه برای دانشجویان اختصاص نداده است.
بر اساس معیارهای وزارت تحصیلات عالی تنها دانشجویانی مستحق ورود به خوابگاه های دولتی شناخته می شوند که میانگین نمرات سالانه آنها حد اقل 65 فیصد باشد و فاصله ی محل زندگی آنها از دانشگاه 35 کیلومتر باشد. اما اگر دولت نتواند برای دانشجویانی که شرایط فوق را دارا هستند، خوابگاه تهیه بکند، ماهانه مبلغ 1800 افغانی بعنوان بدل اعاشه به آنها پرداخت می شود؛ پولی که حتی برای نیمی از مصارف زندگی یک دانشجو در شهر کابل کافی نیست.

مشکل کمبود خوابگاه دولتی برای دانشجویان منحصر به کابل نیست، این مشکل در تمام ولایات افغانستان وجود دارد و دانشجویان مجبور هستند دنبال اتاق کرایی برای بودوباش و ادامه تحصیل بگردند.

وزارت تحصیلات عالی افغانستان تقریبا در تمام سالهای گذشته نتوانسته است بودجه  انکشافی اش را به مصرف برساند و باقیمانده اش در اواخر سال مالی دوباره به خزانه دولت برگشتانده شده است. در صورتی که این وزرات با مدیریت درست و با درک مشکلات فراوانی که دامنگیر دانشجویان است، می توانست برنامه های را برای اعمار خوابگاه های بیشتر روی دست بگیرد و یا اینکه از بودجه ی وزارت ساختمانهای را بعنوان خوابگاه به کرایه می گرفت و دانشجویان را اسکان می داد. اما متاسفانه مدیریت ضعیف این وزارت باعث شده است که بودجه به مصرف نرسد و  اکنون هزاران دانشجو در کابل و سایر ولایات بی خانمان باشند و روزها وقت تلف کنند تا اینکه بتوانند یک اتاق فرسوده، تاریک و نمناک کرایه کنند.

زندگی دشوار است و آینده نامعلوم!
جمله ی فوق شعاری بود که در یک صحفه فیسبوکی  استفاده شده بود، اما مفهوم این جمله را بیش از هرکسی یک دانشجو درک می کند، می فهمد و احساس می کند. دشواری های زندگی برای یک دانشجوی بی خانمان و سرگردان در خیابانهای شهر کابل، بیشتر قابل درک و لمس است تا سیاست مداری که به قدرت نرسیده است و یا تاجری که سود سرمایه گزاری اش کاهش یافته است. آینده نیز برای یک دانشجو بیشتر نامعلوم و مبهم است؛ زیرا او همچنان که امروز واسطه ی برای ورود به خوابگاه دانشگاه ندارد، فردای بعد از فراغت نیز واسطه ای برای یافتن کار و  شغل ندارد و سرگردانی و بلاتکلیفی بعنوان یک موتیف در زندگی اش جریان دارد.

دشواری های زندگی در کابل باعث شده است که بسیاری از دانشجویان، دانشگاه و درس را نیمه کاره رها کرده و راه پر خطر مهاجرت را در پیش گیرند. چندین دانشجو را می شناختم که سالها زحمت کشیده بودند و امتحان کانکور را سپری کرده بودند و در بهترین رشته ها قبول شده بودند، اما سرانجام دشواری های زندگی و فقر مجبور شان کرد که ترک تحصیل بکنند و به امید زندگی بهتر مسیر اروپا در پیش گیرند؛ جای که با مشکلات و دشواری های بیشتر روبرو شده اند.

یکی از مشکلات عمده در افغانستان کمبود نیروی انسانی دانش آموخته و مسلکی است. این مشکل در صورتی می تواند حل شود که به آموزش عالی توجه جدی صورت گیرد و ظرفیت سازی در مکان های اکادمیک صورت گیرد. برای ظرفیت سازی و تقویت نیروی انسانی، لازم  است تا زمینه ی آموزش با کیفیت و خوب برای نسل جوان کشور فراهم شود. کمبود خوابگاه و کیفیت پایین مواد درسی دانشگاههای کشور، باعث می شود که به روند ظرفیت سازی و تقویت نیروی انسانی صدمه جدی وارد شود و نسل جوان آنگونه که لازم است نتوانند به فراگیری دانش و حرفه شان، بپردازند.

انتظار می رود حکومت افغانستان با نگاه به آینده کشور و سرنوشت ملت، به آموزش و تحصیل شهروندان کشور اهمیت جدی بدهد و زمنیه های بهتری را برای دانشجویان و دانش آموزان در کشور فراهم بسازد تا آنها با آرامش بیشتر و با امکانات بهتر بتوانند خود را با قافله ی علم و تکنالوژی جهان همگام بسازند و کشور ما نیز در آینده از کمبود نیروهای انسانی دانش آموخته و مسلکی در رنج نباشد.

انتهای پیام/