جمعیت 450 هزار نفری زندانیان چه آسیب‌هایی را به همراه دارد؟/ کاهش زندانیان تاکید اول دستگاه قضا

**  تعداد زندانیان کشور چقدر است؟

اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندان های کشور با ارائه آماری از میزان زندانیان کشور گفت: سال 93 حدود 600 هزار نفر زندانی در زندان ها وجود داشت که در سال 94 این رقم به 450 هزار نفر کاهش یافت و ظرفیت زندان های کشور در حال حاضر 85 هزار نفر است و هم اکنون بیش از 220 هزار نفر در زندانها محبوس هستند، که این تعداد نزدیک سه برابرظرفیت استاندارد است که وضعیت قابل قبولی نیست.

رئیس سازمان زندانهای کشور در بازید رئیس قوه قضائیه از زندان بزرگ تهران گفت: در حال حاضر 32 هزار و 277 زندانی در تهران داریم و مطابق آمارهای موجود مواد مخدر، سرقت و جرائم علیه اشخاص 3 جرم اول استان تهران است که از مجموع زندانیان استان تهران 14 هزار نفر محکومان مواد مخدر، 9 هزار و 500 نفر سارق و 2 هزار و 400 نفر نیز جرائم علیه اشخاص هستند.

**  تاکید رهبری و مسئولان قضایی برکاهش جمعیت زندانیان کشور

در حالی که صدور حکم حبس یکی از مجازات های عادی در بین قضات کشور به حساب می آید اما مسئولان قضایی کشور برکاهش جمعیت کیفری زندان ها تاکید دارند، زیرا زندان آسیب های فراوانی را هم برای مجرم و هم جامعه به همراه دارد.

 به واسطه همین آسیب ها، مقام معظم رهبری در  ديدار با مسئولان قضائي كشور که درمورخ 7/4/91 (مشهد مقدس) انجام شد، كاهش مجازات زندان و تبديل آن به مجازات هاي ديگر را به دستگاه قضایی  تاکید کردند.

در راستای بیانات رهبری، رئیس قوه قضائیه دستورالعمل ساماندهي زندانيان و كاهش جمعيت كيفري زندانها را در تاریخ یک تیر سال 92 ابلاغ کرد.

در این دستور العمل به ناکارآمدی زندان به ویژه حبس های کوتاه مدت در زمینه بازدارندگی و اصلاح بزهکاران، به لحاظ طرد و کنار گذاشتن مجرم از اجتماع و آشنا ساختن وی با فرهنگ زندان و نیز وجود مشکلات عدیده اجتماعی، فرهنگی و بهداشتي در زندان ها به دلیل افزایش جمعیت کیفری و همچنین به منظور بهره گیری بهینه از مجازات زندان و استفاده از مجازات های جایگزین در جهت کاستن از ضررها و آسیب های جدی زندان به افراد و خانواده زندانیان و جامعه و ضرورت اتخاذ تدابیر در فرآیند مختلف قضایی اعم از مرحله قبل از وقوع جرم، رسیدگی در دادسرا و اخذ تأمین، صدور حکم به مجازات، نحوه اجرای احکام به ویژه توجه به مرحله اجرای مجازات حبس و همچنین نظارت بر قرارهاي تأميني و رسيدگي خارج از نوبت و استفاده از مجازات جايگزين حبس اشاره شده است.

آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه در دیدار با قضات و کارکنان دستگاه قضایی استان تهران در خصوص لزوم کاهش زندانیان گفت: در زندان‌ها مسئله مهمی به چشم می‌خورد و از قضات می‌خواهم که به مسئله تناسب جرم با مجازات توجه داشته باشند علاوه بر اینکه زمانی حکم صادر می شود جای عفو و تخفیف وجود دارد و هم قاضی صادر کننده رای و هم قاضی ناظر زندان باید در جهت رفع مشکلات توجه داشته باشند.

وی افزود: در بازدیدی که از زندان داشتم یک زندانی ادعا می‌کرد مدت زندان وی به اتمام رسیده و به خاطر رد 2 میلیون تومان چندین ماه است که در زندان به سر می‌برد که هم قاضی صادر کننده رای  و هم قاضی ناظر زندان می‌توانند این مسائل را به گوش مسئولان برسانند، زیرا زندان دارای آسیب‌های فراوانی هم برای خود زندانی هم برای خانواده و هم برای جامعه دارد و تا حد امکان باید از این آسیب‌ها جلوگیری کنیم.

اعتیاد تنها یکی از آسیب هایی است  که زندانیان با آن روبه رو هستند. ورود مواد مخدر به زندانها در سایه نبود امکاناتی مانند بادی اسکنر باعث شده است وکه زندانیان علاوه بر صدها آسیبی که در قبال مجازات حبس با آن مواجه هستند گرفتار اعتیاد نیز بشوند .

به گفته رئیس سازمان زندانهای کشور تنها در سال 94 در مبادی ورودی زندانها 130 کیلو انواع مواد مخدر کشف شده است که البته این مقدار 10 کیلو کاهش را نسبت به سال 93 نشان می دهد.

عباس جعفری دولت آبادی دادستان عمومی و انقلاب تهران با اعلام اینکه ده هزار زندانی به اتهامات مواد مخدر و سرقت در زندان تهران بزرگ به سر می‌برند، در خصوص درخواست های زندانیان دائر بر درخواست های مرخصی، آزادی مشروط و عفو اظهار داشت: در پرونده های سرقت چنانچه شاکی پرونده رضایت داده یا رد مال به عمل آمده است، و در مواردی که محکوم فاقد سابقه باشد در خصوص پیشنهاد و درخواست آزادی مشروط این گونه زندانیان به محاکم اقدام و مساعدت شود.

دادستان تهران یکی از مشکلات دادسرای تهران را بالا بودن تعداد زندانیان می داند.

حجت‌الاسلام و المسلمین هادی صادقی در مراسم تودیع و معارفه مدیرکل زندان‌های استان قم نیز در رابطه با کاهش جمعیت زندانیان کشور تاکید کرد وگفت: قضات ما باید از ظرفیت‌های حبس‌زدا در قوانین استفاده کنند و از استفاده از مجازات حبس حدالامکان دوری کنند. حتی در استفاده از مجازات حبس نیز قضات می‌توانند از محکومیت‌های حداقلی استفاده کنند تا آسیب‌های کمتری متوجه خانواده زندانیان بشود.

وی افزود: باید همه زندان ها به کانون های اصلاح و تربیت تبدیل شود تا در کنار توجه به قوانین قضایی و رویکرد استفاده از مجازات های جایگزین در قضات بتوانیم به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص کاهش زندانیان به طور جامع عمل کرده باشیم.

**کاهش زندانیان مساوی با کاهش آسیب های بعدی

طبق آنچه که مورد تاکید تمام مسئولان عالی دستگاه قضایی کشور است کاهش جمعیت زندانیان برابر با کاهش آسیب هایی از جمله اعتیاد،طلاق می شود و حتی خانواده این افراد نیز با وجود حضور سرپرست خانوده در معرض آسیب های کمتری هستند که درتمام این موارد لزوم تاکیدات رهبری بر کاهش تعداد زندانیان واستفاده از مجازات های جایگزین را هر چه بیشتر آشکار می کند.

انتهای پیام/