از دعوای تجاری با استیو جابز تا درگیری با دولت آمریکا، با مایکروسافت آشنا شوید

به گزارش خبرنگارحوزه دریچه فناوریگروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، مایکروسافت یک شرکت رایانه‌ای بین‌المللی محسوب می شود که مقر اصلی آن در ردموند واشنگتن قرار دارد. این شرکت در ۴ آوریل سال ۱۹۷۵ توسط بیل گیتس و پل آلن تأسیس شد و در زمینه‌ی تولید، صدور مجوز و فروش نرم‌افزار و سخت‌افزار کامپیوتر فعالیت می‌کند. مایکروسافت شهرت اصلی خود را مدیون سری سیستم‌عامل‌های ویندوز و محصولات نرم‌افزاری همچون آفیس است که البته محصولات سخت‌افزاری این شرکت مانند کنسول بازی ایکس‌باکس و سری تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌های سرفیس نیز در تثبیت مایکروسافت در دنیای فناوری نقش بسزایی داشته‌اند.

شرکت مایکروسافت ابتدا برای تولید نرم‌افزار کامپایلر زبان بیسیک برای کامپیوتر Altair ۸۸۰۰ تأسیس شد. پس از آن عرضه‌ی سیستم‌عامل MS-DOS و ویندوز، مؤسسان این شرکت را به موفقیتی چشمگیر رساند. از زمان عرضه‌ی عمومی سهام مایکروسافت در سال ۱۹۸۶، سه نفر از کارمندان این شرکت، میلیاردر و حدود ۱۲ هزار نفر میلیونر شده‌اند. از دهه‌ی ۱۹۹۰، مایکروسافت علاوه بر تولید نرم‌افزار و سیستم‌عامل، برخی شرکت‌های بزرگ را نیز خریداری و به زیرمجموعه‌ی خود اضافه کرده است. از خرید‌های بزرگ ردموندی‌ها می‌توان لینکدین با قیمت ۲۶.۲ میلیارد دلار و اسکایپ با قیمت ۸.۵ میلیارد دلار اشاره کرد.

تولد مایکروسافت 

مایکروسافت در حال حاضر  فرمانروای بی، چون‌و‌چرای بازار سیستم‌عامل در بخش رایانه‌های شخصی و لپ‌تاپ است. البته محبوب‌ترین سیستم‌عامل در آمار کلی دستگاه‌های هوشمند، اندروید است. غول نرم‌افزاری واشنگتن علاوه بر عرضه‌ی سیستم‌عامل، در بخش‌های نرم‌افزاری دیگر مانند موتور جست‌و‌جو، بازار خدمات دیجیتال، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، رایانش ابری و ابزار‌های توسعه‌ی نرم‌افزار نیز حضوری جدی دارد.

پل آلن و بیل گیتس، دوستان دوران کودکی بودند. هر دوی آن‌ها استعداد و علاقه‌ی زیادی به دنیای کامپیوتر‌ها داشتند. آن‌ها در سال ۱۹۷۲ تصمیم گرفتند به کمک یکدیگر، شرکت مستقل خود را تأسیس کنند. اولین همکاری آن‌ها، شرکت Traf-O-Data بود که نرم‌افزاری برای کنترل ترافیک عرضه کرد. زمانی که گیتس در هاروارد مشغول به تحصیل بود، آلن مدرک خود را از دانشگاه ایالتی واشنگتن دریافت کرد. در ژانویه‌ی سال ۱۹۷۵، مجله‌ی پاپیولار الکترونیکس مقاله‌ای در مورد کامپیوتر جدید Altair ۸۸۰۰ منتشر کرد. پل و بیل با مطالعه‌ی این مقاله علاقه‌مند شدند که یک کامپایلر (مفسر) زبان BASIC برای این دستگاه توسعه دهند.

آن‌ها با مدیر شرکت MITs، تولیدکننده‌ی این کامپیوتر تماس گرفتند و ادعا کردند که مفسری برای این دستگاه آماده کرده‌اند. البته ادعای آن‌ها حقیقت نداشت؛ چرا که این دو نفر اصلا دستگاه Altair ۸۸۰۰ را در اختیار نداشتند. به هر حال مدیر شرکت با ملاقات حضوری آن‌ها موافقت کرد و پس از آن، بیل و پل شروع به برنامه‌نویسی یک شبیه‌ساز برای این سیستم کردند. پل وظیفه‌ی توسعه‌ی شبیه‌ساز دستگاه و بیل وظیفه‌ی برنامه‌نویسی مفسر را بر عهده داشت. در نهایت در روز ملاقات حضوری در آلبوکرکی، آن‌ها توانستند مدیر شرکت را برای توسعه‌ی مفسر اصلی راضی کنند.

بیشتر بخوانید: واقعیت افزوده و واقعیت مجازی/ فناوری‌هایی با آینده درخشان یا هیجانی زودگذر؟

بیل گیتس و پل آلن، مایکروسافت را در چهار آوریل سال ۱۹۷۵ تأسیس کردند. نام مایکروسافت که ترکیبی از کلمات مایکروسیستم و سافت‌ور است، پیشنهاد آلن بود. بیل گیتس از همان ابتدا به‌عنوان مدیرعامل شرکت مشغول به کار شد. در ژانویه‌ی سال ۱۹۷۹، دفتر اصلی شرکت به بلویو واشنگتن منتقل شد.

نخستین حضور مایکروسافت در بازار

اولین حضور مایکروسافت در بازار سیستم‌عامل‌ها به سال ۱۹۸۰ برمی‌گردد. آن‌ها اولین محصول خود را به‌صورت نسخه‌ای از یونیکس با نام Xenix عرضه کردند. البته حضور پررنگ مایکروسافت در این بازار با عرضه‌ی MS-DOS شروع شد. شرکت IBM برای توسعه‌ی سیستم‌عامل کامپیوتر‌های شخصی خود ابتدا با شرکت دیجیتال ریسرچ مذاکره کرد و پس از آنکه مذاکرات آن‌ها بی‌نتیجه ماند، IBM با مایکروسافت وارد مذاکره شد. نتیجه‌ی مذاکرات قراردادی بود که طی آن، مایکروسافت باید نسخه‌ای از سیستم‌عامل CP/M برای کامیپوتر‌های شخصی IBM توسعه می‌داد.

بیل گیتس برای اجرای قرارداد، نسخه‌ای از سیستم‌عامل ۸۶-DOS را به قیمت ۵۰ هزار دلار از شرکت سیاتل کامپیوتر پروداکتس خریداری کرد. پس از تغییرات اساسی در این سیستم‌عامل، مایکروسافت آن را با نام MS-DOS برای کامپیوتر‌های شخصی IBM عرضه کرد. IBM نام این سیستم‌عامل را به PC DOS تغییر داد. پس از این که آی‌بی‌ام اولین کامپیوتر‌ها شخصی خود را در سال ۱۹۸۱ عرضه کرد، مایکروسافت همچنان مالکیت خود را روی MS-DOS حفظ کرد. شرکت IBM نیز بایوس‌های کامپیوتر‌های شخصی را تحت قانون کپی‌رایت حفظ کرده بود. شرکت‌های دیگر برای تولید کامپیوتر‌های شخصی باید این بایوس‌ها را به‌صورت مهندسی معکوس توسعه می‌دادند. محدودیت کپی‌رایت روی سیستم‌عامل لحاظ نشده بود و به همین دلیل، پس از مدتی مایکروسافت به عرضه‌کننده‌ی اصلی سیستم‌عامل برای کامپیوتر‌های شخصی تبدیل شد؛ چرا که شرکت‌های دیگر به جز آی‌بی‌ام نیز برای توسعه‌ی سیستم‌عامل کامپیوتر‌های شخصی خود به بیل گیتس و همکارانش مراجعه می‌کردند.

عرضه ماوس مخصوص مایکروسافت 

مایکروسافت با عرضه‌ی ماوس مخصوص خود در سال ۱۹۸۳ به بازار سخت‌افزار نیز وارد شد. علاوه بر آن، آن‌ها در بخش انتشارات نیز حضور یافتند و بخش Microsoft Press را برای کار‌های انتشاراتی تأسیس کردند. پل آلن در همان سال ۱۹۸۳ به خاطر ابتلا به سرطان خون از شرکتی که خودش تأسیس کرده بود، استعفا داد. همکاری مایکروسافت و IBM درسال‌های بعدی نیز ادامه داشت. آن‌ها سیستم‌عامل OS/۲ را در آگوست سال ۱۹۸۵ عرضه کردند، اما بیل گیتس و همکارانش در حاشیه‌ی پروژه‌های آی‌بی‌ام، به توسعه‌ی سیستم‌عامل اختصاصی خودشان نیز مشغول بودند. آن‌ها در نوامبر سال ۱۹۸۵ ویندوز را به‌عنوان افزونه‌ای گرافیکی برای MS-DOS معرفی کردند. در مارس سال ۱۹۸۶، دفتر اصلی خالق ویندوز به ردموند منتقل و سهام آن‌ها نیز به‌صورت عمومی عرضه شد. این عرضه‌ی عمومی باعث شد تعداد زیادی از کارمندان این شرکت میلیونر شوند و چند نفر از آن‌ها از جمله بیل گیتس، به جمع میلیاردر‌ها بپیوندند.

همکاری مایکروسافت  و اپل

در همین سال‌ها، مایکروسافت همکاری نزدیکی با دیگر غول دنیای فناوری یعنی اپل داشت. بیل گیتس طی دیدارهایش با استیو جابز، قرارداد‌هایی به‌منظور توسعه‌ی نرم‌افزار‌های مختلف برای کامپیوتر‌های مکینتاش امضا کرده بود. برنامه‌نویسان مایکروسافت تعداد زیادی نرم‌افزار برای کامپیوتر‌های شرکت جابز تولید کردند؛ اما با معرفی ویندوز در سال ۱۹۸۵، اپل شرکت مایکروسافت را به نقض قوانین کپی‌رایت و کپی‌برداری از طراحی‌های خود متهم کرد. این اتفاق شروع درگیری‌های نسبتا سختی میان این دو غول دنیای نرم‌افزار بود. به هر حال در سال‌های بعد، همکاری و درگیری دو بخش جدانشدنی رابطه‌ی مایکروسافت و اپل بود. در سال‌های پس از عرضه‌ی ویندوز، اظهار نظر‌های تند استیو جابز در مورد بیل گیتس و محصولاتش افزایش یافت و گیتس نیز جابز و شرکتش را به بی‌دقتی و دانش پایین متهم می‌کرد.

در آوریل سال ۱۹۸۷، مایکروسافت نسخه‌ی اختصاصی OS/۲ خود را به تولیدکنندگان قطعات کامپیوتری عرضه کرد. درسال ۱۹۹۰، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا، ردموندی‌ها را به نقض همکاری با آی‌بی‌ام متهم کرد. این اتهام، شروع یک دهه دعوای حقوقی مایکروسافت با دولت آمریکا بود. به هر حال بیل گیتس در زمان این دعوا‌های حقوقی بیکار نبود و تیم برنامه‌نویسی خود را به توسعه‌ی محصولی دیگر با نام Windows NT مشغول کرد. ویندوز ان‌تی یک سیستم‌عامل ۳۲ بیتی بود که بر پایه‌ی OS/۲ تولید می‌شد. این ویندوز در جولای سال ۱۹۹۳ به همراه API برنامه‌نویسی ۳۲ بیتی عرضه شد. وقتی آی‌بی‌ام از محصول جدید مایکروسافت مطلع شد، همکاری آن‌ها در قرارداد OS/۲ به طور کامل پایان یافت.

ورود نرم افزارهای مایکروسافت به بازار

مجموعه نرم‌افزار‌های آفیس، محصولی بود که ردموندی‌ها در سال ۱۹۹۰ عرضه کردند. این مجموعه شامل نرم‌افزار‌های کاربردی از جمله مایکروسافت ورد و مایکروسافت اکسل بود. این نرم‌افزار‌ها برای تولید و ویرایش متون و جداول کاربرد داشتند. در ۲۲ می‌سال ۱۹۹۰، نسخه‌ی سوم سیستم‌عامل ویندوز مجهز به نرم‌افزار آفیس عرضه شد. این نسخه پیشرفت زیادی داشت و با قابلیت‌های جدید، به بازیگر اصلی دنیای سیستم‌عامل تبدیل شد. یکی از حرکت‌های هوشمندانه‌ی مایکروسافت که در سال ۱۹۹۴ آن را مجبور به دفاع در دادگاه کرد، دریافت حق مجوز از شرکت‌های تولیدکننده‌ی قطعات کامپیوتری بود. ردموندی‌ها طی قراردادی که با شرکت‌های تولیدکننده‌ی سخت‌افزار (OEM) می‌بستند، در قبال تولید هر کامپیوتر از آن‌ها حق مجوز دریافت می‌کردند. شرکت مورد نظر اگر از سیستم‌عامل مایکروسافت استفاده می‌کرد، باید حق مجوز را به این شرکت پرداخت می‌کرد.

نکته‌ی جالب این بود که حتی اگر این شرکت از هیچ‌یک از محصولات مایکروسافت استفاده نمی‌کرد، باز هم باید مبلغی برای هر پردازنده یا محصول به ردموندی‌ها پرداخت می‌کرد. این حق مجوز که به ازای هر پردازنده دریافت می‌شد از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۴، درآمد سرشاری به سوی مایکروسافت سرازیر کرد. در نهایت در ۲۷ جولای ۱۹۹۴، وزارت دادگستری ایالات متحده‌ی آمریکا، مایکروسافت را به دلیل ۶ سال دریافت حق مجوز ناعادلانه و تأثیر منفی روی بازار رقابتی، محکوم کرد.

انتهای پیام/