از آیات قرآن تا احادیث و روایات اسلامی بر اهمیت فرزندآوری تاکید داشته اند که نشان می‌دهد از پایه‌های اصلی قدرتمندی، تولید ثروت و پیشرفت هر خانواده و جامعه‌ای، جمعیت است.

تشکیل خانواده و فرزندآوری، از جنبه‌های مهم زندگی برخی از افراد به شمار می‌آید؛ به باور اغلب جامعه شناسان خانواده، فرزندآوری و فرزند داری در ایران و جهان آن قدر مهم است که قرن‌های طولانی، زنان با هویت فرزند داری در کنار خانه داری و شوهرداری، تعریف می‌شدند. بخشی از فرهنگ جامعه ما مترادف با ریشه‌هایی است که در آن مرد خوب مردی است که عیال و فرزندان بیشتری دارد؛ خرج خانواده را می‌دهد؛ زن خوب هم زنی است که به خانواده خویش اهمیت بیشتری می‌دهد؛ غذای بهتری می‌پزد و بسیار فرزند می‌آورد.

بنابراین، فرزند در خانواده ایرانی دارای اهمیت فوق العاده است و در فرهنگ ایرانی شاید شاخصی است برای محک خانواده؛ در نگاهی کلان، فرزند، به خصوص فرزندان ذکور، باعث زینت و آبروی خانواده، نماینده پدر و عصای دست او بوده اند؛ فرزندان از یک سو موجب تشخّص و هویت خانواده می‌شوند و از دیگر سو، وجود فرزند یا فرزندان، زمینه‌ای برای تداوم زندگی مشترک زوجین و سپری در برابر فروپاشی خانواده به شمار می‌آیند. از این رو، هنوز هم در خانواده‌های معاصر ایرانی، ناباروری و نداشتن فرزند، عامل طلاق و نوعی سرشکستگی و عیبی بزرگ در میان خویشاوندان محسوب می‌شود.

اگرچه با گذشت زمان بسیاری از آداب و رسوم ایرانی تغییر پیدا کرده، اما همچنان فرزندآوری نشانی از یک خانواده موفق است. در این گزارش سعی داریم به ریشه‌های دینی این تفکر بپردازیم و این موضوع را یادآوری کنیم که جامعه امروز ایرانی تا چه حد بهره مند از روایات دینی و تمدن کهن ایرانی در زمینه خانواده و فرزندآوری است.

فرزندان؛ عامل اقتدار و نیرومندی والدین

روایات اسلامی و سبک زندگی ایرانی نشان می‌دهد که فرزند، عامل اقتدار و بازوی توانایِ والدین در شرایط سخت زندگی است. امام رضا (ع) فرمود: «…تَوْفِیرِ الْوَلَدِ لِنَوَائِبِ‏ الدَّهْرِ وَ حَوَادِثِ الْأُمُورِ…؛ (از برکات ازدواج) اندوختن فرزند برای (رویارویی با) سختی‌های روزگار و پیامدهای زمانه است».

در نقلی، روزی امام حسن عسکری (ع) - که به دستور معتمد عباس در زندان به سر می‌برد - به یکی از یاران خود در زندان فرمود: آیا فرزند داری؟ عرض کرد: خیر! امام درباره او دعا فرمود: «اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ وَلَداً یَکُونُ لَهُ عَضُداً فَنِعْمَ الْعَضُدُ الْوَلَدُ؛ خدایا! به او فرزندی روزی کن که بازوی توانایی برای وی باشد؛ چراکه فرزند چه خوب بازویی است!» سپس حضرت این شعر را خواندند:

مَنْ کَانَ ذَا عَضُدٍ یُدْرِکْ ظُلَامَتَه إِنَّ الذَّلِیلَ الَّذِی لَیْسَتْ لَهُ عَضُدٌ

«هر کس که بازویی (فرزندی) دارد، اگر ستمی بر او رود، فرزندش آن را می‌ستاند. ذلیل و خوار کسی است که بازو (فرزند) ندارد».

امام زین ‏العابدین (علیه السلام) نیز در این مورد فرمود: «مِن سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَن یَکُونَ لَهُ وَلَدٌ یَستَعِینُ بِهِم] از سعادت مرد این است که فرزندانی داشته باشد تا در مشکلات به یاریش برخیزند».

به این جهت قرآن کریم داشتن مال و فرزندان را نشانه امداد الهی و وسیله قدرتمندی و اقتدار می‌داند و می‌فرماید: ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّةَ عَلَیْهِمْ وَ أَمْدَدْناکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنینَ وَ جَعَلْناکُمْ أَکْثَرَ نَفیراً؛ سپس غلبه و تسلط بر آنها را به شما بازمی گردانیم و شما را به وسیله اموال و فرزندانی یاری می‌کنیم و از حیث نفرات، بیشتر (از آنها) قرار می‌دهیم.

سلامت و شادکامی والدین

وجود فرزندان در خانواده آثار و فواید جسمانی و روحی – روان شناختی فراوانی برای والدین به دنبال دارد. خانواده‌هایی که صاحب فرزندند، بیش از خانواده‌های بدون فرزند از زندگی لذت می‌برند و احساس خوشبختی بیشتری می‌کنند.

قرآن کریم آنجا که «عِبادُ الرَّحْمن» (بندگان خاص خداوند) را معرفی می‌کند، یکی از خصوصیات آنها را این گونه بیان می‌فرماید: «وَ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً»؛ «و آنان کسانی هستند که می‌گویند: پروردگارا! برای ما از همسران و فرزندانمان روشنی دیدگان (و نسل‌های صالح، پاک و متّقی) عطا کن و ما را بر پرهیزکاران (در مسابقه به سوی ایمان و رهبری در اصول و فروع و معارف) پیشوا گردان!»

امام صادق (علیه السلام) نیز در سفارش به فردی که پس از سال‌ها ازدواج صاحب فرزند نشده بود، فرمود: زمانی که یکی از شما فرزنددار شدنش دیر شود، باید بگوید: «اللَّهُمَّ لَاتَذَرْنِی‏ فَرْداً وَحِیداً وَحْشاً، فَیَقْصُرَ شُکْرِی عَنْ‏ تَفَکُّرِی، بَلْ هَبْ لِی أُنْساً وَ عَاقِبَةَ صِدْقٍ ذُکُوراً وَ إِنَاثاً، أَسْکُنُ إِلَیْهِمْ مِنَ الْوَحْشَةِ وَ آنَسُ بِهِمْ مِنَ الْوَحْدَةِ وَ أَشْکُرُکَ عَلی‏ تَمَامِ النِّعْمَة.؛ خدایا! مرا تنها و وحشت زده نگذار تا سپاسگزاریم از تدبیرم کمتر شود؛ بلکه محل اُنس و جانشینی درست از پسران و دختران را به من ببخش که از وحشت به اینان انس گیرم و از وحدت با آنان آرامش یابم و به هنگام کامل شدن نعمت تو را سپاس گویم».

در این دعا وجود فرزند، باعث آرامش و عاملی برای دوری از وحشت و تنهایی به شمار آمده است. به این دلیل، برخی از اندیشمندان در تبیین کارکرد فرزند در کانون خانواده معتقدند که: «زناشویی بدون فرزند، پژمردگی است و پس از آوردن فرزند، کانون زندگی به شکوفایی می‌رسد؛ بلکه پس از بچه دارشدن، زندگی دارای معنای حقیقی می‌شود و خانه به وسیله فرزند، پُر از خنده و نشاط می‌گردد.»

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که پدر و مادر به سنین پیری می رسند و محیط خانه به آشیانه‌ای ساکت و بی فروغ تبدیل می‌شود و به دلیل نداشتن فرزند، مجبورند در خانه سالمندان یا گوشه خانه‌ای خاموش، عمر خود را در تنهایی و رنج سپری کنند.

منبع: مهر

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۸۰
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۵ ۱۵ مرداد ۱۴۰۱
سلام ضمن احترام به نظرات همه دوستان و بیان دغدغه های متفاوت باید قبول کنیم که امروز اقتصاد بر همه موضوعات اثر گذاشته است.اما اینو باید بدونیم که ما ۵الی ۶ سال دیگر فرصت داریم که جمعیت آینده کشور جوان نگه داریم.اگر این فرصت از دست بره در سال ۱۴۱۵نرخ رشد جمعیت صفر و از ۱۴۲۰منفی خواهد شد.در ۲۰۵۰ در محاصره کشورهای جوان خواهیم بود.از هر ۳نفر یک نفر بالای ۶۰سال و ۲نفر هم بالای ۳۰ سال خواهند بود.بحران جمعیت اثرات کلانی خواهد گذاشت. هم اکنون در بین ۲۶کشور مسلمان ما رتبه یکی به آخر را در حوزه نرخ باوری داریم.اگر صحبت از فرزند آوری است ناشی از نگرانی است.همه دوستان دغدغه مملکت را دارند و نباید به یکدیگر پرخاش کنیم.ما مسلمانیم و برادر دینی و تنهای تنها باید خودمان مملکت را بسازیم.قابل ذکر است که بیشترین تولدها بین خانواده هایی است که از نظر اقتصادی در وضعیت مناسبی نیستند.پولدارها کمتر به این موضوع میپردازند و جایی دیگر مشغول هستند.
Iran (Islamic Republic of)
مادر
۰۰:۳۴ ۱۲ خرداد ۱۴۰۱
ما که الان چهار فرزند کوچک داریم دولت برایمان چه کاری انجام داده؟خواستیم وام بگیریم چنان بلایی سر آدم درمیارن که آدم آرزوی مرگ‌میکنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۴۲ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
خدایی دیدم چند نفر درست نوشتن بابا هرجا میری افغاوی ریخته خدایی صف ن. ن وایی سه ساعت وایسادم کلشون افغانی هرکد. م هم ده تا نون هرچی کاره هم گرفتن ما تو کظور خدومون اسایش نداریم چه خبره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۱۹ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
فرزند اوری رو باید بچه های قالیباف و امثال اینها کنن که پوشک نوه اش باید خارجی باشه.
Iran (Islamic Republic of)
احمد
۱۶:۳۱ ۲۴ آذر ۱۴۰۲
چه ربطی داشت
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۳۸ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
فرزند آوری صحیح. اما اهمیت معیشت مردم چی؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۹ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
آینده خودمون مبهمه. مگر دیوانه باشیم که یکی دیگه رو گرفتار ایران کنیم.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۲ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
اتفاقا یک روایت بسیار مهمتر در قرآن داریم نسبت به کسانی که به دروغ با استفاده از کلام خدا و روایات برای خود منافع کسب میکنند که این ها در آن دنیا در آتشی بسیار سوزان خواهند سوخت مسئولین ما حواسشون باشه اون دنیا براشون آماده است!
یک روایت هم در همین سطح از پیامبر در مورد خوردن مال یتیم داریم که اونم میگه آتش میخورند اونی که اینطوری داره یارانه میده و حق همه را میخورد اینم براش گذاشتن کنار!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۲۸ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
در روایت اسلامی درباره حکومت داری چیزی نگفتن ؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۸ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
در مورد سیسمونی؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۲۹ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
عجب یعنی تهمت زدن و توهین های شما هیچ اشکالی نداره دیگه؟
بنده خدا برای نوه نوزادش یک تخت خریده مگر چه اشکالی داره؟
مگر استغفرالله گناه کبیره هستش؟
مگر اومده جیب تو رو زده؟
شما منافقین بدبخت همیشه دنبال بهانه و چرت و پرت گفتن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۱۷ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
اهمیتش روماهم می دونیم ولی باقی ماجرا چی آینده بچه امنیت بچه وباقی ماجراگرونی تورم که دیگه جای خود آب وهواکه مشکل داره همش گردوغباروآلودگی کم آبی گرونی بیکاری یکی دیگه روبه این دنیابیاریم بدبختی کنیم
Iran (Islamic Republic of)
رضا
۱۱:۵۹ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
دولت همیشه برای مردم توصیه داره و انتظار داره مردم بی چون و چرا اجرا کنند ،ولی برای یکبار هم که شده دولت به توصیه مردم گوش کند و اجرا کند ،حالا که قیمت زمین و خونه و اجاره خونه و پول پیش خونه سر به فلک گذاشته و از عهده خیلی از اونهایی که مشاغل آزاد دارند برنمی آید ،دولت خانه هایی ایجاد کند که مردم فقط در آن زندگی کنند و نه مالک آن خانه شوند ،این کار که دولت میتواند بکند ،چطور برای کارکنان دولت و سپاه و ارتش خانه سازمانی ایجاد میکنند و برای مردم عادی نه؟! ما با این درآمد کمی که داریم ،اگه خدا عمر حضرت نوح هم بهمون بده و ۵۰سال دیگه هم اضافه کنه باز نمیتونیم صاحب خونه بشیم ،لطفا این نظر من را به گوش مسئولین برسانید ،تشکر.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۳۵ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
خجالت بکشید. یکم حیا داشته باشید. هرجا گیر کردید پای روایات و احادیثی که به نفعتون هست رو اوردین وسط. شما به کدوم روایت و احادیث عمل کردید که الان دم از احادیث و روایات می زنید.
Iran (Islamic Republic of)
علی
۰۹:۰۵ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
اهمیت دادن به احادیث وقرآن زمانی خوب است که به همه ی آن عمل شود نه آنجاییکه به ضرر ما است کنار بگذاریم وجایی که به استفاده ومنفعت است برجسته وبارزش کنیم .قوانین بشری همه دارای نقص است ولی اگر به احکام اسلام عمل شود ...........
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۹ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
عالی
اول دست دزدها را از مال مردم کوتاه کنید.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۰۵ ۰۹ خرداد ۱۴۰۱
تو را بخدا به داد بچه های ما برسید افغانی ها تو شهر ها داره بیداد میکنه چند سال دبگه بچه های ما را مثل اسرائیلی‌ها که فلسطینی ها را بیرون کردن ما را هم بیرون میکنن
Iran (Islamic Republic of)
درد آشنا
۲۱:۴۰ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
حق باشماست باید حتما رسیدگی بشه . ولی یه نکته ای رو فراموش نکنید یه افغانی اومده بود برای رسیدگی به کار بهداشتی برای بچه های کوچیکش . سنش زیاد نبود . خانمش هم کم سن بود . سه تا بچه داشتن و خانمش کمر درد هم داشت . کارگر مرغداری محل بودند . می گفت ما دوباره بچه می خواهیم . بهش گفته شد شما سه تا بچه کوچیک داری خانمت هم که کسالت داره . گفت این حرفها چیه دارید میگید من از برادرام عقب موندم اونا هر کدوم چند تا بچه دارند . ما باید تعداد بچه هامون زیاد باشه . گفتند شما یه کارگر ساده ای با کار نامشخص ، هزینه ها چی ؟ گفت خدا روزی رسونه . میگذرونیم .
این حرفی که زدم داستان نیست و دروغ هم نیست هرچند باور نکنید . این مسئول بهداشت خواهر خودم بود که با اینا صحبت کرد.
حالا شما نظرات مردم خودمون رو راجع به بچه آوردن همین جا بخون .
امیدوارم مسئولین عزیز به مشکلات رسیدگی کنند و حتما اول برای مردم این موضوع رو تبیین کنند . تا مردم آگاه بشن .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۴ ۰۹ خرداد ۱۴۰۱
با این همه مشکلات که در جامعه وجود دارد چطور میشه به فرزند آوری فکر کرد احادیث اسلام در مورد رفاه مردم جامعه چیزی نگفته نگفته از دری که فقر وارد شود دین و ایمان از در دیگر خارج میشود شکا که حدیث از امام علی روایت میکنید در مورد فرزند آوری چرا در مورد فساد حاکمان جامعه از احادیث امام علی روایت نمی کنید در مورد سفره خالی مردم امام علی حدیث روایت نکرده.یک نفر آدم تنها توی دخل و خرج زندگی مانده چه برسه که بخواد به زندگی چند نفر دیگر را هم تامین کند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۱ ۰۹ خرداد ۱۴۰۱
فرزند بیاریم تو کشوری که و تمام منابعش به غارت رفته و افغانی ها کل کشور با بی تدبیری مسئولین گرفتن و چند سال دیگه مثل بچه آوردن الان، متوجه این افغانی ها میشن .
بچه ها بیچاره باید با افغانی ها سر یک متر جا جنگ کمن
۱۲۳۴
آخرین اخبار