
باشگاه خبرنگاران جوان- وضعیت غزه همچنان بسیار ناپایدار است و چندین پیشنهاد متناقض برای حکمرانی و بازسازی پس از جنگ ارائه شده است. بازیگران کلیدی—رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، یائر لاپید، و مصر—هرکدام برنامههایی را مطرح کردهاند، اما هیچیک از اینها حمایت جهانی را کسب نکردهاند و هرکدام با موانع قابل توجهی روبهرو هستند.
طرح ترامپ که شامل اخراج دائمی فلسطینیها از غزه و اسکان آنها در اردن و مصر است، به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. این طرح به عنوان یک احتمال پاکسازی قومی دیده میشود و از سوی رهبران فلسطینی، متحدان عرب و کارشناسان حقوق بینالملل رد شده است. ایالات متحده مسئول بازسازی غزه خواهد بود، اما این طرح نتواسته مسائل اساسی همچون استقلال فلسطین و روابط اسرائیل و فلسطین را حل کند.
پیشنهاد لاپید که به «راهحل مصری» معروف است، پیشنهاد میدهد که مصر به مدت 8 تا 15 سال کنترل غزه را بر عهده بگیرد، منطقه را غیرنظامی کند و بر بازسازی آن نظارت کند. این طرح همچنین پیشبینی میکند که یک نیروی صلح در همکاری با کشورهای خلیج فارس و بازیگران بینالمللی مستقر شود. با این حال، این طرح توسط مصر رد شده است، زیرا این کشور آن را غیرقابل قبول میداند و بنابراین این پیشنهاد عملاً از دستور کار خارج شده است.
طرح خود مصر بیشتر بر بازسازی عملی متمرکز است. این طرح که بودجهای معادل 53 میلیارد دلار دارد، به مدت پنج سال به بازسازی غزه میپردازد، از جمله ساخت مسکن، زیرساختها و یک بندر. این طرح پیشنهاد میدهد که حماس قدرت را به کمیتهای از تکنوکراتها واگذار کند و نیروهای پلیس فلسطینی تحت آموزش مصر و اردن قرار گیرند. با وجود تایید از سوی سازمان ملل و اتحادیه اروپا، این طرح با مخالفت شدید اسرائیل و ایالات متحده روبهرو است، بهویژه به دلیل عدم درخواست برای برچیدن تسلیحات حماس.
تمام این طرحها در صورتی که آتشبس شکننده از هم بپاشد، در خطر خواهند بود. آتشبس که هماکنون در وضعیت بلاتکلیفی قرار دارد، با تنشهایی مواجه شده است که ناشی از مسدود شدن کمکهای انسانی توسط اسرائیل است و اتهاماتی مبنی بر اینکه اسرائیل در تلاش است توافق آتشبس را تضعیف کند، مطرح شده است. ادامه سلطه حماس بر بخشهای زیادی از غزه یکی از بزرگترین موانع پیش روی هر طرح بازسازی پس از جنگ است، زیرا هم اسرائیل و هم ایالات متحده مخالف حاکمیت این گروه در غزه هستند.
وضعیت با عملیاتهای نظامی اسرائیل در کرانه باختری که باعث آوارگی هزاران فلسطینی شده و تهدید به از سرگیری درگیریها در غزه کرده، پیچیدهتر میشود. حماس، هرچند که ضعیف شده، هنوز بر بخشهایی از غزه کنترل دارد و آمادگی خود را برای کنار رفتن از حکمرانی اعلام کرده اما تا زمانی که یک دولت فلسطینی مستقل تشکیل نشود، تسلیم سلاحهای خود نخواهد شد.
در نتیجه، آینده غزه همچنان نامشخص است و هر طرح حکمرانی پس از جنگ باید شامل همکاری میان بازیگران مختلف، از جمله اسرائیل، فلسطین و قدرتهای منطقهای باشد. چشمانداز صلح پایدار در منطقه به شدت به حل مسأله استقلال فلسطین، نقش حماس در حکمرانی و ادامه آتشبس بستگی دارد.