
باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی - لرستان، استانی که به دیار پلها و قلعهها معروف است، در دل خود یادگارهایی از هزاران سال تاریخ و فرهنگ ایران را جای داده است.
اما فرسایش طبیعی، بیتوجهی و تغییر کاربریهای غیراصولی، بسیاری از این آثار را در معرض خطر نابودی قرار داده است.
در چنین شرایطی، مرمت آثار تاریخی تنها اقدامی حفاظتی نیست، بلکه احیای بخشی از هویت فرهنگی و حافظه تاریخی مردم استان به شمار میرود. علاوه بر آن، توسعه گردشگری فرهنگی و جذب گردشگر داخلی و خارجی در گرو همین اقدامات است.
جزئیات ۵۰ پروژه مرمتی
عطا حسنپور، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان میگوید:خانههای قدیمی، پلهای تاریخی، کاروانسراها و مقابر شاخص در نقاط مختلف استان از جمله این پروژهها بودهاند.
وی در ادامه میافزاید:مهمترین کانونهای متمرکز فعالیتهای مرمتی را قلعه باجول الیگودرز، شهرهای تاریخی بروجرد و خرمآباد، بافت قدیمی روستای شهنشاه و بناهایی همچون پل کشکان، پل پلدختر و مجموعه تاریخی فلکالافلاک تشکیل میدهند.
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان با اشاره به حجم اعتبار اختصاص داده شده نیز تأکید میکند:این پروژهها با اعتباری بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات سال ۱۴۰۳ به انجام رسیده است.
تمرکز بر آثار شاخص
به گفته حسنپور، تمرکز اصلی پروژههای مرمتی بر بناهای شاخص و دارای اهمیت ملی بوده است. او توضیح میدهد:با توجه به ظرفیتهای تاریخی و فرهنگی استان، حفاظت و مرمت این آثار در اولویت برنامههای ما قرار دارد و تلاش میکنیم با تخصیص منابع مناسب، روند مرمت و احیای بافتهای ارزشمند تاریخی ادامه یابد.
فلکالافلاک؛ نماد لرستان در اولویت مرمت
یکی از مهمترین بناهایی که در فهرست مرمت قرار گرفته، مجموعه تاریخی فلکالافلاک است؛ قلعهای که نماد لرستان محسوب میشود.
کارشناسان معتقدند حفاظت و بازآفرینی این مجموعه میتواند خرمآباد را به یکی از قطبهای اصلی گردشگری فرهنگی در غرب کشور تبدیل کند.
پلها و کاروانسراها؛ روایتگر تاریخ جادهها
از دیگر پروژهها، مرمت پل کشکان و پل پلدختر است که از شاهکارهای معماری ایران باستان به شمار میروند.
مرمت این پلها نه تنها اقدامی در راستای حفاظت از سازههاست، بلکه به معنای صیانت از مسیرهای باستانی ارتباطی ایران نیز هست.
همچنین، مرمت کاروانسراها میتواند زمینهساز توسعه گردشگری جادهای در لرستان باشد.
مرمت بهمثابه سرمایهگذاری
اجرای ۵۰ پروژه مرمتی با اعتباری بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان نشان میدهد حفاظت از میراث تاریخی لرستان وارد مرحلهای جدی شده است.
هرچند چالشهایی همچون کمبود بودجه و نیاز به متخصصان مرمت همچنان پابرجاست، اما اختصاص چنین منابعی گامی بزرگ در جهت حفاظت از هویت فرهنگی لرستان است.
این اقدامات نه تنها آثار تاریخی را از خطر نابودی نجات میدهد، بلکه میتواند به موتور محرک توسعه گردشگری و اشتغال در استان بدل شود.