باشگاه خبرنگاران جوان - در برگی از تاریخ امروزمان درباره سرلشگر خلبان جواد فکوری و سرلشگر ولی‌الله فلاحی ‌می‌نویسیم که هر دو در سانحه سقوط هواپیمای سی - ۱۳۰ در ۷ مهر ماه ۱۳۶۰ به شهادت رسیدند.

‌سرلشگر ولی‌الله فلاحی؛ از او چه می‌دانیم؟

طالقانی بود؛ متولد سال ۱۳۱۰ در کولج طالقان. ولی‌الله تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در جاده‌های سرد طالقان پشت سر گذاشت و برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۲۴ به تهران آمد. سه سال اول تحصیل را در مدرسه علامه گذراند و بعد وارد دبیرستان نظام شد. او بعد از گرفتن دیپلم در سال ۱۳۳۰ وارد دانشکده افسری و با درجه ستوان دومی فارغ‌التحصیل و در لشگر ۹۲ زرهی خوزستان مشغول به خدمت می‌شود.

ولی‌الله دوره پرسنل نظامی و سپس دوره عالی آجودانی را در آمریکا می‌گذراند و در سال ۱۳۳۷ به تهران منتقل می‌شود و در دانشگاه نظامی، در سمت فرماندهی گروهان دانشجویان و فرماندهی گردان انجام وظیفه می‌کند. فلاحی سال ۱۳۴۸ جهت گذراندن دوره فرماندهی و ستاد به دانشکده فرماندهی و ستاد (دافوس) اعزام شد. او از شاگردان ممتاز این دانشکده می‌شود و بعد از اتمام دوره از او برای آموزش در همین دانشکده دعوت به عمل می‌آید.

فلاحی ۲۹ خرداد ۱۳۵۸ به ریاست ستاد مشترک ارتش برگزیده می‌شود. پس از عزل بنی‌صدر، آیت‌الله خمینی اختیارات فرماندهی کل قوا را به او سپرد. آخرین حضور فلاحی هم در منطقه، همزمان با عملیات شکست حصر آبادان بود. هفتم مهر ماه ۱۳۶۰ پس از اتمام این عملیات با هواپیمای سی - ۱۳۰ به طرف تهران به پرواز درآمدند، اما در فاصله حدود ۸۰ مایلی فرودگاه مهرآباد در حالیکه خلبان ورود خود را به آسمان تهران اعلام و تقاضای اجازه کم کردن ارتفاع از برج مراقبت کرده بود، ناگهان هر چهار موتور هواپیما از کار افتاد و در حالی که تیمسار فکوری پس از بررسی اوضاع و کنترل درجه‌ها و علائم با ناراحتی می‌گوید: «هیچ امیدی نیست» هواپیمای آنها سقوط کرد و همگی آن عزیزان به شهادت رسیدند.

خلبان جواد فکوری؛ از او چه می‌دانیم؟

آذری بود؛ متولد دی ۱۳۱۷ در محله چرنداب تبریز. بعد از مهاجرت به تهران، جواد در مدرسه ابتدایی اقبال درس می‌خواند و پس از آن تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان مروی ادامه می‌دهد تا اینکه سال ۱۳۳۷ دیپلم خود را می‌گیرد. او همان سال در کنکور رشته پزشکی قبول می‌شود ولی به خاطر علاقه‌اش به پرواز، از دانشگاه انصراف می‌دهد و وارد دانشکده خلبانی نیروی هوایی می‌شود. فکوری پس از گذراندن دوره مقدماتی، دو بار در سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۵۶ برای تحصیل و آموزش خلبانی جنگنده اف-۴ به آمریکا می‌رود. فکوری سال ۱۳۴۳ ازدواج می‌کند که ثمره این ازدواج دو فرزند پسر و یک دختر به نام‌های انوشیروان، آلاله و علی هستند.

‌طراحی عملیات‌های کمان ۹۹ و اچ-۳

عملیات مهم و غرورآفرین کمان ۹۹ را که چند روز پیش جزئیاتش را همین جا نوشتم و همینطور اچ-۳ را که خاطرتان هست؟ فکوری از طراحان اصلی این عملیات‌ها بود. روزی که سرتیپ خلبان جواد فکوری فرمانده وقت نیروی هوایی در ۱۵ بهمن سال ۵۹ در جلسه فرماندهان نیروی هوایی پیشنهاد حمله به مجموعه پایگاه‌های الولید را مطرح کرد. فکوری برای این عملیات مهم دو طرح را برنامه‌ریزی کرد؛ طرح اول این بود که ۱۶ فروند فانتوم به پرواز درآیند؛ ۱۴ فروند اصلی و دو فروند رزرو که ۶ تانکر سوخت‌رسان هم همراه آنان باشد.

سه تانکر در داخل خاک ایران قرار گیرند و سه تانکر در منتهی‌الیه غرب عراق و برای محافظت از هر تانکر ۲ فروند اف-۱۴ نیز به پرواز درآیند که این خود انبوهی از هواپیما را به وجود می‌آورد، اما طرح دوم ۱۲ فروند فانتوم به پرواز درآیند، ۱۰ فروند اصلی و دو فروند رزرو که چهار تانکر سوخت‌رسان با همان شرایط با آنها باشد که در این طرح تعداد جنگنده‌ها و تانکر‌ها کم می‌شد. بگذریم... جزئیات این عملیات خیلی زیاد است. همین بس که موفقیت نیروی هوایی در اجرای این عملیات در شرایط بحرانی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و وضعیت جنگی، شگفتی ناظران جهانی را به‌دنبال داشت.

‌بعد از عملیات مشخص شد که خسارت‌ها، بیشتر از پیش‌بینی‌ها بود: ۴۸ فروند هواپیما‌های شکاری- بمب‌افکن شامل میگ ۲۱ - میگ ۲۳ - سوخو ۲۰ - سوخو ۲۲ - توپولف ۱۶ و میراژ منهدم یا آسیب جدی دیدند. سه آشیانه بزرگ هواپیما، دو دستگاه رادار و چندین پناهگاه بتونی هواپیما به طور کلی تخریب شدند.

‌فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش که در تابستان ۱۳۶۰ و در پی فرار دو فروند هواپیمای نظامی نیروی هوایی ارتش به مصر و فرانسه و همچنین فرار بنی‌صدر و رجوی با یک هواپیمای نظامی، با تصمیم شورای امنیت و شورای عالی دفاع تغییرات وسیعی در سطح فرماندهی نیروی هوایی انجام شد و فکوری جای خود را به سرهنگ معین‌پور داد و خود مشاور ستاد مشترک ارتش شد. سرانجام خلبان فکوری هم در سانحه سقوط هواپیمای سی – ۱۳۰ به شهادت می‌رسد.

منبع: روزنامه هفت صبح