ایران جان، فارس ایران
فسا سرزمین بهار نارنج، تاریخ کهن و طبیعت چشم‌نواز + فیلم
شهرستان فسا با پیشینه‌ای تاریخی، طبیعتی دل‌انگیز و ظرفیت‌های فرهنگی و مذهبی، از تل ضحاک و آتشکده‌های ساسانی تا تنگه رغز و تعزیه صحرارود، یکی از قطب‌های گردشگری و سلامت استان فارس به‌شمار می‌رود.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - شهرستان فسا، یکی از شهر‌های زیبای استان فارس، با درختان نارنج کهن در کوی و برزن، در فصل بهار به شهری دل‌انگیز و معطر تبدیل می‌شود. بر اساس الواح گلی کشف‌شده در تخت جمشید، این منطقه در دوران هخامنشی با نام «پسه» شناخته می‌شده و در گذر زمان به «فسا» تغییر یافته است.
از جمله آثار تاریخی شاخص این شهرستان می‌توان به تل ضحاک اشاره کرد؛ محوطه‌ای باستانی که آثار زندگی انسان از دوران پیش از تاریخ تا قرن چهارم هجری در آن یافت شده و نشانه‌هایی از دوران پس از اسلام نیز در آن دیده می‌شود.
آتشکده قمپ، از دیگر آثار برجای‌مانده از دوره ساسانی، در ۲۰ کیلومتری شمال فسا قرار دارد و بقایای سنگ‌چین آن در کنار آبگیری زیبا، جلوه‌ای تاریخی به منطقه بخشیده است. سنگ قبر سلمان، با قدمتی ساسانی، در نزدیکی کوه تودج و روستای تنگ کرم واقع شده و با ابعاد مکعبی و خطوط آسیب‌دیده، از دیگر آثار ارزشمند این منطقه است.
مرقد امامزاده زاهد (ع)، از نوادگان امام موسی کاظم (ع)، در بخش زاهدشهر و در کنار قبرستان شهر قرار دارد. همچنین بقایای شهر تاریخی «وال» در حوالی روستای تنگ کرم، و تل نعلکی در نزدیکی روستای جلیان، با قبور مربوط به دوران مهرپرستی، از نقاط مهم باستان‌شناسی فسا به‌شمار می‌روند.
جاذبه‌های طبیعی فسا نیز چشمگیرند؛ از منطقه جنگلی میان‌جنگل و بهشت کوثر در گربایگان شیبکوه گرفته تا چشمه‌ها، کوه‌ها و تنگه‌های دیدنی مانند تنگ اهرو، تل زیره، چشمه ترکیده و خرمن‌کوه. اقامتگاه‌های بوم‌گردی آسمان آبی در روستاهای آب آسمانی و شستکان نیز فضایی دلپذیر برای گردشگران نوروزی فراهم کرده‌اند.
منطقه گردشگری امامزاده شهیدان در بخش ششده و قره‌بلاغ و امامزاده اسماعیل (ع) در ۳۵ کیلومتری جاده فسا–شیراز از دیگر مقاصد زیارتی و تفریحی شهرستان هستند.
در حوزه آثار تاریخی، قلعه اشکانی، سد و بند ساسانی در کوه گچ، قلعه نریمان در بنه رز، چاه‌های تاریخی تنگ خمار، غار‌های پیش از تاریخ تنگ مورِدی، بقعه زاهد کبیر، خانه آیینه‌کاری حسن‌نژاد، مسجد جامع فسا، عمارت محمدی، حمام کوشک قاضی و منزل عزیزیان در نوبندگان، همگی گواهی بر غنای فرهنگی و تاریخی این شهرستان هستند.
داراکویه، یکی از روستاهای شهرستان فسا، در نزدیکی تنگه زیبای «رِغِز» قرار دارد و به‌عنوان نزدیک‌ترین روستا به این جاذبه طبیعی، از موقعیتی ویژه در گردشگری روستایی برخوردار است. این روستا در گذشته در مسیر ارتباطی شرق فارس از فسا به داراب قرار داشته و قهوه‌خانه‌اش محل استراحت مسافران بوده است.
وجود امامزاده یحیی بن‌حسن بن‌طاهر، از نوادگان امام موسی کاظم(ع)، به این روستا جایگاه مذهبی خاصی بخشیده و آن را به محل تجمع یکی از بزرگترین هیئت‌های زنجیره‌ای مذهبی روستایی کشور تبدیل کرده است. نزدیکی داراکویه به تنگه رغز، که از زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان فارس و کشور محسوب می‌شود، ظرفیت بالایی برای توسعه گردشگری مذهبی و طبیعت‌گردی فراهم کرده است.
این روستا با شکل دایره‌ای و محصور در میان کوه‌ها، در مرز شهرستان‌های فسا و داراب واقع شده است. برخی مورخان بر این باورند که آغاز شهرسازی داراب از همین نقطه بوده و پس از تخریب دارابگرد، گروهی از ساکنان آن منطقه، داراکویه را برای سکونت برگزیده‌اند.
دانشگاه علوم پزشکی شهرستان فسا رتبه اول اهداء عضو در ایران را از آن خود کرده است.
همچنین هرساله بزرگترین تعزیه میدانی کشور تحت عنوان تعزیه صحرارود در شهرستان فسا برگزار می‌شود.
همچنین فسا دارای اولین پایانه صادراتی محصولات کشاورزی استان فارس است.
کماچ یا همان نان فسایی، شاخص‌ترین ارمغان و اصلی‌ترین سوغات شهرستان فسا محسوب می‌شود که در ایام سال به ویژه در نوروز توجه بسیاری از مسافرین نوروزی را که از این شهرستان گذر کرده و یا از آن بازدید می‌کنند، به خود جلب می‌کند.
در حال حاضر بیش از ۴۰ واحد قنادی و تولید نان فسایی در شهرستان فسا فعال هستند که سالانه بیش از ۲ هزار تن نان فسایی تولید و روانه بازار می‌کنند. کماچ از شیرینی‌هایی است که درست کردن آن به شیوه استاد و شاگردی به نسل بعد منتقل شده و به نام نان فسایی معروف شده است.
