باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - امین مقومی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در آیین آغاز به کار نخستین کنگره ملی نگهداری و تعمیرات ابنیه و تأسیسات شهری در شیراز، با اشاره به ظرفیت‌های گسترده مهندسی در ایران تأکید کرد: هیچ کمبودی در حوزه مهندسی وجود ندارد و با مدیریت صحیح می‌توان کیفیت ساخت‌وساز و نگهداری را به سطحی بالاتر ارتقا داد.

او با مرور روند تاریخی پس از تصویب قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در سال ۱۳۷۴ و اشاره به زلزله‌های بزرگ کشور از منجیل تا بم، کاهش چشمگیر تلفات جانی در سال‌های اخیر را نشانه‌ای از بهبود نسبی وضعیت ساخت‌وساز دانست، اما یادآور شد که هنوز فاصله قابل توجهی تا نقطه ایده‌آل وجود دارد.

مقومی ضعف جدی در حوزه نگهداری ساختمان‌ها را چالش اصلی کشور عنوان کرد و افزود: گفته‌های رایج درباره عمر مفید ۳۰ تا ۳۵ ساله ساختمان‌ها در ایران مبنای علمی مشخصی ندارد؛ تفاوت اصلی ما با بسیاری از کشور‌ها در همین موضوع نگهداری است.

 او هشدار داد که بی‌توجهی به نگهداری، عمر مفید بنا‌ها را به‌طور جدی کاهش خواهد داد.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با اشاره به ویرایش جدید مقررات ملی ساختمان، آن را تحولی مهم دانست و نقش شهرداری‌ها را در اجرای مبحث ۲۲ کلیدی توصیف کرد.

او تأکید کرد: حتی بدون قوانین جدید نیز شهرداری‌ها با همراهی شورا‌های شهر می‌توانند اقدامات عملی و مؤثر انجام دهند.» به گفته او، نمونه موفق این همکاری در الزام پایان‌کار ساختمان‌ها به تأیید استاندارد آسانسور قابل مشاهده است

مقومی با اشاره به ظرفیت ۶۰۰ هزار مهندس کشور، پیشنهاد کرد از این نیرو‌ها در کنار شهرداری‌ها برای نگهداری ساختمان‌ها و پروژه‌های شهری استفاده شود و افزود: شیراز به دلیل سابقه پیگیری مبحث ۲۲ و توانمندی‌های مهندسی، می‌تواند شهر نمونه در اجرای این مبحث باشد.

حامد مانی‌فر مدیرکل دفتر کنترل مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی در ادامه این کنگره، نگهداری و بهره‌برداری از پروژه‌های عمرانی را مقدم بر ساخت دانست و گفت: پروژه‌ای که تکلیف بهره‌برداری و نگهداشت آن مشخص نیست، نباید وارد مرحله ساخت شود.

او با اشاره به تدوین ویرایش دوم مبحث بیست‌ودوم مقررات ملی ساختمان، آن را طرحی جامع برای تحول چرخه عمر بنا شامل طراحی، ساخت، بهره‌برداری، نگهداری و در نهایت تخریب و بازیافت معرفی کرد.

مانی‌فر تأکید کرد: نبود سامانه‌های تبادل اطلاعات یکی از دلایل اصلی ضعف در نگهداری ساختمان‌هاست؛ بنا‌ها بدون ثبت داده، بدون برنامه بازدید و بدون الگوی پایش ساخته و رها می‌شوند.

او بر ضرورت بازدید‌های دوره‌ای و ثبت داده‌ها در سامانه نگهداشت ساختمان تأکید کرد و افزود: بازدید‌های زمان‌محور باید مشابه سیستم گارانتی خودرو‌ها تعریف شوند و با نصب تجهیزات پایش و اتصال به سامانه مرکزی، چرخه بازبینی ساختمان‌ها کنترل شود.

مدیرکل دفتر کنترل مقررات ملی ساختمان همچنین از طراحی سامانه‌های مکمل شامل شناسنامه فنی ملکی، سامانه نگهداشت ساختمان، سامانه واپایش انرژی و سامانه مقررات ملی ساختمان خبر داد و گفت این سامانه‌ها باید در تعامل با یکدیگر و بر پایه مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM) و ورود بیمه به چرخه تضمین کیفیت اجرا شوند.

او اعلام کرد: طرح بیمه تضمین کیفیت ساختمان از مرحله طراحی تا بهره‌برداری در همکاری با بیمه ایران در آستانه نهایی‌سازی است.

مانی‌فر همچنین از شکل‌گیری نسل جدید مقررات ملی ساختمان خبر داد و گفت: ویرایش پنجم مبحث نوزدهم نخستین گام این تحول بود و مبحث ۲۲ دومین گام خواهد بود.