باشگاه خبرنگاران جوان- آذر عسکرپور- اینجا، در دل استان کرمان انتظار برای یک قطره باران، بسیار طولانی شده است؛ خشکسالی گاهی فقط بیآبی نیست، بلکه صدای ترک خوردن آینده یک روستا یا شهر است.
در گزارش امروز، به سرزمینی سفر کردهایم که مردمانش چشم انتظار باران ؛ بارش این رحمت الهی هستند.
محمد سمیع، ۸۶ ساله، دیگر به آسمان نگاه نمیکند؛ میگوید نگاهش از بس به آسمان بیابر دوخته شده، خسته شده او که روزی سربلندترین کشاورز روستا بود، حالا به زمینی خشک خیره شده است. اینجا، دراستان کرمان و تک تک شهرستانهای این استان، داستان محمدسمیع، داستان تکتک ماست.
آب، برای فاطمه جان دختر هفت یا هشت ساله، یک نقاشی در کتاب علوم است.
او هرگز رودخانه جاری را از نزدیک ندیده است، بزرگترین آرزویش این است: یک روز بارانی به مدرسه برود، گزارش ما، از جایی آغاز میشود که کودکان، باران را فقط در رویاهایشان میبینند.
عمویم که یکی از ساکنان شهرستانهای استان کرمان است، تعریف میکند که این جاده، روزی بستر یک رودخانه خروشان بود.
حالا، من به عنوان خبرنگار، روی شنزاری ایستادهام که نفس زمین را به شماره انداخته است، اینجا، زمانی زندگی جاری بود؛ اکنون فقط سکوت و گرد و غبار است.
عکسهای قدیمی روستاهای استان را که نگاه میکنیم، حوضهای پرآب و باغهای سرسبز را میبینیم. امروز اما، آن حوضها پر از خاک شده و باغها، جز سایهای از خود چیزی به جا نگذاشتهاند. این سفر در زمان، بیرحمترین گزارش از تغییر است.
پدیده خشکسالی یکی از مهمترین بلایای طبیعی است که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث بروز بسیاری مشکلات از جمله اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده است.
کرمان با آب و هوای خشک و نیمه خشک همواره با کمبود بارشها مواجه بوده است و تغییر اقلیم، بروز خشکسالی و کاهش نزولات آسمانی در کنار حفر چاههای غیر مجاز و برداشت بی رویه آبهای زیر زمینی، سفرهها و منابع آبی استان را تا حد بسیار زیادی تخلیه کرده است، طوری که در سالهای اخیر تاثیرات بسیار منفی در کاهش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی و آب شرب را شاهد بودیم.
کاهش ۹۷ و نیم درصد بارندگی در استان کرمان
کشاورزی که روزی از هر هکتار زمینش ۱۰ تن گندم برداشت میکرد، امروز حتی به اندازه یک گاری کوچک هم محصول ندارد.
حمیده حبیبی رئیس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان در گفتوگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره وضعیت بارندگی امسال، استان کرمان گفت: از ابتدای سال آبی جاری، سال آبی، زراعی در ایران از اول مهر هر سال شروع میشود و تا مهر سال بعد ادامه دارد؛ دورهای که متوسط بارندگی هر منطقه در ایستگاههای باران سنجی محاسبه میشود.
وی گفت:خشکسالی یک پدیده قابل پیش بینی نمیباشد و در سالیان اخیر بیش از ۲۰ سال تقریبااستان کرمان دچارکمبود بارش است.
حبیبی بیان داشت: ما اکنون در سطح استان کرمان ۹۷ و ۶ دهم درصد کاهش بارندگی داشتهایم که نسبت به دوره بلند مدت فقط یک دهم درصد ما بارندگی داشتهایم.
وی افزود: در حال حاضر ۹۸ و نیم درصد کاهش بارندگی نسبت به پارسال داشتهایم و در ۱۰ سال اخیر ۹۹ درصد استان درگیر خشکسالی بوده است.

کدام مناطق بیشترین و کمترین بارندگی را داشتند؟
حبیبی بیان کرد: در بین شهرستانهای استان از ابتدای سال آبی امسال فقط شهرستان ارزوئیه ۱ و ۲ دهم میلیمتر باران باریده است ودر خود شهر کرمان در ایستگاه فرودگاه یک دهم بارندگی ثبت شده است.
وی اظهار داشت: پیش بینی اینکه تا دو ماه آینده همچنان کاهش بارندگی در سطح استان کرمان داریم و نسبت به دوره بلند مدت نرمال نخواهد بود.
به گفته رئیس پیش بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان در حال حاضر شاخص خشکسالی تا پایان این ماه کلا ۹۸ درصد استان درگیر خشکسالی است.
حبیبی با اشاره به اینکه از سال ۸۷ میزان بارشها در استان کم شده است، گفت:شاید در برخی از شهرستانهای استان بارش به حد نرمال بوده ولی نتوانسته این پدیده را جبران کند و منابع آبی نیز کاهش پیدا کرده است.بر اثر خشکسالیهای اخیر و کمبود رطوبت در سطح استان بیشتر طی امسال وزش باد و پدیده گرد وخاک را داشتیم که منشا آن از سطح کشور یا خود استان بوده است که با عدم وجود رطوبت بیشتر با گردوخاک مواجه بودهایم.
خشکسالی، یک کارت پستال غمانگیز نیست که از یک منطقهی دور برایمان فرستاده شده باشد. این اتفاق، امروز در همسایگی ما، در استان ما و در کشور رخ می دهد.
این رودخانههای خشکیده، رگهای مشترک سرزمینمان هستند. وقتی یکی میخشکد، همه تشنه میمانیم. نجات آب، یعنی نجات زندگی؛ و این مأموریتی است که تنها با دستانی به هم پیوسته ممکن خواهد شد؛ و اینگونه، زمین در سکوت میسوزد. اما از دل همین خاک سوخته است که باید رویید.
سناریوهای اقلیمی آینده حاکی از افزایش فراوانی خشکسالیهای شدید، حتی در زیست بومهای مرطوب است. از این رو لازم است مسئولان و برنامه ریزان استان در بخشهای مختلف با باور قطعی به این مساله، راهکارهای لازم برای کاهش پیامدها و سازگاری با شرایط آب و هوایی جدید را اتخاذ کند.