باشگاه خبرنگاران جوان _ هادی شریفی روز سهشنبه در نشست بررسی مدیریت منابع آب، ریشه های پدیده فرونشست و پیامدهای آن در محل اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: همزمان با فرونشست در دشت مشهد در برخی مناطق مانند منطقه ثامن شاهد بالاآمدگی سطح آب بودیم که نتیجه تراکم آبخوان به دلیل نفوذ کمتر آب به عمق بود؛ در این راستا طرحی با عنوان خشکاندازی برای مدیریت این وضعیت تصویب شد.
وی اظهار کرد: اگرچه کمآبی بر همه کشورها تأثیر گذاشته اما ایران به لحاظ سرعت تغییرات ناشی از کمآبی رتبه دوم جهانی را به خود اختصاص داده است.
مدیر کل زمینشناسی با بیان اینکه ۹۹ درصد علت فرونشست کاهش آب است و ربطی به بافت خاک ندارد، تصریح کرد: از ۴۵ دشت استان، ۱۷ دشت درگیر فرونشست است و هفت دشت در وضعیت کاملاً بحرانی قرار دارند.
وی بیان کرد: دشتهای نیشابور، کاشمر، مشهد، جوین، بردسکن و خواف، دشتهای بحرانی ما هستند. بردسکن از نظر فرونشست بحرانیترین دشت استان است و در عمل کل دشت را از دست دادهایم در نیشابور نیز فرونشست به راهآهن رسیده است. سریعترین نرخ فرونشست نیز مربوط به دشت خواف است که ترکهای موازی و پلهای در آن مشاهده میشود.
مدیرکل زمین شناسی خراسان رضوی گفت: در محدوده حرم مطهر رضوی تا سال ۲۰۲۲ نرخ فرونشست پنج سانتیمتر بود که اکنون به هشت سانتیمتر رسیده و این حرکت به سمت مرکز شهر ادامه دارد. در منطقه شمال غرب مشهد (دشت مشهد - چناران) با وجود کشاورزی وسیع، نرخ فرونشست تا ۲۸ سانتیمتر نیز ثبت شده بود اما اکنون به ۱۵ سانتیمتر کاهش یافته است.
شریفی تأکید کرد: از این پس هر سازهای که قرار است در خراسان رضوی احداث شود باید پیوست اداره کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی را داشته باشد تا محدوده فرونشست در آن مشخص شود.
وی در پایان با بیان اینکه از دست دادن آبخوان عوارض پیچیدهای دارد، هشدار داد: اگر امروز جلوی این روند را نگیریم، تلاشهای ما برای احیای دستکم ۱۰ سال دیگر جواب خواهد داد در مناطقی مانند سنگبست و دشت فریمان حفر چاههای بیرویه عامل اصلی این وضعیت بوده است.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور در این نشست با تأکید بر انجام وظایف ذاتی این اداره کل اظهار کرد که تمرکز صرف بر اعلام نرخ فرونشست دیگر کارساز نیست.
وی راهکار اصلی را ارائه نقشه ریسک و خطرپذیری دانست تا سازهها به گونهای ایجاد شوند که در معرض خطر فرونشست قرار نگرفته و بحران جدیدی خلق نکنند.
منبع ایرنا