باشگاه خبرنگاران جوان- مهدی دهمرده، معاون فناوری، نوآوری و اقتصاد دانشبنیان ستاد علم و فناوری شورایعالی انقلاب فرهنگی در نخستین جلسه میز تخصصی صنعت فولاد کشور با موضوع احصاء نظام مسائل اولویتدار و دستیابی به راهکارهای فوری و عملیاتی دانشبنیان در حوزه صنعت استراتژیک فولاد کشور در محل دبیرخانه این شورا با تأکید بر اینکه این میز باید خروجی در قالب سند و یا بسته و برنامه سیاستی در حوزه فولاد داشته باشد، در ادامه اظهار کرد: طبق گفته مقام معظم رهبری جایگاه مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی در حکم قانون و لازمالاجراست.
وی، ادامه داد: در شورا میزهای تخصصی متعددی از هوش مصنوعی تا هوا فضا و انرژی وجود دارد که بهنوعی با علم و فناوری در کشور مرتبط است که خروجی میز تخصصی هوش مصنوعی به تدوین سند ملی منجر شده است.
معاون ستاد علم و فناوری شورایعالی انقلاب فرهنگی، درباره روند تشکیل میز تخصصی فولاد هم توضیح داد: در ابتدا دستگاههای اجرایی در ارتباط با یک مشکل در کشور با این شورا مکاتبه و مشکل و چالش موجود را مطرح میکنند این شورا هم بهعنوان مرجعی فرادستگاهی به این موضوع ورود و مشکل را از باب اسناد حل میکند.
دهمرده، با بیان اینکه وقتی شورا سندی را تدوین میکند بهمانند قانون لازمالاجراست، گفت: این سند یا برنامه و بسته سیاستی با تغییر دولتها تغییر نمیکند و بدینترتیب قابلیت پیگیری را دارد.
وی، با بیان اینکه در شورا بحث اجرایی نه، اما موضوع نظارتی مطرح است، در ادامه تصریح کرد که یکی از بازوی نظارتی شورایعالی انقلاب فرهنگی سازمان بازرسی کل کشور است.
معاون ستاد علم و فناوری شورایعالی انقلاب فرهنگی، با بیان اینکه اغلب خروجی این میزها سند، برنامه یا بسته سیاستی است، ادامه داد: از جمله این خروجیها سند ملی هوش مصنوعی، یا سند هوافضا، سند ملی توسعه دریایی و... است خروجی میز به فراخور ماهیت میز و آنچه که دبیر تشخیص میدهد متفاوت خواهد بود این جلسه هم با هدف تشریک مساعی و همفکری با صاحبان صنایع برگزار شد.
دهمرده، در پاسخ به گلایه یکی از حاضرین با بیان اینکه ما همواره صنایع کوچک و بزرگ را با هم میبینیم، گفت: نخستین جلسه برای طرح موضوع و بررسی مشکلات صنایع بود تا بتوان درباره خروجی میز تصمیم گرفت. اعضای میز هم متشکل از صاحبان صنایع، دستگاههای مختلف دولتی و ذینفعانی است که در این میان استفاده میکنند و حتی افرادی که بخواهند خوراک تهیه کنند.
وی، با بیان اینکه شورا امروز در خدمت یک گروه از اعضای میز تخصصی صنعت فولاد بود، افزود: مشکل امروز ما و حلقه مفقوده فقدان ارتباط صنعت و دانشگاه است این در حالی است که در دیگر کشورها نمایندگان صنایع مختلف در دانشگاهها حضور فعال دارند.
معاون ستاد علم و فناوری شورایعالی انقلاب فرهنگی، با بیان اینکه صنایع مشکلات خود را مطرح و شورا با در نظر گرفتن جمیع جهات بهدنبال راه حل و چارهای است، افزود: معتقدم باید افرادی از صاحبان صنایع در دانشگاهها تدریس کنند و سازوکار آن نیز در آییننامهای دیده شده است و بحث آن در شورایعالی انقلاب فرهنگی جدی است.
دهمرده، با تأکید مجدد بر اینکه دانشگاه میتواند مشکلات صنعت را برطرف کند، در ادامه خاطرنشان کرد: هماکنون از مشکلات کشور بحث ناترازی انرژی و موضوع هیدروژن مصنوعی مطرح است برای حل این مشکل بسیاری از کشورهای دنیا برای خود نیروگاهی ساختهاند در ایران هم باید به فکر چاره بود.
وی، با بیان اینکه در نخستین جلسه موضوع مطرح و در جلسات آینده به فراخور موضوع افراد دعوت شده و دستگاهها هم حضور خواهند داشت، یادآور شد: اغلب خروجیهای این شورا توانسته است که مشکلی از کشور را حل کند.
در ادامه مرتضی شالی، مشاور مدیر عامل شرکت نیکان تک ایرانیان، با بیان اینکه ۹۵ درصد مواد اولیه تولیدکنندگان پیچ و مهره از صنعت فولاد تأمین میشود، در ادام نبود ثبات قیمتی را از مشکلات این صنف برشمرد و افزود: همچنین تسهیلاتی برای تولیدکنندگان قائل نمیشوند و همه خریدهای نقدی است و پس از تحویل مدتدار به ما بازگردانده میشود.
وی، با بیان اینکه در کشور کلافهای میلگرد تا سایز ۲۴ تولید میشود و تا سایز ۳۰ از خارج کشور تأمین میشود، گفت: از اینرو بحث واردات مطرح میشود که اغلب قراردادهای خاص دولتی هستند این واردات علت شمار فراوانی از شرکتهای تولیدکننده شده است.
شالی، ناترازی آب، برق و گاز را از دیگر مشکلات این صنعت عنوان و درباره راهکارهای پیشنهادی خاطرنشان کرد: توسعه فناوریهای بومی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان، تقویت همکاری دانشگاه و صنعت، مدیریت هوشمند و تأمین انرژی تجدیدپذیر از راهکارهای پیشنهادی است.
شناسایی تکنولوژیهای روز دنیا و ورود آن به صنعت وظیفه جامعه دانشگاهی است
مهندس سید اردشیر افضلی، مدیر عامل شرکت ذوب آهن اصفهان هم با اعتقاد به اینکه تجربه بدون علم و بالعکس راه بهجایی نخواهد برد، گفت: صنعت نیازمند دانشگاه است.
وی، با بیان اینکه صنعت برای رسیدن به جایگاه واقعی خود در کشور باید نیازهای خود را به کمک دانشگاه برطرف کند، افزود: کل کشور نیازمند پیشرفت در غیر اینصورت محکوم به شکست است برای جلوگیری از پدیده شکست باید از تکنولوژیهای روز دنیا بهره برد شناسایی این تکنولوژیها وظیفه جامعه دانشگاهی است و باید به سیستمهای پیشرفته دنیا ورود و آنرا در کشور پیاده کند.
افضلی، بهبود تکنولوژی صاحبان صنعت را وظیفه دانشگاهیان دانست و خاطرنشان کرد: البته بخشی از این به روز کردن مربوط به مسئولان برای صدور مجوزهای لازم برای ورود تکنولوژی و تجهیزات است.
وی، با بیان اینکه برای ما ظرفیت ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تن تولید در سال تعریف شده است، گفت: برای داشتن این ظرفیت تولید با کیفیت نیازمند بهبود تکنولوژی و متعاقب آن بهبود فرآیند تولید هستیم. فولاد سبز هم که به اشتباه معادل تولید هیدروژن قرار داده شده است بحث فولاد سبز شامل ۳ محور محیط زیست، جامعه و اقتصاد است اگر همه سیستمهای بر این ۳ محور استوار باشد موفقیت صنعت و دانشگاه حتمی است.
افضلی، درباره زنجیره ارزش هم توضیح داد: در حقیقت زنجیره تأمین و ارزش است و باید روی آن کار شود باید نیازمندیها وارد و آنچه نیاز نیست برطرف شود. باید بحث خامفروشی از صنعت فولاد حذف شود اکنون ذوب آهن با همات هم کار میکند که یک بهبود و پیشرفت بهشمار میرود این پیشرفت میتواند خامفرو. شی صادرات همات را بهبود بخشد هم میتواند سیستمها را بهبود و هم قیمتها را کاهش دهد.
وی، یادآور شد: ما معادن فراوانی از همات قابل استفاده در کشور داریم که اگر چنین اتفاقی بیفتد کمک بزرگی به معادن همات و بهبود زنجیره ارزش خواهد شد.
افضلی در بخش دیگری از سخنانش درباره تربیت نیروی انسانی با اعتقاد به اینکه صنعت باید برای تربیت نیروی انسانی متخصص خود هزینه کند، گفت: در دیگر کشورها دانشگاهها ماهانه دانشجویان را به داخل صنعت میفرستادند تا ضمن آشنایی با محیط صنعتی مهارت لازم را کسب کنند متالورژی رشته گستردهای است در مقطع کارشناسی از صنعتی، استخراج، شکل دادن یا سرامیک و ... مطالب متعددی وجود دارد در حوزه لیسانس این عمومیت وجود دارد مشخص نیست صنعت نیازمند کدام بخش تخصصی دانشآموخته این رشته است پس ناگزیر است برای آشنایی بیشتر او هزینه کند.
وی، ادامه داد: آموزش از مسایلی است که امروز در سیستمهای چابک مطرح است صنعت باید آموزش داشته باشد تا دانشآموخته متالورژی را در مسیر مورد نیاز خودش هدایت کند.
فولاد سبز و هوشمند مکمل یکدیگر هستند
در ادامه محمد زنجانی، مدیر عامل شرکت مگاماشین، با بیان اینکه شرکت ما فعال در زمینه تولید دستگاههای برش لیزر اغلب در صنایع فولادی و سیستمهای رباتی و هوش مصنوعی است، در ادامه تصریح کرد: من معتقدم در کنار فولاد سبز باید مبحث فولاد هوشمند را هم مطرح کنیم که این دو مکمل یکدیگر هستند
وی، با بیان اینکه ما تاکنون توانستهایم فعالیتهای متعددی در زمینه فولاد هوشمند و در حوزه هوش مصنوعی انجام دهیم، گفت: در ارتباط با سیستمهای رباتیک، سیستمهای هوش مصنوعی که در بسیاری موارد نظیر به کاهش مصرف آب، انرژی و پیشبینی و جلوگیری از تخریب سیستمهای تولیدی و کنترلهایی منجر شده است.
زنجانی، ادامه برای ورود این سیستمهای هوشمند به صنعت فولاد کشور اعلام آمادگی کرد.
صنعت فولاد در زنجیره بالادستی جزو معدود صنایعی است که به اهداف ۱۴۰۴ رسیده است
محمد آقاجانلو، رئیس هیأت مدیره شرکت معادن و فلزات، هم با بیان اینکه صنعت فولاد در زنجیره بالادستی جزو معدود صنایعی است که به اهداف ۱۴۰۴ رسیده است، در ادامه خاطرنشان کرد: سال ۸۲ برای ۲۰ سال آینده چشماندازی تعریف و مقرر شد در آذر ۱۴۰۴ ظرفیت فولاد کشور به ۵۵ میلیون تن در سال برسد خوشبختانه به این ظرفیت نزدیک شدهایم، اما این صنعت با بیمهریهایی روبهرو شده است.
وی، با بیان اینکه صنعت فولاد که باید بتواند سودآور باشد و بتواند بر مبنای سود و توان اقتصادی پیش برود هماکنون بیشترین فشارها را تحمل میکند، گفت: از ناترازی آب، برق و گاز تا مسئولیت اجتماعی همگی بر دوش این صنعت است با این رویه برای صنعت فولاد آینده سختی را میتوان متصور شد.
آقاجانلو، با بیان اینکه از ظرفیت ۵۵ میلیون تن چیزی حدود ۳۰ میلیون تن تولید فولاد داریم بهعبارتی ۴۰ درصد ظرفیت خالی است، در ادامه پیشبینی کرد با این روند ناترازی انرژی در آینده وضعیت دشوارتر هم میشود.
وی، با بیان اینکه با توجه به پتانسیلهای موجود در کشور و تجارب ارزنده ایران میتواند از قطبهای برتر دنیا در زمینه آهنسازی باشد، افزود: با مشاهده کلان روندهای جهانی دستکم در بخش آهنسازی ایران از پتانسیل کمرقابتی در سطح جهان برخوردار است به کمک همه صنایع میتوانیم کل کشورهای همسایه در منطقه را درگیر کنیم. کشورهای افغانستان و قزاقستان را بهلحاظ مواد معدنی کشورهای حوزه خلیجفارس را میتوانیم در ادامه زنجیره فولاد خود تعریف کنیم.
حرکت به سمت فولاد سبز یک ضرورت انکارناپذیر است
آقاجانلو، درباره فولاد سبز یا دانش نو در صنعت فولاد هم توضیح داد که بخش عمده فولاد کشور از روشی غیر از کوره بلند حاصل میشود این روشها آلایندگی کمتری دارند که این روش را میتوان بهبود هم داد کمااینکه در برخی کشورها نسبت H۲ به Co۲ به بالای ۳ افزایش یافته است این یعنی میزان هیدروژن تولیدی بیشتر.
وی، با بیان اینکه این پروژه را میتوان با دانشگاههای مختلف پیش برد، تصریح کرد: حرکت به سمت فولاد سبز یک ضرورت انکارناپذیر است، چون ایران کشوری صادرانمحور است و هماکنون نیازی فولادی کشور با ۱۷ میلیون تن برآورده میشود اگر مابقی ظرفیت تولید صادر شود در صورت آلایندگی فراوان جلوی آن گرفته خواهد شد.
افزایش بهرهوری و کاهش مصارف در صنعت فولاد از مسیر فولاد سبز میگذرد
در ادامه عبدالله اعزازی اردی، مدیر اجرائی و عضو هیأت مدیره انجمن آهن و فولاد ایران، با بیان اینکه تا پیش از بازنشستگی از ایمیدرو در مقطعی مسئول توسعه برنامه فولاد بودم، گفت: در آن برنامه اهدافی تعیین شده بود یکی از آن اهداف کلان رسیدن به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال که تا حدودی به آن دست یافتیم از دیگر اهداف افزایش بهرهوری و کاهش مصارف بهویژه مصارف انرژی است که قدمهایی برداشته شده است که باید تقویت شود که بحث فولاد سبز بخشی از این هدف است.
وی، با بیان اینکه پس از بحث افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها میتوان گفت صادرات این محصول قابل رقابت خواهد بود، ادامه داد: برای افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها باید از تجارب جهانی استفاده کنیم از تجربه شرکتهای صاحب سبک و نظر استفاده کرد ما ناگزیر از پیمودن مسیر انقلاب صنعتی چهارم و پنجم هستیم که موضوعاتی، چون فولاد سبز و هوش مصنوعی جزء لاینفک آن هستند.
اعزازی، با اعتقاد به اینکه با ارتباط با جهان طی این مسیر تسهیل خواهد شد، گفت: آموزش پرسنل و افزایش انگیزش هم از مباحث مهمی است که باید به آن توجه ویژهای شود درباره ارتباط صنعت و دانشگاه هم سالها در اینباره صحبت شده است، اما یک پیشنهاد خاص و کاربردی آن است که اساتید دانشگاه ساعاتی را در صنعت کار کنند و بالعکس و صنعت امکان تدریس تجارب خود را در محیط دانشگاهی داشته باشد.
رتبه دهم جهانی ایران در زمینه تولیدات صنعت فولاد در کشور
بهروز اسماعیلی، مدیر بومیسازی و توسعه تکنولوژی انجن تولیدکنندگان فولاد ایران، هم با بیان اینکه ایران در زمینه تولیدکنندگان آهن و فولاد در جهان رتبه دهم را دارد، در ادامه خاطرنشان کرد: با چشمانداز تعریف شده برای ایران باید طی ۳ سال آینده به رتبه هفتم جهانی برسیم تولید سالانه ایران ۳۱.۵ میلیون تن فولاد در کشور است و چانچه تاکنون به رتبه ۷ جهانی نرسیدهایم به عوامل مختلفی، چون تحریم و. بستگی دارد.
وی، ادامه داد: سهم فولاد در تولید ناخالص ملی ۵.۵ بالغ بر ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر سهم اشتغال در صنعت فولاد به صورت مستقیم و غیر مستقیم است که ارزآوری ۱۱ درصد معادل ۶.۶ میلیارد دلار در سال گذشته داشته است. روند حاشیه سود شرکتهای فولادی از سال ۹۹ با میانگین حاشیه سود ۳۳ درصد تا ۱۲ درصد در سال گذشته و در ۶ ماهه نخست امسال به ۶ درصد کاهش یافته است هیچ صنعتی در دنیا نمیتواند با این میزان سود به کار خود ادامه دهد.
بالغ بر ۱۴ میلیارد دلار ارزش تولید از دست رفته صنعت فولاد از سال ۱۴۰۰ تاکنون
اسماعیلی، با اشاره به ناترازیهای گاز برق و انرژی در ادامه با بیان اینکه تنها در فروردین سال گذشته زنجیره کامل آهن و فولاد انرژیاش تأمین بود، افزود: ارزش تولید از دست رفته صنعت فولاد در سال ۱۴۰۰ تاکنون بالغ بر ۱۴ میلیارد دلار است. همچنین ۷ درصد برق کشور را مصرف میکنیم که معادل ۵۵۰۰ مگاوات است که ۷۳ درصد آنرا فولادیها در سایت خودشان تولید میکنند.
وی، ادامه داد: در حوزه گاز هم مصرفکننده ۵ درصد گاز کشور هستیم. در سالهای اخیر ۵ درصد رشد قیمت فولاد را داشتهایم، اما این در حالی است که برق ۲۳ برابر و گاز ۱۴ برابر افزایش داشته است اینها علتهای ناترازی در ارزش افزوده از دست رفته است.
نامگذاری ۲۳ دی ماه بهعنوان روز ملی صنعت فولاد
اسماعیلی، با بیان اینکه ما در کشور ۳ برابر هزینههای انرژیهای کشورهای حاشیه خلیجفارس را پرداخت میکنیم، گفت: با این رویه صادرات معنا ندارد. این انجمن ۲۳ تا ۲۵ دی ماه در برج میلاد رویداد ملی بزرگترین فرآیند تخصصی را برگزار میکند.
وی، افزود: این فرآیند را صنعت فولاد در حوزه نهضت بومیسازی آغاز کرده است، در سال ۸۰، ۲۳۰ دلار به ازای تولید هر تن فولاد ارزبری داشتیم، در سال ۹۷ به ۱۴۰ دلار رسید و امروز به مرز ۶۰ دلار رسیدهایم.
اسماعیلی، در ادامه از شورا نامگذاری ۲۳ دی ماه بهعنوان شروع عملیات اجرایی و کلنگزنی ذوب آهن اصفهان بهعنوان روز ملی فولاد را خواستار شد.
در ادامه ابراهیم حشمت دهکردی، دانشیار سازمان انرژی اتمی و نائبا رئیس انجمن جوشکاری و آزمایشهای غیر مخرب ایران با بیان اینکه آرزوی مهندسان مواد و متالورژی همواره این بوده است که کشور کربن ۳ تولید نکند، گفت: در ایران فولاد Nace و HSLI تولید میکنید که مایه مباهات است دستیابی به گریدهای بالاتر با خواص مهندسی بهتر جزو وظایف تولیدکنندگان فولاد است با تولید این محصولات ناگزیر نیستیم آنها را بهصورت قاچاق وارد کشور کنیم.
وی، با تبریک به تولیدکنندگان برای ساخت ریل راهآهن این موفقیت را پیشرفت چشمگیر صنایع ذوب آهن از سال ۴۶ تاکنون برشمرد و افزود: زمانی که از تهران به سمت بندرعباس حرکت میکنیم در کنار جاده سایتهای متعدد تولید فولاد را شاهد هستیم، اما قطب اصلی آن اصفهان است در عین حال در کرمان سیرجان صنایع فولادی هم وجود دارد. بهلحاظ کمی تولیدکنندگان خوبی هستیم باید به کیفیت اهمیت داد.
صنعت فولاد کشور با توجه به دستیابی به چشمانداز ۱۴۰۴ نیازمند بازنگری است
چمران، عضو هیأت مدیره و مدیر بازرگانی شرکت آهن و فولاد ارفع هم با بیان اینکه صنعت فولاد با حاشیه سود ۳۳ درصد امروز به مرحله بحران رسیده است، در ادامه خاطرنشان کرد که خطر اینکه صنعت فولاد جایگاه خود با حاشیه سود ۸ درصد از دست برود وجود دارد. صنعت فولاد صنعت مادر کشور است و با توجه به رسیدن چشمانداز ۱۴۰۴ نیازمند بازنگری است اینکه کدام بخش توسعه داده شود چه تکنولوژی به روزی به کشور آورده شود و مسائلی از این قبیل باید مجدداً بازنگری شود.
وی، بازنگری مجدد صنعت فولاد را از اولویتهای این نظام دانست و گفت: کشورمان نیازمند صادرات در زمینه فولاد چه آلیاژی و چه غیر آلیاژی، اما هماکنون با وجود مشکل نرخ ارز صادرات غیر اقتصادی است اگر تولیدکنندگان فولاد بخواهند صادرات داشته باشند باید ارزشان را بخشی ۷۰ و بخشی ۹۰ هزار تومان بفروشند که با نرخ کنونی متفاوت است.
چمران، تفاوت قیمت ارز را عین ضرر برشمرد و افزود: البته این جدای از آن است که باید عوارض صادراتی هم پرداخت شود همه این موارد سبب میشود ظرفیتی که وجود دارد سرمایهگذاری اشتباهی کردهایم برای برطرف کردن آن تنها کافی است بازنگری به نحوی انجام شود که اعداد و ارقام به صرفه و صلاح باشد این یعنی ارزآوری برای کشور و بخشی از مشکلات فولادی را برطرف میکند.
بحث انرژی از چالشهای اصلی صنعت فولاد بهلحاظ تأمین و بهلحاظ هزینه است
در ادامه مصطفی احمدیپور، مدیرعامل شرکت جهان فولاد غرب با توجه به مأموریت میز تخصصی فولاد در شورایعالی انقلاب فرهنگی ۳ موضوع را قابل بررسی دانست و خاطرنشان کرد: بحث انرژی قطعاً از چالشهای اصلی صنعت فولاد بهلحاظ تأمین و بهلحاظ هزینه است که باید در این میز بهطور جدی بررسی شود.
وی، استانداردهای ملی و بینالمللی را از دیگر موضوعات قابل بررسی عنوان و تصریح کرد: متأسفانه نهادهای نظارتی ما به بهانه عدم امکان کنترل، بازرسی و نظارت در زمینه استاندارد میکوشند صورت مسأله را پاک کنند. هماکنون در کشور در بحث فولاد و کل زنجیره سازمان ملی استاندارد و ارگانهای نظارتی دیگر فراتر از استانداردهای بینالمللی کار نظارتی انجام میدهند و دلیل آنرا نبود امکان نظارت عنوان میکنند.
احمدیپور، ادامه داد: چنانچه به سمت استانداردهای بینالمللی حرکت کنیم قطعاً در زمینه مصرف فولاد و انرژی تأثیرگذار خواهد بود؛ و موضوع سومی که باید به آن توجه شود موضوع ردپای کربن است در سالهای نه چندان دور و در آینده در حوزه صادرات فولاد با چالش مواجه خواهیم شد چنانچه دانشگاه بهعنوان بازوی علمی صنعتگران وارد این بحث نشوند که به همافزایی و نتیجه منجر شود قطعاً چالش بعدی خواهد بود.
وی، تولید فولاد سبز را یکی از راهکارهای ردپای کربن دانست.
رضا ایمانیان نجفآبادی، عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی ایران، هم با بیان اینکه ۵ درصد تولید ناخالص ملی کشور هزینههای خوردگی است، افزود: این یعنی ۱۴۵۰ همت تنها اعتبار و هزینهای است که تلف میشود در حوزه خوردگی از این میزان حدود ۴۰۰ همتش را میتوان با مدیریت خوردگی مانع از آن شد. اما راه حل آن است که وزارت لوم با همکاری وزارت نفت، صمت و مسکن مدل و نقشه راه مدیریت خوردگی کشور را طراحی کنند که انجمن خوردگی برای این موضوع اعلام آمادگی میکند.
وی، با بیان اینکه فولادی که تولید میشود ۵ درصد آن صرف دوبارهسازی میشود، گفت: لطفاً همکاران کل چرخه فولاد را در نظر بگیرند جایی مدل بازاریابی به بحران دچار شده است انجمن تولیدکنندگان باید توجه کند که سبد مصرف فولاد کشور چه میزان است؟
ایمانیان، با بیان اینکه نباید فولادهای خاص را از نظر دور داشت، ادامه داد: انجمن تولیدکنندگان فولاد موظف شود که سبد مصرف را مشخص کند و زمانی که قصد دارید مدل توسعه به شرکت ذوب آهن بدهید تأکید شود روی فلان فولاد آلیاژی سرمایهگذاری کند.
به گفته وی، روزانه ۵۲ هزار تومان از جیب هر ایرانی برای فقط حوزه خوردگی پرت میشود.
در ادامه مهندس فربد حیدریان، مدیر عامل شرکت آکام فولاد با بیان اینکه شرکت ما در حلقههای آخر زنجیره فولاد قرار دارد، در ادامه حجم تولید و میزان بهرهبرداری سازههای بتونی را قابل قیاس با سازههای فولادی ندانست و علت آنرا ساخت سازههای بتونی در بچکینگ و حتی کنار سازه توسط یکسری کارگر عنوان و خاطرنشان کرد: این در حالی است که سازههای فولادی در بهترین کارخانجات پس از گذراندن انواع تستها مورد استفاده قرار میگیرد و سازههای بتونی در برابر زلزله استحکام و کیفیت لازم را ندارند.
سازههای فولادی با بهترین متریال در بهترین کارخانهها ساخته میشوند
وی، در ادامه توضیح داد که ورقهایی که ما بهعنوان متریال اولیه بهصورت ستون و تیر استفاده میکنیم همکاران در کارخانههایشان با بهترین کیفیت تولید میکنند. باید الزامی برای استفاده از سازههای فولادی در کشور وجود داشته باشد دستکم برای برخی ساختمانهایی که بهرهبرداری خاص دارند یا حتی ساختمانهای مسکونی از سازههای فولادی استفاده شود.
حیدریان، علت ارزانی سازههای بتونی را نبود کیفیت برشمرد و افزود: همچنین بحث کیورینگ را در بحث بتون نمیبینیم، چون کیفیتها در سازههای بتونی لحاظ نمیشود و قیمت تمام شده پایین است و به علت همین ارزانی همه برای ساخت و ساز به آن رو میآورند.
وی، در بحث صادرات محصولات فولادی گذاشتن مشوقهایی در سند ملی جامع فولاد را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: بخشهای خصوصی میتوانند موتورهایی باشند که پس از جستوجو و در کشورها بازاریابی کنند و راهکارهای صادرات را بهرغم تحریمها داشته باشند.
حیدریان، با انتقاد از بحث خامفروشی صنعت فولاد گفت: با ارزش افزوده ایجاد شده میتوان برای جوانان اشتغالزایی هم داشت.
احسان حیدری، مدیر منابع انسانی شرکت فولاد یزد، هم با بیان اینکه سخنان من متمرکز بر منابع انسانی است، گفت: از مشکلات پیش رو در منابع انسانی صنعت فولاد را سالمند و میانسال شدن جامعه کارگری ایرانی است از اینرو بحث خروجیها به وروردیها نمیخورد قانون ۲۰ ساله مشاغل سخت و زیانآور هم سبب شده کارگران در اوج توان و تجربه در ۴۰ سالگی بازنشسته شوند که باید در اینباره چارهای اندیشیده شود.
ناترازی مهارت و آموزش با نیازهای واقعی صنعت از مشکلات صنعت فولاد
وی، توجه به ۳ نکته را حائز اهمیت برشمرد و افزود: ناترازی مهارت و آموزش با نیازهای واقعی صنعت از آن جمله است مطالبی که در دانشگاه آموزش داده میشود در محیط صنعتی کارآیی ندارد باید آموزشهای عملی و فنی حرفهای باشد تا دانشآموخته پس از فارغالتحصیلی به کار گمارده شود نه آنکه پس از چندین سال آموزش نیروی دلخواه صنعت شود.
حیدری، بحران جذب، نگهداشت و انگیزش نیروهای متخصص را از دیگرا نکات دانست و گفت: صنعت فولاد صنعت دشواری است مباحثی، چون ریسک و ایمنی در آن مطرح است باید نظان جبرانی حمایتی برای آن دیده شود این میتواند بهصورت مشوقهای تأمین اجتماعی مالیاتی و یا حمایتی از سمت دولت باشد در غیر اینصورت طی چند سال آینده با جذب نیروی انسانی مواجه خواهیم بود.
وی، ضعف حکمرانی منابع انسانی در سطح صنعت را از دیگر مشکلات برشمرد و افزود: هماکنون وزارت جوانان، صمت و وزارت کار در ارتباط با اشتغال جوانان همراستا تصمیم نمیگیرند از اینرو ممکن است دستوراتی باشد که همدیگر را نقض کنند که این موضوع باید بازنگری شود.
در ادامه محمدامین فیوضات، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف صنعت فولاد را از ستونهای فقرات توسعه صنعتی کشور دانست و گفت:، اما در دنیای امروز مزیت رقابتی فولاد تنها در ظرفیت تولید نیست بلکه در دانش، نوآوری و سرعت حل مسأله نهفته است.
وی، تصریح کرد: دانشگاههای پیشرو کشور نظیر شریف، تهران و امیر کبیر با سرمایه بزرگ نیروی انسانی روبهرو هستند نیروهای انسانی که در واقع مرزهای دانش سازههای فولادی را میشناسند و آماده حل مسائل واقعی این صنعت هستند، اما پرسش کلیدی اینجاست که چه میزان از ظرفیت بهصورت بالفعل در خدمت صنعت فولاد است؟
چالش اصلی نبود سازوکار تعامل هدفمند پایدار و مسألهمحور میان صنعت و دانشگاه است
فیوضات، با اعتقاد به اینکه چالش اصلی نبود دانش و یا توان در کشور نیست بلکه نبود سازوکار تعامل هدفمند پایدار و مسألهمحور میان صنعت و دانشگاه است، گفت: در اینبار ۳ پیشنهاد عملی دارم نخستین پیشنهاد تعریف پروژههای صنعتی واقعی با مالکیت مشترک است کاری که دانشگاه شریف با بنیاد مستضعفان در حال انجام است.
وی، درباره دومین پیشنهاد توضیح داد: بهجای پایاننامههای صرفاً دانشگاهی شرکتهای فولادی میتوانند مسایل واقعی خودشان را نظیر مسأله فولاد سبز، تولید مقاطع نوین فولادی، صنعتیسازی و ماژولارسازی صنعت فولاد که هماکنون چین در جهان پیشرو است را بهصورت پروژه مشترک با دانشگاه تعریف کنند تا خروجی مشخص و قابل اجرا داشته باشند.
فیوضات، حضور نظاممند صنعت در دانشگاه را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: این حضور نه تنها در جلسات مقطعی که کرسیهای صنعتی نظیر دورههای کوآپ دانشگاه شریف اعلام آمادگی کرده است بلکه میتواند مانند دورههایی که برای صنعت نفت راهاندازی شده است برای صنعت فولاد هم راهاندازی شود تا دانشگاه و صنعت به زبان مشترک برشند.
وی، ایجاد مسیر سریع تبدیل ایده به محصول با دستورالعمل اجرایی را از دیگر پیشنهادات عنوان و خاطرنشان کرد: بسیاری از نتایج پژوهشی در دانشگاه تولید میشود، اما اجرایی نمیشود ساختار واسط نظیر دفاتر انتقال فناوری تخصصی فولاد میتواند این شکاف را پر کند.
تعامل صنعت و دانشگاه یک هزینه پژوهشی نیست بلکه سرمایهگذاری راهبردی برای آینده
فیوضات، ادامه داد: تعامل صنعت و دانشگاه یک هزینه پژوهشی نیست بلکه سرمایهگذاری راهبردی برای آینده رقابتپذیر فولاد ایران و حل چالشهایی است که امروز مطرح است. امید میرود بهروزرسانی سند ملی فولاد نقطه آغاز همکاریهایی باشد که نه تنها مقاله بلکه استاندارد محصول و ارزش افزوده خلق کند.
سجاد قربانی، مدیر فنی شرکت معادن سنگ آهن احیاء سپاهان هم با بیان اینکه بهجای پرداختند به فولاد سبز باید به فکر حل مشکلات پایهای صنعت فولاد بود، افزود: دوستان به موضوع منابع انسانی بهدرستی اشاره کردند ما هماکنون با این موضوع درگیر هستیم اگر بتوانیم در ۵ حوزه مرتبط ۲ کارشناس متخصص داشته باشیم مشکلات برطرف میشود.
وی، با بیان اینکه این خلأ را ارتباط دانشگاه با صنعت میتواند پر کند، تصریح کرد: ما با پارک علم و فناوری دانشگاه فردوسی و با دانشگاه تهران پروژههای مشترکی داشتیم و در حال پیشبرد هستیم بدین ترتیب هم میتوان نیروهای فنی مورد نیاز صنعت در آینده را تربیت کنیم و هم نیاز خود را برطرف کنیم.
در ادامه مهندس محمدرضا کریمی، مدیر عامل شرکت عالی فلز، با بیان اینکه مشکلات بخش خصوصی صنعت فولاد با بخش دولتی متفاوت است، گفت: تجربه به من نشان داده است کشورهایی در بخش صنعت موفق بودهاند که به صنایع کوچک اهمیت دادهاند، اما در ایران چنین نیست.
وی، با بیان اینکه ما بهدنبال انجام کار خاص هستیم، گفت: تا زمانی که دانشجوی مهندسی از نزدیک با محیط صنعتی آشنا نشده باشد توانایی و مهارت کار در صنعت را نخواهد داشت.
تدوین سند استراتژی نوآوری در فولاد مبارکه
مسعود هراتیان، معاون پژوهش و نوآوری فولاد مبارکه هم از تدوین سند استراتژی نوآوری در فولاد مبارکه خبر داد و گفت: براساس سند روی آن کارهایی انجام شده است منابع، بودجه و هزینههایی که قصد داریم در راستای فولاد سبز و تحول دیجیتال انجام دهیم براساس این سند است کوشیدهایم کل زنجیره ارزش TRLA را ببینیم در بخشهای پایینی مسایل دانشگاهیان در بخشهای فوقانی سرمایهگذاریهای خطرپذیر. همه این موارد را انجام دادهایم در پارکهای دانشگاهی مراکز نوآوری تأسیس کردیم از کف TRLA و از پروژههای دانشجویی آغاز کردیم تا مسایل کلان که نتایج خوبی هم حاصل شده است.
وی، با اشاره به ۳ پیشران اساسی گفت: اقتصاد چرخشی فولاد سبز یکی از این پیشرانهاست سبد پروژهها هم استخراج شده است به دانشگاه ابلاغ میشود و از آنها کمک خواهیم گرفت. تحول دیجیتال از دیگر پیشرانهاست و آخرین پیشرفت و ارزش افزوده بالاست.
هراتیان، گفت: در بحث اقتصاد چرخشی در بخش آلودگی هوا بهعلت استفاده از قوس الکتریکی خوشبختانه جلو هستیم و میتوانیم به دنیا اعلام کنیم که ما آلایندگی زیادی نداریم در آینده مباحثی، چون رد پای کربن گریبان ما را هم خواهد گرفت پیشنهاد مشخص ما ایجاد مشوقهای مالیاتی است تا صنایع به سمت کاهش تولید گازهای گلخانهای حرکت کنند.
در ادامه محمد امین ثامنی، مدیر عامل شرکت ممرادکو با بیان اینکه اگر گفتههای مهندس اسماعیلی رعایت شود همه مشکلات برطرف میشود، گفت: ما هماکنون گاز را به نرخ اروپا میخریم، اما شمش را برای صادرات به علل مختلفی از جمله تحریم با قیمت کمتر از قیمت جهانی میفروشیم.
سرمایهگذاری صنعت در بخش خصوصی یا از آورده سهامدار، یا استقراض و یا فاینانس است
وی، ادامه داد: سرمایهگذاری صنعت در بخش خصوصی یا از آورده سهامدار، یا استقراض و یا فاینانس است و باید بهره مالی ۴۳ درصد بدهیم برای برق به قیمت اروپا هزینه کنیم و شمش را به قیمت دستوری بفروشیم. حاشیه سود صنعت فولاد از ۳۳ درصد به ۸ درصد در ۶ ماهه نخست سال رسیده است برق را خودمان تولید میکنیم و در مواقعی برقی تولیدی خودمان به مصرف خانگی میرسد.
سیدحامد ضیایی، مدیر عامل شرکت باربد فناور هم با بیان اینکه مشکل تولیدکنندگان فولاد مشکل اقتصادی است، گفت: این موضوع باید در سطح کلان دیده شود، چون مسائل جزئیتر از آن ناشی میشود ما در کشور پس از تولید فولاد سازههای فولادی را داریم که شامل همه موارد از کوچکترین جز فولادی نظیر میخ تا ورقهها و تیرهای فولادی است همه این موارد که در داخل تولید میشود بخش عمدهای از قراردادها با نهادهای دولتی و یا کارفرمای اصلی آن دولت و یا نهادهای وابسته به دولت است.
وی، ادامه داد: با همه مشکلاتی که در کشور داریم ما توانستیم با مشارکت فولاد مبارکه سال گذشته برای نخستین بار فولاد نیس ایکس ۶۰ سرویس ترش را برای مصارف نفتی تولید کنیم و از واردات بینیاز شویم، اما بدون آنکه فولادساز دخیل باشد در چند هفته اخیر فولاد ۵۲ درصد افزایش قیمت داشته است برای این موضوع باید فکر اساسی شود.
مشکلات صنعت در بخش خصوصی با بخش دولتی متفاوت است
در ادامه سید محسن ابویی مهریزی، مدیر عامل شرکت آهن و فولاد بافق با بیان اینکه مشکلات صنعت در بخش خصوصی با بخش دولتی متفاوت است، گفت: بخش خصوصی کارخانه میسازد و بخش دولتی کارخانه خریداری میکند مدیران بخش دولتی پایدار نیستند و تحتتأثیر فشارهایی تغییر میکنند.
وی، با بیان اینکه من بهعنوان بخش دولتی صنعت با ۱۲۰ میلیون یورو اجرا میکنم، اما کارخانه کناری من با ۷۰۰ میلیون یورو آن را اجرا میکند، ادامه داد: صنعت فولاد در ۱۰ سال گذشته هزینهای که در آورده است خرج خودش کرده و خروجی برای شما فقط تولیداتش بوده است در واقع ارزشافزودهای نداشته است.
ابویی، با بیان اینکه اگر قصد خدمترسانی است باید فرهنگ این صنعت نهادینه شود، خاطرنشان کرد: بخش حاکمیت نباید زایش صنعتی داشته باشد دو سال و نیم است که مسئولان محصولات خام را به ثمن بخت میدهند این زیر ساخت صنعت فولاد را نابود میکند بزرگترین معدن سنگ آهن به ظرفیت ۱۲ میلیارد تن و با خلوص ۲۳ درصد در روسیه است ما معادن زیر ۴۰ درصد را معاف کردهایم این لابیها آتیه مواد اولیه را نابود میکند.
وی، با بیان اینکه تفاوت سرمایهگذاری در صنعت و معدن ۴۰ برابر است، گفت: هماکنون صنعتگران به سمت خامفروشی رفتهاند که ناشی از نقصان فرهنگ صنعتی است.
تسریع اکتشافات و مدیریت تأمین سنگ از چالشهای صنعت فولاد کشور
محمد جواهری، نماینده مدیر عامل شرکت معدنی و صنعتی گلگهر و مدیر عامل باشگاه گلگهر هم با اشاره به آغاز فعالیت این شرکت از دهه ۷۰ تاکنون در ادامه این شرکت را تأمینکننده ۴۰ درصد ماده اولیه فولاد دانست و خاطرنشان کرد: این شرکت سال گذشته رتبه نخست کنسانتره و گندله کشور را کسب کرده است و تنها منطقهای در کشور هستیم که پس از سال ۷۰ زنجیره کامل تولید محصول کامل فولاد را از معدن تا محصول نهایی را آغاز کردهایم.
وی، از افتخارات این شرکت را افتتاح ۴۰ همت پروژه در سال گذشته برشمرد و افزود: ۱۶۰ همت پروژه هم آماده بهرهبرداری است. این شرکت آب مورد نیاز خود را از خلیجفارس تأمین میکند که از سال ۹۲ استارت آن خورده است و از سال ۹۸ آب خلیجفارس در در گلگهر داریم.
جواهری، با بیان اینکه این صنعت برق مورد نیاز خود را تولید میکند، گفت:، اما همواره چالشهایی در صنعت فولاد وجود داشته است که از آن جمله میتوان به تسریع اکتشافات و مدیریت تأمین سنگ، ناترازیهای انرژی و افزایش حاملهای انرژی، افزایش حق انتفاع که باید بازبینی شود و تشریفات گمرکی و عدم تخصیص ارزی برای شرکتهای بهرهبردار اشاره کرد.
در ادامه میثم حمزهایلو، معاون اداری شرکت تجارت فولاد فراز، با بیان اینکه اگر همه این موارد را به مثابه تیم فوتبال ببینیم فوروارد تیم بخش بازرگانی و تولید است، گفت: بازرگانیهای فولاد بسیار مشکل دارند و احساس میکنند به آنها نگاهی نمیشود حال آنکه بازرگانان و تجار بخش خصوصی هستند که بهراحتی میتوانند به واحد تولید برای آوردن تکنولوژی جدید کمک کنند.