قهرمانان بی‌مدال

به گزارش خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با آغاز جنگ تحمیلی و تجاوز رژیم بعث عراق به خاک میهن در شهریور سال 1359 و حضور داوطلبانه جوانان غیور و اعزام سربازان کشور به مرزهای غربی و جنوبی کشور، نقش زنان (مادران و همسران) در تقویت روحیه رزمندگان دفاع مقدس بسیار پررنگ و اساسی بوده است. مادرانی که با خدا معامله کردند و خدا داد را به پروردگار سپردند تا جان و مال و ناموس ایران پاک، حفظ شود. سپرهایی از جنس بدن انسان در مقابل تجاوز دشمن. دشمنی که در ظاهر یک کشور بود و در واقع یک جهان، دشمنی سر سپرده بی‌رحم و جیانتکار که گزارش جنایات، وحشی‌گری و آثار شکنجه‌هایشان پس از گذشت سی‌وپنج سال از آغاز جنگ همچنان کالبد و روان رزمندگان وخانواد‌ه‌هایشان را می‌لرزاند. شکنجه‌هایی که مستقیماً با روح و جسم دلاورمردان ایران سر و کار داشت.

یا همسرانی که در اوج جوانی و طراوت تنها شدند، شیر زنانی که همسرانی را از زیر قرآن عبور دادند و با چشمان اشکبار و قلبی فولادین همدم زندگیشان را بدرقه و راهی جبهه‌های جنگ کردند تا  همه زنان و دختران و مادران با یک اسم و آنهم «ایران» در پناه غیور مردان ایرانی از دسترس دشمن و دشمنان دور بمانند. 

در تمام سال‌هایی که از جنگ تحمیلی عراق و ایران گذشت، هرچه فیلم و اثر سینمایی تولید شد، با فضای دلاوری‌های مردان ایران زمین در جبهه‌های حق علیه باطل بود. اگر هم زنی در مقام همسر یا مادر در فیلم‌ها دیده می‌شد تمام تلاش و نقش که داشت یک کاسه آب بود که پشت وی می‌ریخت و از همان لحظه انتظار را تمرین می‌کرد.

نقش زن در قامت مادری که فرزندش را برای دفاع از یک کشور پرورش داد، یا همسری که در غیاب همسر در تنهایی ساخت و فرزندی شبیه پدر تربیت کرد یا زنان پزشک، پرستار و بهیاری که در بیمارستان‌های صحرایی و در شرایط بحرانی به درمان شیر مردان زخمی می‌پردازند فراموش شد.

فیلم‌ها سعی داشتند از جنگ، تانک و توپ و اسلحه وشلیک و سنگر و... را به تصویر بکشند، تصاویری از شجاعت و فداکاری که مصداق‌های آن کاملاً مردانه بود. هیچ فیلم و تصویری از خون دل‌ها و حسرت‌ها و تنهایی و دلتنگی مادران و زنان نگفت، هیچ کدام زنی را که پشت سنگر پا به پای مردش با همه بحران‌ها جنگید و پیروز شد را نشان نداد.

از حمایت معنوی زنان فقط جواب تلفن و صدای نا‌مفهوم یک زن که لحن غمگین و صدای در حال گریه داشت به گوشمان خورد و... البته در این میان چند فیلم انگشت شمار به نقش زن پرداخت که «هیوا» رسول ملاقلی‌پور از آن جمله است بانوان حماسه‌ساز در تاریخ سینمای ایران، هنرمندانی هم بوده‌اند که به نقش زن، مادر و همسر در رشادت‌ها و پیروزی‌های میدان نبرد در این هشت سال دفاع مقدس اشاراتی داشته‌اند. بانوان فیلمسازی که کمبود یک زن قهرمان و تأثیر زنان را در فیلم‌های دفاع مقدس احساس کردند و به پرورش یک زن قهرمان در داستانشان پرداختند.

از میان فیلمسازان زنی که در حوزه دفاع مقدسد به خلق اثر سنیمایی پرداخته‌اند می‌توان به «گیلانه» رخشان بنی‌اعتماد اشاره کرد. فیلمی که بنی‌اعتماد و محسن عبدالوهاب با همکاری هم ساختند به زندگی مادری به نام «گیلانه» می‌پردازند که به همراه دو فرزندش در بحران جنگ تحمیلی و در بمباران‌های پایتخت، شرایط سخت و تلخی را می‌گذرانند.

این فیلم چند جایزه به عنوان بهترین کارگردانی، بهترین بازیگری، بهترین فیلم، در ایران و جشنواره‌های خارج کشور برای این تیم سینمایی به ارمغان آورده است.

و سرانجام... 

فیلمسازی به عنوان نرگس آبیار تصمیم گرفت در خصوص دفاع مقدس یک فیلم بسازد. اثری سینمایی در ژانر دفاع مقدس که قهرمان آن یک زن است. یک زن و مادر به نام «الفت» که زندگی‌اش از جوانی تا سنین میانسالی و پیری به نمایش در می‌آید.

الفتی که فرزندش به جبهه رفته و او برای پسرش سال‌ها با امید و عشق صبر می‌کند و انتظار می‌کشد تا نشانی از فرزندش به دست او برسد که اسیر یا شهید شده است. اما سال‌ها بدون هیچ خبری می‌گذرد و... 

نقش «الفت» تنها زن قهرمان سرزمین ما نیست مادران و همسران و حتی فرزندان بسیاری در انتظار فرزند، همسر و پدرشان در آتش انتظار سوختند اما بازیگر الفت با حس وحال و فضایی که با ایفای نقش خود ایجاد می‌کند می‌تواند احساسات مادران وهمسران را بیان کنند و به تصویر بکشند.

رمان «دا» نیز که پیشنهاد ساختن آن چندی پیش مطرح شد یک قهرمان زن دارد که با عبور از مرارت‌ها، تلخی‌ها و استقامت در برابر آنها به یک قهرمان در داستان تبدیل می‌شود که مخاطب نمی‌تواند ادامه جریانات را رها کند.

البته با این وصف هنوز کم‌کاری در عرصه پرداختن به نقش زنان و بانوان فیلمساز در عرصه دفاع مقدس وجود دارد که باید این خلاء با فیلمنامه قوی قدرتمند و ساختن فیلم‌های ارزشمند در این زمینه پر شود چون در معرفی زنان قهرمان که در پشت سنگرها حامی معنوی مردان بوده‌اند کوتاهی شده است.

گزارش از: شیما شفیعی

انتهای پیام/