قربانی کردن از اهداف خلقت و آفرینش انسان است
چگونه خداوند «ارحم الراحمین» به پیامبر خود دستور ذبح فرزند عزیزتر از جانش را می‌دهد و چگونه ابراهیم خلیل الله(ع) راضی به انجام این کار می‌شود؟
به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ دهم ذی الحجه روزی بزرگ برای مسلمانان است، روزی که حجاج پس از گذر از منا و مشعر و عرفات و رهایی از تعلقات، سرسپردگی و بندگی خود در بارگاه الهی را جشن می گیرند و از نزدیک شدن دل هایشان به ساحت قرب الهی سرمست می شوند. اما فراتر از شادی و سرور در این عید بزرگ باید به فلسفه و پیام تاریخی این روز نیز توجه داشت، اینکه چگونه می شود خداوند «ارحم الراحمین» به پیامبر خود دستور ذبح فرزند عزیزتر از جانش را می دهد و چگونه ابراهیم خلیل الله(ع) راضی به انجام این کار می شود؟
آیتالله سید محمد قائم مقامی که از اساتید سطوح عالی حوزه های علمیه است در پاسخ به چرایی دستور خداوند مبنی برقربانی شدن حضرت اسماعیل(ع) به خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان گفت: فلسفه عید قربان در کلمه قربانی نهفته است که به معنای قرب و نزدیکی به خداوند بوده و بواسطه آن بنده به خالقش نزدیک می‌شود.
وی افزود: قربانی کردن شامل بازگرداندن آنچه خداوند به موجود عطا کرده است، از جمله اساسی ترین مسائل و خود وجود می‌شود و جالب اینجاست که خداوند پس از بازگرداندن عطیه اولیه، دوباره آن را به موجود باز پس می‌دهد.
این استاد حوزه و دانشگاه ایمن شدن در برابر غرور، گمراهی، کفر و آفات را از برکات اهداء مجدد هدایا به موجودات پس از قربانی دانست و اظهار داشت: وقتی موجودی از دارایی‌های خود از جمله جان و ثروتش به خاطر خدا می‌گذرد هنگامی که خداوند دوباره این موارد را به او باز پس می‌دهد دیگر آنها را متعلق به خود نمی‌داند.
آیتالله قائم مقامی با اشاره به داستان ذبح حضرت اسماعیل(ع) گفت: حضرت اسماعیل(ع) نور چشم و عزیز‌ترین دارایی حضرت ابراهیم(ع) بود و خداوند اراده کرد که این پیغمبر الهی آماده قربانی کردن فرزندش باشد اگرچه در نهایت هرگز این اتفاق نیفتاد.
وی دستور قربانی حضرت اسماعیل(ع) را از اوامر آزمایشی خداوند بر شمرد و در این خصوص توضیح داد: در این گونه دستورات خداوند تنها امتثال و آمادگی خطاب به امر را می‌خواهد و خواستار انجام امر و اجرای قربانی کردن نیست.
آیت الله قائم مقامی ادامه داد: در سنت حقه انبیا فقط یکبار و برای اولین و آخرین بار به حضرت ابراهیم(ع) دستور ذبح فرزند داده شد و خداوند با فرستادن گوسفند نشان داد سنت قربانی انسان توسط انسان امری منسوخ است و نباید انجام شود.
آفریده شدیم تا قربانی کنیم...
در ادامه سید محسن میرباقری، دکترای علوم قرآن و حدیث فلسفه قربانی را در امتداد هدف خلقت جهان دانست و به خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان توضیح داد: اگرچه ملائک بیشتر از انسان خداوند را تسبیح و تقدیس می‌کنند اما این عبادت با فداکاری همراه نیست به طوری که ملائک، شهوت و نیازی ندارند تا به عنوان مثال برای خواندن نماز از لذت خواب بگذرند.
وی ادامه داد: بنابراین خداوند می‌خواهد انسان‌ها در عبادت خود از آنچه که دوست دارند، بگذرند و با خداوند معامله کند چرا که دنیا محل آزمون است تا تسلیم بودن خود را به خداوند نشان دهیم و از او نمره قبولی دریافت کنیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: قربانی کردن یک معامله سراسر سود است به طوری که خداوند نه تنها مال انسان را ارزان نمی‌خرد بلکه پاداشی بالاتر از آن را به انسان اعطا می‌کند.
وی قربانی کردن حضرت اسماعیل(ع) توسط حضرت حضرت ابراهیم(ع) را نهایت تسلیم در برابر خدا دانست و اظهار داشت: حضرت ابراهیم جان موقت پسرش را با سعادت ابدی او معامله می‌کند و طی این جدایی موقت به مقام تسلیم نائل می‌شود به طوری که در دنیای آخرت باز هم در کنار فرزندش خواهد بود.
میرباقری با بیان اینکه اگر ما طاقت چنین آزمایشی را داشتیم، خداوند دوست داشت ما را با قربانی کردن فرزند امتحان کند، تصریح کرد: با توجه با آنکه هر آنچه حضرت ابراهیم انجام داده در مناسک حج به عنوان یک سنت برای همه حاجیان واجب می‌شود و از طرف دیگر از آنجا که خداوند می‌دانست ما طاقت قربانی کردن فرزند را نداریم بنابراین به جای حضرت اسماعیل(ع) برای آن حضرت یک گوسفند فرستاد.
در پایان باید گفت اگرچه قربانی کردن فرزند در راه تقرب الهی امری بسیار سخت و غیرقابل تصور حتی برای اولیاء الهی است، اما در تاریخ و در کشور ما کم نبوده‌اند پدرانی که با تکیه و توسل به همین فرمان الهی فرزندان خود را ابراهیم وار در راه رضای پروردگار هدیه کردند. شاید یکی از حکمت های دستور خداوند برای ذبح حضرت اسماعیل(ع) این باشد که تحمل از دست دادن فرزند برای ما انسان های عادی در آزمایشات الهی و حوادث کمی آسان‌تر و قابل پذیرش‌تر شود.
انتهای پیام/
