المانیتور: آیا زمان مهار صنعت چاپ بی قانون ایران فرا رسیده است؟
به نوشته المانیتور، صنعت ترجمه و چاپ ایران تاکنون بدون پایبندی به قوانین کپی رایت فعالیت کرده است.
به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، وبسایت المانیتور در گزارشی نوشت: صنعت چاپ ایران از سال ها پیش، بدون پایبندی به قوانین جهانی کپی رایت، فعالیت کرده است. بسیاری از نویسندگان بزرگ جهان از جمله الکس فرگوسن، جان بارت، جان ماکسول کوتسی و گابریل گارسیا مارکز نیز بارها به چاپ و توزیع غیرقانونی آثارشان در این کشور اعتراض کرده اند.
افراد بسیاری امیدوارند ایران کنوانسیون "برن" برای حمایت از آثار ادبی و هنری را بپذیرد. این کنوانسیون در سال 1886 به منظور حمایت از آثار هنرمندان و نویسندگان آغاز به کار کرد. ایران در میان 25 کشوری است که تاکنون وارد این کنوانسیون نشده است.
در حال حاضر بیش از 12 هزار ناشر در ایران فعال هستند. به دلیل پایبند نبودن ایران به قوانین جهانی کپی رایت، این ناشران می توانند بدون هرگونه عواقب به بازنشر و ترجمه آثار خارجی بپردازند. با این حال تعدادی از ناشران ایرانی، بدون این که به چنین مجوزی نیاز داشته باشند، برای باز نشر و یا ترجمه از نویسندگان خارجی اصلی مجوز دریافت کرده اند.
خشایار دیهیمی، یک مترجم ایرانی با سابقه ترجمه بیش از 100 کتاب، در مصاحبه ای با المانیتور اظهار کرد: "من اجازه گرفتن برای ترجمه کتاب را وظیفه اخلاقی خود می دانم. به همین دلیل است که توانسته ام با بسیاری از نویسندگان خارجی دوستی خوبی داشته باشم." با این حال دیهیمی با ورود ایران به کنوانسیون برن مخالف است. وی می گوید در صورتی که این اتفاق رخ دهد، ناشران کنترل کامل ترجمه ها را در اختیار می گیرند و به همین دلیل کیفیت آثار نیز افت می کند.
حسین سناپور، نویسنده ایرانی، نظر متفاوتی با دیهیمی ارائه داده است. وی در مصاحبه ای با المانیتور گفت ورود ایران به کنوانسیون می تواند وضع پر آشوب بازار ترجمه ایران را نظم ببخشد و کیفیت آثار را بهبود دهد. وی افزود: "این موضوع به گردش کتاب های چاپ شده در ایران کمک می کند، و این اتفاق به معنای درآمد بهتر برای مترجمان خواهد بود. وقتی که کپی رایت در ایران وجود داشته باشد، مترجم ها زمان بیشتری برای آثار خود صرف می کنند و به همین خاطر کیفیت آن ها نیز بهبود می یابد." سناپور باور دارد سود مالی ورود ایران به کنوانسیون، از سود انجام ندادن این کار بسیار بیشتر است.
با این حال بسیاری از نویسندگان و مترجمان نسبت به مزایای ورود ایران به کنوانسیون چندان اطمینان ندارند. آن ها باور دارند این اقدام بر صنعت ادبی ایران تاثیری منفی خواهد گذاشت و تنها ناشرانی از آن سود می برند که از روابط محکم تری برخوردارند. یکی از این ناشران معتقد است زمینه قوانین کپی رایت، قبل از ورود این کشور به کنوانسیون، باید ایجاد شود.
با لغو تحریم های بین المللی، به نظر می رسد ایران وارد سازمان تجارت جهانی خواهد شد. با این حال یکی از شرایط عضویت در سازمان تجارت جهانی، ورود به کنوانسیون برن است.
سناپور در این باره اظهار کرد: "نزدیک به دو دهه تحقیق و بررسی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه صورت گرفته است. اگر به اظهارات ارائه شده دقت کنیم، متوجه می شویم که این وزارت خانه نسبت به ورود ایران به کنوانسیون علاقه مند است. از سوی دیگر این وزارت خانه لایحه ای را تنظیم کرده و آن را برای تصویب به مجلس ارسال کرده است. مجلس پیشین این موضوع را چندان مورد بررسی قرار نداد؛ اما ما امیدواریم مجلس جدید وقت بیشتری را برای بررسی آن صرف کند. در همین راستا من امیدوارم ایران در آینده نزدیک وارد کنوانسیون بین المللی کپی رایت شود."
انتهای پیام/
