از قرارداد سلف چه می‌دانید؟ تاریخچه و مزایا

به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، قرارداد سَلَف به قراردادی گفته می شود که در آن عرضه‌کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد سلف به فروش می‌رساند و مزایای گوناگونی دارد که امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد به بررسی این قرارداد بپردازد.

قرارداد سلف چیست؟

سَلَف در لغت به‌معنای پیش‌پرداخت، قبول کردن و اطاعت نمودن است.

قرارداد سَلَف یا عقد سَلَف قراردادی است که در آن عرضه‌کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد سلف به فروش می‌رساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند.

خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را در یک قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند که به این قرارداد نیز به اختصار سلف می‌گویند. اوراق سلف نوعی صکوک است و امنیت بیشتری نسبت به اوراق مشارکت دارد.

بیشتر بخوانید: عرضه قرارداد نسيه و سلف در بورس کالا

مطابق شریعت اسلام استفاده از این نوع عقد برای برخی کالا‌ها همچون طلا و سکه به عنوان دارایی پایه مجاز نیست.

قرارداد‌های سلف روشی برای تأمین نیاز نقدینگی شرکت‌ها از راه جذب سرمایه‌گذاری هستند.

از دیگر کاربرد‌های مهم این اوراق جبران کسری بودجه دولت‌هاست، به این شکل که دولت به جای پیش‌فروش محصولات و مواد خام به خارج از کشور، به ویژه در زمانی که بنا به دلایل سیاسی و اقتصادی قیمت پیش‌فروش مواد خام پایین است، با انتشار اوراق سلف، محصولات را مستقیماً به مردم پیش‌فروش می‌کند و در زمان سررسید به وکالت از طرف صاحبان اوراق محصولات یا مواد خام را در بازار جهانی نقداً به فروش می‌رساند و از این راه با صاحبان اوراق تسویه می‌کند؛ در این فرایند تفاوت قیمت نقد و سلف در غالب سود به مردم تعلق می‌گیرد.

تاریخچه اوراق سلف

صکوک یا اوراق سلف نخستین بار در سال ۲۰۰۱ میلادی توسط کشور بحرین منتشر شدند.

بیشتر بخوانید: معرفی قرارداد سلف موازی استاندارد نفت کوره

مؤسسه پولی بحرین برای نخستین بار در حوزه کشور‌های خلیج فارس اقدام به انشار اسنادی دولتی به ارزش ۲۵ میلیون دلار آمریکا و به شکل اوراق ۳ ماهه و با عنوان «صکوک سلم» و مطابق با قوانین اسلامی کرد که نرخ بازدهی ثابت ۹۵٫۳ درصدی داشتند و بر نرخ بهره مبتنی نبودند.

قرارداد سلف در حقوق

بیع سلف یا بیع سلم یا بیع مال مضمون هنگامی است که مبیع کلی و در ذمه، ثمن نقد و معلوم و تعهد فروشنده (مسلم‌الیه) در تسلیم مبیع به خریدار (مسلم)، مؤجل است.

بیشتر بخوانید: عرضه قراردادهای سلف، نسیه و نقد در بورس کالا

در فقه امامیه یکی از شرایط صحت بیع سلف، لزوم قبض ثمن در مجلس عقد است، اما در قانون مدنی به لزوم قبض ثمن تصریح نشده‌ است.

تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق

در اوراق سلف، بر خلاف اوراق مشارکت و سهام، خریدار در مالکیت و مدیریت بنگاه شریک نخواهد بود. از سوی دیگر امکان تعیین دامنهٔ سود این اوراق وجود دارد و از این نظر برای افراد ریسک‌گریز مناسب است.

همچنین بر خلاف اوراق اجاره که درآمد ثابتی دارند، اوراق سلف میزان کف و حداکثر سود برای خریدار در نظر می‌گیرند که طبیعتاً باید سود بیشتری از اوراق اجاره داشته باشد، اما ریسکش نیز بیشتر است.

مزایای اوراق سلف

اوراق سلف قراردادی است که در آن عرضه‌کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد به فروش می‌رساند و در مدت زمان تعیین شده کالای خریداری شده را به خریدار تحویل می‌دهد.
‌
می‌توان اوراق سلف را نوعی صکوک دانست که امنیت بیشتری نسبت به اوراق مشارکت دارد که مطابق شریعت اسلام استفاده از این نوع عقد برای برخی کالا‌ها همچون طلا وسکه به عنوان دارایی پایه مجاز نیست. همچنین قرارداد‌های سلف روشی برای تأمین نقدینگی شرکت‌ها از راه جذب سرمایه‌گذاری هستند.

بیشتر بخوانید: تامین اعتبار تسویه اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام سبک داخلی

از کاربرد‌های مهم اوراق سلف جبران کسری بودجه دولت است. بدین معنا که دولت به جای پیش‌فروش محصولات و مواد خام به خارج از کشور، به ویژه در زمانی که بنا به برخی دلایل قیمت پیش‌فروش مواد خام پایین است با انتشار اوراق سلف، محصولات را مستقیماً به مردم پیش‌فروش می‌کنند و در زمان سررسید به وکالت از طرف صاحبان اوراق محصولات یا مواد خام را در بازار جهانی نقداً به فروش می‌رساند و از این راه با صاحبان اوراق تسویه می‌کند. در این فرایند تفاوت قیمت نقد و سلف در قالب سود به مردم تعلق می‌گیرد.

لازم به ذکر است؛ اوراق سلف موازی منحصر به یک نوع کالای خاص نیست و به سرعت می‌تواند ابعاد گسترده‌ای را پیدا کند.

کما اینکه اوراق مذکور در ابتدا برای محصولات پتروشیمی، فلز و در مرحله بعد برای سنگ آهن و محصولات کشاورزی منتشر شده است.

قرارداد سلف نفتی چیست؟

قرارداد‌های سلف نفتی روشی برای پیش‌فروش نفت هستند.

شرکت‌های نفت از این روش برای تأمین مالی و به عنوان یک روش جذب سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اوراق سلف نفتی، تحولی بزرگ در ساختار سرمایه گذاری ایران

خریدار این اوراق می‌تواند آن‌ها را واگذار کند که در این صورت هر انتقال یک سلف موازی مستقل محسوب می‌شود.

همراه با اوراق سلف نفتی یک حواله هم تحویل خریدار می‌شود که نشان‌دهندهٔ تعهد شرکت ملی نفت در برابر فروش نفت به فرد است.

با توجه به در نظر گرفتن کف سود در این اوراق، دارندهٔ اوراق می‌تواند در صورت متضرر شدن نفت را در زمان سررسید به شرکت ملی نفت بفروشد.

این اوراق را شرکت ملی نفت در شبکه بازار سرمایه یا بانکی عرضه می‌کند که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی می‌توانند نسبت به خرید آن‌ها اقدام کنند.

انتهای پیام/