معادله چندمجهولی تربیت معلم با کیفیت در عیالوارترین وزارتخانه کشور

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، کمبود معلم و شاید در نگاه جزئی‌تر نبود معلم با کیفیت و متخصص حرف امروز و دیروز آموزش و پرورش نیست و با این روال مدیریتی که شاهدش هستیم، بی شک حرف فردا و پس فردای این وزارتخانه عیالوار هم خواهد بود؛ همان سیاستی که علی رغم بی ثباتی عمر وزارت وزرای مختلف و نیمه کاره ماندن طرح‌ها و سیاست هایشان استثنائا برقرار است و آن هم پر کردن کلاس‌های درس به هر قیمتی است.

همان سیاست بدون پشتوانه‌ای که نیروی با انگیزه کار را در قالب طرح‌هایی موسوم به حق التدریس آزاد، خرید خدمات آموزشی، غیردولتی، سرباز معلم و نظایر آن برای مدتی مقطعی به کلاس درس می‌کشاند و بعد از مدتی بلاتکلیف رها می‌کند؛ این گروه از معلمان هم باید دلخوش به شانس و اقبال منتظر قانون‌های یکباره و خلق الساعه استخدام شوند یا آنکه قید کار در چارچوب ضوابط اداری با امنیت نسبی شغلی را بزنند.

محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در جدیدترین اظهاراتش برای استخدام نیرو‌های بکارگرفته شده بعد از سال ٩٢ گفت که برنامه‌ای برای استخدامی برای آن‌ها نیست و اگر می‌خواهند در آزمون‌های استخدامی باید شرکت کنند؛ این اظهارات جدا از درست و غلط بودن گزاره مطرح شده بار دیگر موضوع پر رنگ شدن اساسنامه ماده ٢٨ دانشگاه فرهنگیان و ماده یک اساسنامه دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را نمودار می‌کند و باز هم همان چالش همیشگی کیفیت بهتر دوره یک ساله یا چهارساله شدت می‌گیرد.

توسعه دوره یکساله و شائبه تضعیف تربیت معلم!

طبق ماده ٢٨ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان که در جلسه ۷۰۴ مورخ ۶/۱۰/۱۳۹۰ شورای عالی ‏انقلاب فرهنگی و بنا به پیشنهاد مورخ ۲۸/۶/۱۳۹۰ وزیر آموزش و پرورش به تصویب ‏رسیده است، «تأمین بخشی از نیاز‌های خاص آموزش و پرورش در رشته‌هایی که امکان ‏توسعه آن ازطریق «دانشگاه» وجود ندارد، مطابق ضوابط و مقررات وزارت آموزش و ‏پرورش از میان دانش آموختگان سایر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی ‏کشور و حوزه‌های علمیه، مشروط به گذراندن دوره یکساله مهارت آموزی در «دانشگاه» ‏بلامانع می‌باشد. »

همین گزاره مبنای بسیاری از چالش‌ها و اختلاف نظر‌هایی است که دوقطبی موافقان و مخالفان دوره یکساله دانشگاه‌های تربیت دبیر شهید رجایی و فرهنگیان را ایجاد کرده است.

در این کارزار اختلاف نظر برخی دانشجومعلمان دوره چهارساله معتقدند که با توسعه ماده ٢٨، دوره چهارساله کمرنگ می‌شود و در واقع این کار نوعی تضعیف تربیت معلم است و حتی برای این گلایه خود مطالبه گری‌هایی از طریق بسیج دانشجویی به رئیس قوه مقننه هم داشته اند.

از طرفی شرایط و قوانین پذیرش در دوره یکساله و چهارساله نشان می‌دهد هزینه در نظر گرفته شده برای دانشجوی یکساله با توجه به اینکه هزینه خوراک و خوابگاه هم ندارد، کمتر از دانشجوی دوره چهارساله می‌شود از طرفی مدت زمان آموزش هم کمتر است و فرد محصل زودتر به هدف غایی نزدیک می‌شود و با این اوصاف شائبه پر رنگ شدن دوره یکساله و تضعیف دوره چهارساله کم وبیش شدت می‌گیرد.

البته سوالی هم که در اینجا مطرح می‌شود چگونگی جبران سونامی کمبود معلم و جبران آن در شرایط فعلی است. براساس اظهارات مسئولان آموزش و پرورش هرساله تعداد بازنشستگان از تعداد ورودی‌های جدید پیشی می‌گیرد و تا سال ١۴٠٠، بیش از ۶٠٠ هزار بازنشسته خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید

• نجات دانشگاهی ورشکسته در سایه واگذاری تربیت معلم به آن
• کمبود معلم؛ چالشی بدون حساب و کتاب در وزارتخانه‌ای عیالوار

تربیت معلم کیفی فدای کمیت شده است؟!

حجت الاسلام والمسلمین علیرضا صادق‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس که چندی پیش به عنوان معاون دانشگاه فرهنگیان هم فعالیت داشته است درباره علت توسعه اساسنامه ماده ٢٨ این دانشگاه به خبرنگار آموزش و پرورش گفت که به عنوان کسی که مدتی در این دانشگاه فعالیت داشتم، در مبانی نظری مسئولیت تدوین آن را داشتم و آشنا با واقعیات موجود در آموزش و پرورش باید بگویم به لحاط نظری باید معلم با صلاحیت‌های حرفه‌ای لازم را داشته باشیم و این موضوع از نظر وضعیت مطلوب است.

او ادامه داد: در زمان اجرای سند تحول دانشگاهی به نام فرهنگیان براب جبران دانشگاه‌های تربیت معلم تعطیل شده تشکیل شد تا به طور جداگانه و ویژه‌ای توانمندی معلمی را آموزش دهد، اما واقعیت این است که ٢ اشکال در مورد داریم اول آنکه دانشگاه‌های یاد شده ظرفیتی که بتواند حجم بالای بازنشستگی را پاسخگو باشد و جایگزین کند، ندارد و دوم اینکه در برخی موارد باید در اساسنامه تفسیر مجددی شود چرا که ممن است کسی ابتدا به دلیل نبود هدایت تحصیلی معلم مسیر دیگری را برای ورود به آموزش عالی انتخاب کند در حالی که به کار معلمی مشتاق هستند پس نباید آن‌ها را از دست بدهیم، چون صرفا به این دلیل که از ابتدا نیامده اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بیان کرد: در برنامه راهبردی ١٠ ساله دانشگاه فرهنگیان مطرح شده بود که کسانی را با طرح ٢ +٢ یا ٣ +١ وارد حرفه معلمی کنیم تا با شیوه‌های مختلف از ظرفیت دیگر دانشگاه‌های با انگیزه بهره گرفته و دانش آموختگان یا دانشجویان آن‌ها را وارد حرفه معلمی کنیم.

صادق‌زاده با اشاره به اینکه کسی که در دوره چهارساله می‌خواند بهتر از دوره یکساله است، گفت: در شرایط کنونی که به دلیل اضطرار سراغ حق التدریس می‌روند و هیچ دوره چهارساله یا یکساله ندیده است به عنوان ناظر بیرونی معتقدم چاره‌ای جز سرمایه گذاری بیشتر روی ماده ٢٨ نداریم، اما باید دید آنچه به عنوان ماده ٢٨ اجرا می‌شود کیفیت خوبی دارد یا خیر؟!

‌نمی‌توان معلم شدن شاگرد ممتاز دانشگاه‌ها را نادیده گرفت

حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پرورش درباره روش‌های تامین نیروی انسانی آموزش و پرورش بیان کرد: موضوع منابع انسانی آموزش و پرورش یکی از محوری‌ترین مسائل است و سند تحول با همه طول و عرضش موفقیتش به داشتن منابع انسانی توانمند و با استعداد است و با توجه به این شرایط ماده واحده‌ای در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح است.

او ادامه داد: در اینکه نیروی معلم در دانشگاه ویژه تربیت معلم باید پرورش یابد تردیدی نیست و مقام معظم رهبری هم بر آن تاکید دارند، اما در عین حال باید بتوانیم از بهترین دانشگاه‌های کشور هم بهره‌مند شویم؛ مثلا شاگرد ممتاز‌های ریاضی، فیزیک و زیست سایر دانشگاه‌ها دوره‌ای یک تا دو ساله به عنوان دوره مکمل در دانشگاه فرهنگیان ببینند که ماده ٢٨ هم بر این مبنا تاکید دارد.

او همچنین با تاکید بر داشتن معلم کیفی معتقد است مشکل اصلی و فعلی مصوبات مختلف برای جذب معلم به جز جذب از طریق دوره‌های یک یا چهار ساله بوده و شاید نزدیک به ١٠ بار مصوبه مربوط به آن تغییر کرده است.

با این وجود آنچه موضوع محوری تربیت معلم محسوب می‌شود کیفیت کار است که صرفا برچسب دوره یک ساله یا چهارساله ضمانت آن نیست بلکه روند ارزیابی دانشجویان در هر دو دوره بابد مورد توجه جدی قرار گیرد، در واقع اجرای آزمون سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای موسوم به اصلح می‌تواند تا حدی گره گشای این کار باشد البته که تاکنون دانشجومعلمان دوره چهارساله معاف از این آزمون بودند و١-٢ سالی می‌شود که صحبت از برگزاری آزمون برای آن‌ها مطرح است، اما گویی تاکنون مسئولان مربوط به این امر راه به جایی نبرده اند البته حاجی میرزایی اخیرا گفت که پیشنهاد آن را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه دادیم.

انتهای پیام/