باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - نانوایی‌ها در لرستان، همانند بسیاری از نقاط کشور، جایگاهی ویژه در زندگی روزمره مردم دارند.

 نان در فرهنگ غذایی ایرانی نه‌تنها یک خوراکی اساسی بلکه نمادی از برکت و معیشت است. با این حال، تخلفات برخی از نانوایی‌ها در استان لرستان در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های جدی شهروندان و مسئولان بدل شده است.

 بررسی این مسئله نشان می‌دهد که مجموعه‌ای از چالش‌ها در سه سطح کیفی، اقتصادی و نظارتی قابل مشاهده است.

بخش مهمی از نارضایتی مردم به کیفیت نان بازمی‌گردد. برخی نانوایی‌های متخلف به دلیل استفاده از خمیر مایه نامرغوب، پخت غیربهداشتی، نگهداری نامناسب آرد یا کاهش زمان تخمیر، نانی تولید می‌کنند که نه‌تنها ماندگاری ندارد بلکه موجب مشکلات گوارشی نیز می‌شود.

 گزارش‌های مردمی نشان می‌دهد که در مواردی نان بلافاصله پس از سرد شدن خشک یا پوک می‌شود و ارزش غذایی کافی ندارد. این مسئله، به ویژه در استان لرستان که نان یکی از اجزای اصلی سفره است، فشار روانی و مالی زیادی به خانواده‌ها وارد می‌کند.

بازرسی از ۳۳۳ واحد نانوایی در لرستان؛ جریمه بیش از ۱۵۳ میلیون تومانی 

مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی لرستان گفت: در بازرسی از ۳۳۳ واحد نانوایی در لرستان طی زمان مشخص، ۳۸ واحد متخلف شناخته شده‌اند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان گفت: واحد‌های متخلف در سه ماهه اول یک سال خاص بیش از ۱۵۳ میلیون تومان جریمه شده‌اند به خاطر تخلفات مثل کم‌فروشی، رعایت نکردن قیمت‌ها، عدم نصب قیمت، و مسائل بهداشتی بوده است.

چالش سهمیه و نظارت؛ چرا تخلفات نانوایی‌ها در لرستان ادامه دارد؟

تخلفات اقتصادی نانوایی‌ها نیز دامنه گسترده‌ای دارد. فروش نان کمتر از وزن استاندارد، کم‌فروشی در پخت، دریافت وجه اضافی به بهانه‌های مختلف، و حتی فروش آزاد آرد یارانه‌ای به بازار سیاه از جمله مشکلاتی است که بار‌ها توسط رسانه‌های محلی گزارش شده است.

 این رفتار‌ها باعث می‌شود عدالت در توزیع یارانه نان که یکی از مهم‌ترین حمایت‌های دولت از اقشار ضعیف است، مخدوش شود. در لرستان، که نرخ بیکاری و مشکلات معیشتی بالاتر از میانگین کشور است، چنین تخلفاتی به شدت اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند.

اگرچه دستگاه‌های نظارتی از جمله جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی و اتحادیه نانوایان وظیفه برخورد با تخلفات را بر عهده دارند، اما ضعف در هماهنگی، کمبود نیروی انسانی و گاه ملاحظات محلی، موجب شده بسیاری از نانوایی‌های متخلف با تذکر یا جریمه‌های سبک مواجه شوند و همچنان به کار خود ادامه دهند. از سوی دیگر، مردم نیز به دلیل وابستگی به نان و کمبود نانوایی‌های باکیفیت، گاه چاره‌ای جز خرید از همین نانوایی‌ها ندارند.

 نان بی‌کیفیت، سهم مردم لرستان از تخلفات نانوایی‌ها

تداوم این وضعیت پیامد‌هایی فراتر از کیفیت نان دارد. نارضایتی اجتماعی، بی‌اعتمادی به سازوکار‌های نظارتی، ایجاد بازار سیاه آرد و حتی افزایش هزینه‌های خانوار، همه از پیامد‌های تخلفات نانوایی‌هاست. در مناطقی از لرستان، مردم گزارش داده‌اند که برای تهیه نان باکیفیت مجبورند مسافت‌های طولانی طی کنند یا ساعات زیادی در صف بایستند.

نان در لرستان، نه‌تنها غذای روزانه بلکه بخشی از هویت فرهنگی و معیشتی مردم است. تداوم تخلفات برخی نانوایی‌ها، این سرمایه اجتماعی را تهدید می‌کند و مستقیماً بر سلامت و اقتصاد خانوار‌ها اثر می‌گذارد.

اگر دستگاه‌های مسئول با عزمی جدی و همراهی مردم وارد عمل نشوند، بی‌اعتمادی و نارضایتی عمومی می‌تواند به چالشی عمیق‌تر بدل شود. برخورد شفاف و قاطع با متخلفان، حمایت از نانوایی‌های سالم و اصلاح سیاست‌های توزیعی، می‌تواند گامی اساسی در حل این معضل باشد.