«سید هاشم صفی‌الدین» فرمانده نظامی و سیاستمدار ارشد حزب‌الله لبنان در سال ۱۹۶۴ در شهرک دیر قانون النهر در جنوب لبنان، در خانواده‌ای شیعه و شناخته شده متولد شد. او پسرخاله سید حسن نصرالله دبیرکل شهید حزب الله بود و در بیشتر مراحل زندگی در کنار او حضور داشت. سید هاشم تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه عراق و ایران گذراند و از ابتدای تأسیس حزب الله به آن پیوست و مناصب عالی را بر عهده گرفت.

خانواده صفی‌الدین در زمینه سیاسی و مذهبی شناخته شده است، زیرا از این خانواده علمای مذهب شیعه و سیاستمداران برجسته‌ای مانند محمد صفی‌الدین، نماینده مجلس در سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ پدیدار شده‌اند. او در سال ۱۹۸۳ با دختر محمدعلی الامین، عضو شورای قانونگذاری شورای اسلامی شیعیان لبنان، ازدواج کرد. برادر او «عبدالله صفی الدین» نماینده حزب‌الله لبنان در ایران است.

تجربه سیاسی و نظامی در مقاومت

سید هاشم صفی الدین در دهه هشتاد و پس از سید حسن نصرالله برای تحصیل در حوزه علمیه قم به ایران سفر کرد، اما نصرالله بعد از بازگشت به لبنان و تأسیس حزب‌الله، در سال ۱۹۹۴ صفی‌الدین را از حوزه علمیه قم فراخواند تا مسئولیت‌های سیاسی و نظامی را به او بسپارد. سید هاشم صفی الدین به همراه شیخ نبیل قاووق مورد توجه ویژه حاج عماد مغنیه فرمانده نظامی ارشد حزب‌الله قرار داشت.

وی پس از بازگشت از قم، ریاست شورای اجرایی حزب‌الله را بر عهده گرفت که شبیه به یک دولت برای حزب الله بود. به این ترتیب، صفی‌الدین مسئول اجرای سیاست‌های داخلی و توسعه ساختار اداری حزب الله شد.

سید هاشم صفی‌الدین مدیریت بازسازی ضاحیه جنوبی بیروت بعد از جنگ ۳۳ روزه را بر عهده داشت. رژیم صهیونیستی در طول این جنگ برای جبران شکست‌های خود سیاست زمین سوخته را در این منطقه به اجرا گذاشت و بسیاری از زیرساخت‌های آن را در حملات هوایی فشرده خود تخریب کرد. صفی‌الدین اما در سخنرانی خود در سال ۲۰۱۲ گفت که بازسازی لبنان پس از جنگ، پیروزی جدیدی بر رژیم صهیونیستی بود.

شهید صفی‌الدین عملاً مرد شماره ۲ حزب الله و یکی از مقامات ارشد این گروه بود که علاوه بر مسئولیت‌هایش در شاخه سیاسی- اجرایی، در شاخه نظامی نیز فعال بود. او به طور فعال در هدایت سیاست‌های کلی حزب حضور داشت و در بسیاری از مناسبت‌ها به عنوان سخنگوی مقاومت، مواضع و دیدگاه‌های آن را در سایه چالش‌های مختلفی که صحنه لبنان و منطقه با آن مواجه بود، تبیین می‌کرد.

شهید صفی الدین؛ پیشگام حمایت از فلسطین پس از هفتم اکتبر ۲۰۲۳

آمریکا در سال ۲۰۱۷، سید هاشم صفی الدین را در لیست «متهمان به تروریسم» قرار داد و در سال ۲۰۱۸ تحریم‌هایی علیه او اعمال کرد. در پی جنایات رژیم صهیونیستی بعد از هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳ و در حالی که همه دنیا منتظر کسی بودند که به فریاد مردم مظلوم غزه برسد، صفی‌الدین اولین رهبر حزب‌الله بود که در واکنش به این حملات و جنایت‌ها موضع گیری کرد. صفی‌الدین در ۸ اکتبر ۲۰۲۳ در سخنانی در ضاحیه جنوبی بیروت گفت: «امت با شماست. قلب‌های ما با شماست، ذهن‌های ما با شماست، روح‌های ما با شماست. تاریخ ما، سلاح‌های ما و موشک‌های ما با شماست. و همه ما با شما هستیم.» پس از این سخنرانی عملیات حزب الله لبنان در جبهه پشتیبانی از غزه علیه رژیم صهیونیستی آغاز شد.

مناصب و مسئولیت‌ها

شهید صفی‌الدین در سال ۱۹۹۴ به ریاست حزب‌الله در منطقه بیروت منصوب شد.

در سال ۱۹۹۵ ریاست شورای مقاومت مسئول فعالیت‌های نظامی حزب را بر عهده گرفت.

در سال ۱۹۹۸ عضو شورای رهبری حزب الله شد.

در سال ۱۹۹۸ به ریاست شورای اجرایی ارتقا یافت و مرد شماره ۲ حزب الله شد.

وی همچنین ریاست شورای جهادی به عنوان بالاترین نهاد در ساختار نظامی حزب را بر عهده گرفت.

در نوامبر ۲۰۱۰ به عنوان فرمانده نظامی منطقه جنوب انتخاب شد.

مبانی جامع مقاومت در دیدگاه سید هاشم صفی الدین

شهید سید هاشم صفی‌الدین در طول مسیر برجسته جهادی خود، تنها به حمایت سیاسی از آرمان فلسطین بسنده نکرد، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از فرایند برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر با گروه‌های مقاومت بود. او برای پیوند دادن جبهه‌های مقاومت در لبنان، سوریه، عراق و یمن در چارچوب «استراتژی وحدت میادین» تلاش زیادی انجام داد.

سید صفی‌الدین از طریق سخنرانی‌ها و اقدامات عملی خود تأکید کرد که هر جنگی علیه فلسطین، جنگ علیه کل محور مقاومت است. سید هاشم صفی‌الدین در طول مسیر جهادی پر از اخلاص خود، از دیدگاهی استراتژیک و روشن برخوردار بود. او معتقد بود که مقاومت تنها یک نیروی نظامی نیست، بلکه پروژه‌ای کامل است که سیاست و جامعه، سلاح و عقیده، و حضور محلی و تأثیر منطقه‌ای را در هم می‌آمیزد.

سید شهید اعتقاد داشت مقاومتی که در وجدان مردم ریشه نداشته و با محیط مردمی و اجتماعی خود مرتبط نباشد، ناقص است. از این رو، او نقش برجسته‌ای در هدایت فعالیت‌های اجتماعی و توسعه جامعه داشت تا اطمینان حاصل کند که مردم، مقاومت را در آغوش می‌گیرند و آن را بخشی از زندگی روزمره خود می‌سازند.

سید هاشم صفی‌الدین تنها یک شخصیت لبنانی نبود، بلکه بخشی از محور مقاومت بود که از لبنان تا فلسطین، سوریه، عراق، ایران و یمن امتداد داشت. او موضعی حمایت‌گرانه نسبت به مسائل عادلانه در منطقه داشت. از نظر او، مقاومت اسلامی در لبنان از محیط خود جدا نبود، بلکه بخشی از جبهه‌ای گسترده بود که برای مقابله با پروژه صهیونیستی-آمریکایی در منطقه فعالیت می‌کرد.

شهادت؛ تنها چند روز پس از یار دیرین

در هشتم اکتبر ۲۰۲۴، رژیم صهیونیستی اعلام کرد که هاشم صفی‌الدین را ترور کرده است. رژیم صهیونیستی تا مدت‌ها مانع از دسترسی نیروهای امدادی و دفاع مدنی به محل حمله می‌شد. نهایتاً حزب الله لبنان در روز چهارشنبه ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، به صورت رسمی خبر شهادت سید هاشم صفی الدین را اعلام کرد.

شیخ نعیم قاسم دبیرکل حزب الله لبنان در یکی از سخنرانی‌های خود پس از تصدی پست دبیرکلی حزب الله لبنان اعلام کرد که سید هاشم صفی الدین قبل از ترور به دست رژیم صهیونیستی به عنوان دبیرکل حزب الله لبنان انتخاب شده بود.

ترور سید هاشم صفی‌الدین تلاشی مذبوحانه از سوی رژیم صهیونیستی برای ضربه زدن به مقاومت بود، اما این اقدام تنها گواهی دیگر بر استحکام و تداوم این رویکرد خواهد بود. گرچه سید هاشم صفی‌الدین پس از سید حسن نصرالله، در راه قدس به سوی پروردگار عروج کرد، اما میراث این دو شهید باقی است و مسیر آنها چراغ راه نسل‌های آینده و استحکام بخش مقاومتی خواهد بود.

منبع: مهر