باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - بیمارانی که نه تنها با رنج جسمی و درد مزمن دستوپنجه نرم میکنند، بلکه بار مالی سنگین درمان، کمبود دارو، و نبود زیرساختهای کافی درمانی در استان، آنان را در تنگنای مضاعفی قرار داده است.
میان چالشهای نظام سلامت؛ بیماران خاص در لرستان فراموششدگان درمان
در لرستان صدها بیمار مبتلا به بیماریهای خاص مانند تالاسمی، هموفیلی،اماس، نارسایی کلیه و سرطان زندگی میکنند. بسیاری از آنان مجبورند برای درمانهای تخصصی به استانهای همجوار همچون خوزستان، اصفهان یا تهران سفر کنند؛ سفری پرهزینه، فرساینده و گاه خطرناک برای افرادی که توان جسمی اندکی دارند.
بسیاری از شهرستانهای لرستان حتی از داشتن مراکز درمانی مجهز، متخصصان فوقتخصص، یا امکانات دیالیز کافی محروماند. بیماران روستایی در الیگودرز، پلدختر، یا دلفان گاه ساعتها در صف دریافت دارو یا خدمات درمانی میمانند؛ داروهایی که در داروخانههای عادی یافت نمیشود و تنها از طریق مراکز خاص تأمین میگردد.
شناسایی بیش از ۱۱۰۰ بیمار خاص در سطح لرستان
داریوش عالیپور، مدیر شعب بانک مسکن لرستان، این بانک در کنار فعالیتهای اقتصادی خود، با مشارکت ۲۰ میلیارد تومانی در تجهیز و تکمیل آزمایشگاه سلامت پلدختر در مسیر توسعه خدمات درمانی این استان نقش مؤثری داشته است.
وی افزود: تاکنون بیش از ۱۱۰۰ بیمار خاص در سطح لرستان شناسایی شدهاند که بخش قابلتوجهی از خدمات دارویی، درمانی و حمایتی آنان با کمک خیرین تأمین میشود.
هزینههای سنگین و فقر مضاعف
بیماری خاص یعنی درمان مادامالعمر، داروی گرانقیمت، و مراجعات مکرر به مراکز درمانی. اما در استانی که نرخ بیکاری و فقر از میانگین ملی بالاتر است، تأمین هزینههای درمان برای خانوادهها تقریباً ناممکن است. بسیاری از بیماران خاص در لرستان نه بیمه مکمل دارند و نه حمایت مالی مستمر؛ آنها ناچارند میان خرید دارو و هزینههای زندگی یکی را انتخاب کنند.
در چنین شرایطی، درمان رایگان یا دستکم پوشش کامل بیمهای نه یک لطف، بلکه یک ضرورت انسانی و اجتماعی است.
نابرابری جغرافیایی در سلامت
تمرکز خدمات ویژه در مراکز استان و بیتوجهی به شهرستانها باعث شده بیماران خاص در مناطق دوردست احساس بیعدالتی کنند. عدالت درمانی باید به معنای واقعی اجرا شود؛ یعنی هر بیمار، صرفنظر از محل زندگیاش، به دارو و درمان مناسب دسترسی داشته باشد. ایجاد شبکه توزیع داروهای خاص در شهرستانها، استقرار پزشکان مقیم و تجهیز مراکز دیالیز و انکولوژی از گامهای اساسی در این مسیر است.
نقش دولت، خیرین و جامعه مدنی
حل مشکلات بیماران خاص تنها از طریق بودجههای دولتی ممکن نیست. باید همافزایی میان دولت، سازمانهای مردمنهاد، خیریههای سلامت، و دانشگاه علوم پزشکی لرستان شکل گیرد. خیرین میتوانند در تجهیز مراکز درمانی، تأمین دارو و حتی پرداخت کمکهزینه درمان بیماران مشارکت کنند. همچنین ایجاد بانک اطلاعاتی بیماران خاص در سطح استان میتواند زمینهساز برنامهریزی دقیقتر برای تأمین نیازها باشد.
در نهایت، رسانهها، خبرنگاران، و فعالان اجتماعی لرستان باید صدای بیماران خاص باشند. این افراد اغلب در سکوت و انزوا رنج میبرند، در حالی که جامعه باید با درد آنان همدل شود. مطالبهگری عمومی برای دسترسی رایگان به دارو، درمان و خدمات توانبخشی میتواند فشار مثبتی برای بهبود سیاستهای سلامت استان ایجاد کند.
بیماران خاص نه «نیازمند ترحم»، بلکه شایسته کرامت، حمایت و عدالتاند. در لرستان، جایی که ظرفیت انسانی و روحیه نوعدوستی در میان مردم بالاست، میتوان با سازماندهی بهتر منابع، گامهای مؤثری در کاهش رنج این بیماران برداشت.
درمان رایگان برای بیماران خاص، نه تنها حق انسانی آنها، بلکه نشانه بلوغ اخلاقی و اجتماعی جامعهای است که هیچکس را در رنج و بیماری تنها نمیگذارد.