باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می دهد؛
پروژه‌هایی گرفتار در خاک و بتن؛ وقتی طرح ملی مسکن لرستان، نهضت انتظار می‌شود
چهار سال از آغاز طرح «نهضت ملی مسکن» می‌گذرد؛ طرحی که قرار بود رؤیای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و ضعیف را محقق کند. اما در لرستان، این طرح بیش از آنکه بوی خانه بدهد، رنگ بلاتکلیفی گرفته است.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - طرح «نهضت ملی مسکن» که با هدف خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد از سال ۱۴۰۰ کلید خورد، در استان لرستان با چالش‌های متعدد دست‌وپنجه نرم می‌کند. با گذشت بیش از سه سال از آغاز این طرح، بخش قابل‌توجهی از واحد‌ها همچنان در مرحله فونداسیون باقی مانده‌اند و بسیاری از متقاضیان از کندی عملیات اجرایی و افزایش هزینه‌ها گلایه دارند.
در حالی که مسئولان ملی از تحقق «میلیون‌ها واحد در سراسر کشور» سخن می‌گویند، واقعیت در لرستان چیز دیگری است. از مجموع حدود ۲۲ هزار واحد برنامه‌ریزی‌شده در قالب نهضت ملی مسکن، بنا بر آمار رسمی، تنها کمتر از ۱۵۰۰ واحد به مرحله تحویل رسیده‌اند. در بسیاری از نقاط استان، پروژه‌ها یا در مرحله اسکلت متوقف مانده‌اند یا اصلاً کلنگ آنها هنوز بر زمین نخورده است.
کارشناسان محلی می‌گویند بخش عمده‌ای از پروژه‌ها با «پیشرفت صوری» در سامانه‌ها ثبت شده‌اند تا آمار‌ها امیدوارکننده‌تر به نظر برسد.
تقاضای صعودی مسکن در میان پیشرفت کند ساخت پروژه ها!
استان لرستان، به‌عنوان استانی با ترکیب شهرهای کوچک، متوسط و روستاها و با چالش‌های خاص اقتصادی و اجتماعی، می‌بایست سهمی از این طرح داشته باشد و امید‌ها برای خانه‌دار شدن در بین بخشی از جامعه را برانگیخته است.
شاهرخی استاندار لرستان گفت: در استان بیش از ۳۶ هزار نفر متقاضی برای طرح ثبت‌نام کرده‌اند و تنها برای حدود ۱۰ هزار و ۲۰۳ واحد، زمین تأمین شده است.
وی افزود: پیشرفت فیزیکی متوسط پروژه‌ها در استان تنها حدود ۲۲ تا ۲۶٪ است.
شاهرخی بیان کرد: کمتر از نیمی از واحد‌ها تسهیلات بانکی دریافت کرده‌اند و علیرغم اینکه در بخش روستایی روند تا حدودی بهتر گزارش شده است، در شهرها، مشکلات زمین، زیرساخت و تسهیلات بانکی بیشتر دیده می‌شود.
مردم؛ میان بی‌اعتمادی و ناامیدی
در سایت‌های نهضت ملی مسکن خرم‌آباد و بروجرد، متقاضیان از وضعیت موجود به‌شدت گلایه‌مندند. بسیاری از متقاضیان در شهرهای خرم‌آباد، بروجرد و کوهدشت می‌گویند که ماه‌هاست پس از پرداخت آورده اولیه، هیچ خبری از ادامه پروژه‌ها دریافت نکرده‌اند.
یکی از آنها می‌گوید:«سه سال است آورده خودمان را پرداخت کرده‌ایم، اما نه خبری از ساخت هست، نه از تسهیلات بانکی. هر بار می‌گویند ماه آینده عملیات از سر گرفته می‌شود.»
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که برخی متقاضیان حتی مجبور شده‌اند اقساط وام را قبل از تحویل واحد پرداخت کنند، در حالی که هنوز زمینی خشک و خالی تحویل گرفته‌اند.
زنجیره‌ای از ناکارآمدی
تحلیلگران حوزه مسکن در لرستان معتقدند مشکلات این طرح فقط محدود به کمبود منابع نیست، بلکه ریشه در ساختار ناکارآمد مدیریت پروژه‌ها دارد.
چالش‌های اصلی به این ترتیب عنوان می‌شوند. بی‌ثباتی مدیریتی در دستگاه‌های اجرایی استان، عدم هماهنگی بین بانک‌ها و راه و شهرسازی در پرداخت تسهیلات، افزایش سرسام‌آور قیمت مصالح ساختمانی و ناتوانی پیمانکاران در ادامه کار، نبود زمین مناسب در محدوده شهری و ضعف در تأمین زیرساخت‌های اولیه (آب، برق، گاز) است و در واقع، مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی و مدیریتی دست به دست هم داده‌اند تا نهضت ملی مسکن در لرستان از مسیر هدف اولیه‌اش منحرف شود.
پاسخ مسئولان؛ تکرار وعده‌های قدیمی
در مقابل انتقادها، مسئولان استانی همچنان بر تداوم کار تأکید دارند. مدیرکل راه و شهرسازی لرستان در این باره گفت:
«پروژه‌ها با سرعت در حال پیشرفت هستند و تا پایان سال ۱۴۰۴، حداقل پنج هزار واحد مسکونی تحویل متقاضیان خواهد شد.».
اما بررسی‌های میدانی خبرنگار ما خلاف این ادعا را نشان می‌دهد. در بسیاری از پروژه‌ها حتی ماشین‌آلات عمرانی از محل کارگاه خارج شده و فعالیت‌ها به‌طور کامل متوقف است.
رؤیایی که هنوز کلید نخورده
طرح نهضت ملی مسکن در لرستان به نمادی از شکاف میان وعده و واقعیت تبدیل شده است. طرحی که قرار بود نماد امید و عدالت در حوزه مسکن باشد، حالا در میان وعده‌های رنگ‌باخته و نارضایتی مردم گرفتار مانده است.
بدون بازنگری در شیوه تأمین مالی، نظارت بر پیمانکاران و شفاف‌سازی روند اجرایی، بعید است این پروژه بتواند در آینده‌ای نزدیک به سرانجام برسد.
نهضت ملی مسکن در لرستان، به‌رغم ظرفیت بالای زمین و نیروی انسانی، هنوز به مرحله‌ای نرسیده که امید به خانه‌دار شدن مردم را واقعی کند. به نظر می‌رسد بدون اصلاح در نظام تأمین مالی، حمایت از پیمانکاران محلی و نظارت جدی‌تر بر روند اجرا، این طرح در لرستان نیز سرنوشتی مشابه بسیاری از طرح‌های نیمه‌تمام گذشته پیدا کند.
یک مثال موفق بزنید که دلمون خوش بشه
البته بهتره بگی روغن سوزی
چه ساختمان سازی؟ بعد ۵ سال که هنوز بلاتکلیفه