نگاهی به آداب و رسوم مردم ایران در ایام محرم / از مشعل‌گردانی تا علم‌داری مردم خوزستان
مردم خوزستان در ایام محرم آیین‌های مختلفی دارند که به سبب آن‌ها، عزاداری‌شان متفاوت با دیگر نقاط کشور است. مشعل‌گردانی، تغذیه و سینه‌زنی سه‌سنگ از جمله آنهاست.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، آئین و رسوم عزاداری ماه محرم در خوزستان هر ساله باحضور گسترده مردم برپا می‌شود. عزاداران مشتاق خوزستانی با برپایی دسته‌های عزاداری، سینه‌زنی، دمام و زنجیرزنی به برگزاری باشکوه مراسم ماه محرم می‌پردازند. امسال نیز مردم این استان به رسوم دیرینه خود پرداخته و سیل و ویرانی‌های چندماهه گذشته آن‌ها را از ارادت به امام حسین (ع) غافل نکرد.
علم بازی
عَلَم‌بازی «عَلَم‌داری» یا «علم‌گردانی» از جمله نمایش‌های آئینی و مذهبی است که در استان خوزستان در دهه‌ی اول محرم اجرا می‌شود، علم‌بازی، رسمی مردانه است و جزو مهم‌ترین بخش‌های مراسم محرم به شمار می‌رود. علم‌ها به وسیله پارچه آذین بندی شده و در مراسم همراه با موسیقی محرم با سنج و دمام به حرکت در می‌آید.
نخل گردانی
آئین نخل گردانی از گذشته‌های دور در بسیاری از شهر‌های ایران رواج داشته و مختص به خوزستان نیست. در این مراسم نخل‌ها را در واقع نمادی از عزا و به عنوان نمادی از تابوت شهدای کربلا می‌شناسند که ریشه‌هایی کهن در سنت‌ها دارد. نخل را در روز عاشورا به محلی که آئین روضه خوانی و تعزیه برپاست می‌برند.
نخل مُقوم حسین شوشتر
در شهرستان شوشتر نیز نخلی کهن به نام نخل مَقوم حسین (مقام حسین علیه‌السلام) در روز تاسوعا و عاشورا توسط مردم بیرون کشیده و حمل می‌شود؛ این نخل که بنابر گفته‌های محلی چند صد سال قدمت دارد بار‌ها مرمت شده‌است، نخل مُقوم حسین در محلی به نام قدمگاه مقام حسین در منطقه‌ی مُوگِهی شوشتر نگهداری می‌شود.
تعزیه
تعزیه در جای‌جای ایران و خوزستان برگزار می‌شود. اما در شهر شوش خوزستان بزرگترین تعزیه برگزار می‌شود. این تعزیه یکی از بزرگترین تعزیه و شبیه‌خوانی در کشور است؛ در این آئین، واقعه کربلا به صورت تعزیه و شبیه‌خوانی با شرکت صد‌ها بازیگر و استفاده از صد‌ها اسب و شتر اجرا می‌شود. این آئین از صبح روز عاشورا آغاز و به مدت بیش از هفت ساعت تا ظهر عاشورا ادامه دارد؛ تعزیه خوانان در این تعزیه در قالب اشعار فارسی و عربی به بیان وقایع روز عاشورا می‌پردازند.
سینه زنی سه سنگ
آئین عزاداری سینه زنی سه‌سنگ به صورت سه ضرب است که بخشی از آن ایستاده و بخشی دیگر نشسته برگزار می‌شود؛ ضرب‌آهنگ خاص این نوع عزاداری سبب تمایز آن از دیگر آئین‌ها شده است. این سبک خاص را سینه زنان به صورت نیمه نشسته و حالتی که روی دو زانو قرار می‌گیرند یا یک زانو به شکل شکسته و زانوی دیگر به حالت کشیده‌تر، سپس با دو دست سه ضربه با فاصله زمانی اندک به سینه کوبیده می‌شود. سه سنگ به عنوان نماد خاص عزاداری مردم بهبهان محسوب می‌شود که به دو صورت نشسته و ایستاده آن را اجرا می‌کنند. سینه زنی سه سنگ در آذر سال ۹۱ در فهرست آثار ملی ناملموس کشور به ثبت رسید.
مشعل گردانی
مشعل گردانی یکی از آئین‌های شهرستان بهبهان است که در آن با روشن کردن نور به صورت نمادین به جنگ با ظلمت و تاریکی می‌روند؛ جنس این مشعل‌ها از آئین است. این آئین به شیوه مشابهی در شوشتر هم اجرا می‌شود.
در شهر‌های جنوبی به ویژه ماهشهر مراسم سینی حضرت قاسم (علیه‌السلام) در روز هشتم محرم برگزار می‌شود که در آن روز عزاداران با نصب علم و روشن کردن فانوس به عزاداری می‌پردازند. در این روز مردم نذورات خود را در سینی قرار می‌دهند و سینی را در محلات مرکزی شهر می‌گردانند و نوحه سرایی و سینه زنی می‌کنند.
منبع:مهر
انتهای پیام/
