باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی- لرستان، سرزمینی که زمانی با شادی و حضور کودکان شناخته می‌شد، اکنون با بحران جمعیتی جدی مواجه است.

کاهش فرزندآوری، افزایش سن ازدواج و رشد ناباروری، چشم‌انداز آینده استان را به چالش کشیده است.

 نگرانی‌های اقتصادی و شغلی، تغییر سبک زندگی و تمرکز بر فردگرایی، انگیزه خانواده‌ها برای فرزندآوری را کاهش داده‌اند. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر روند فعلی ادامه یابد، لرستان در سال‌های آینده با جمعیتی سالمند و کاهش نیروی فعال روبه‌رو خواهد شد؛ وضعیتی که سلامت روان خانواده‌ها، اقتصاد محلی و هویت فرهنگی استان را تهدید می‌کند.

 خانه‌های بی‌صدا؛ روایت زوج‌های لرستان

ناهید، زنی ۳۲ ساله از شهرستان بروجرد، سه سال است که برای بارداری تلاش می‌کند.

او گفت: هر بار که امیدم کم می‌شود، احساس می‌کنم خانه‌ام پر از سکوت است. هزینه درمان خیلی بالا است و هر رفت و برگشت به مراکز پزشکی، فشار روحی زیادی وارد می‌کند.

مژگان، مادر ۳۵ ساله از روستای کوهنانی، می‌گوید: دوست داشتم خانه‌ام پر از خنده کودک باشد، اما سال‌ها تلاش بی‌نتیجه، هم من و هم همسرم را خسته کرده است. گاهی فکر می‌کنم تنها امید ما، حمایت‌های مالی و خدمات درمانی است.

مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی لرستان تاکنون بیش از ۱۰ هزار پرونده ثبت کرده و بسیاری از زوج‌ها درگیر فشار روانی و هزینه‌های سنگین درمان هستند.

 آمارها؛ هشدار جمعیتی

بر اساس داده‌های اداره‌کل ثبت احوال لرستان، نرخ باروری کل استان به ۱.۴۸ فرزند به ازای هر زن رسیده است.

 این رقم از میانگین کشوری پایین‌تر بوده و نشانه‌ای از کاهش جمعیت است. جمعیت سالمند لرستان نیز بین ۶ تا ۷ درصد است و پیش‌بینی می‌شود به زودی بخش قابل توجهی از جمعیت استان نیازمند مراقبت‌های ویژه سالمندی شوند، در حالی که نیاز به خدمات کودک و مدرسه کاهش می‌یابد.

 موانع اقتصادی و فرهنگی

هزینه‌های بالای درمان ناباروری، مانع اصلی بسیاری از خانواده‌هاست.

مدیرکل بیمه سلامت استان اعلام کرده که تنها بخشی از زوج‌ها تحت پوشش مالی قرار می‌گیرند و بسیاری از خانواده‌ها به دلیل محدودیت‌های اقتصادی درمان را شروع نمی‌کنند یا نیمه‌کاره رها می‌کنند.

از سوی دیگر، تغییر سبک زندگی، نگرانی‌های شغلی و اقتصادی، تأخیر در ازدواج و کاهش انگیزه فرزندآوری، بحران جمعیتی را تشدید کرده است.

جامعه‌شناسان معتقدند فرهنگ فردگرایی و تمرکز بر زندگی شخصی، موجب کاهش میل به فرزندآوری و ایجاد خانه‌های «بی‌صدا» در استان شده است.

مرکز جهاد دانشگاهی لرستان با ارائه امکان درمان اقساطی ناباروری، تلاش کرده است تا فشار اقتصادی زوج‌ها کاهش یابد و امید به فرزندآوری در خانواده‌ها زنده شود.

 حسین امیری، مدیر مرکز درمان ناباروری، می‌گوید:هدف ما این است که هیچ زوجی به دلیل مشکل مالی از درمان باز نماند. این طرح می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد.

لرستان امروز در نقطه‌ای حساس از تاریخ جمعیتی خود قرار دارد. ناباروری و کاهش فرزندآوری، تهدیدی جدی برای آینده اجتماعی و اقتصادی استان است.

 بدون حمایت جدی مالی، بازنگری در سیاست‌های فرهنگی و اجرای مؤثر قوانین حمایتی، خانه‌های لرستان ممکن است به «خانه‌های بی‌صدا» تبدیل شوند؛ آینده‌ای که نیازمند اقدام فوری مسئولان و توجه جامعه است.